2024 jyl qyzmet jumysynyń tıimdiligin arttyrýǵa, azamattardyń qaýipsizdigin jaqsartýǵa jáne tótenshe jaǵdaılarǵa jedel den qoıýdy qamtamasyz etýge baǵyttalǵan birqatar jańa jobalardy, reformalar men bastamalardy iske asyrýdy esepke alǵanda Qazaqstan Tótenshe jaǵdaılar mınıstrligi úshin mańyzdy jyl boldy, dep habarlaıdy aqshamnews.kz TJM-ge silteme jasap.
Jyl basynan bastap Qazaqstan TJM qutqarý bólimsheleri órtke jáne avarıalyq-qutqarý jumystaryna 83 myńnan astam shyǵý jasady. Osy operasıalar barysynda 14 myńnan astam adam qutqaryldy, 67 myńnan astam adam evakýasıalandy, sondaı-aq 5 myńnan astam zardap shekken adamǵa shuǵyl medısınalyq kómek kórsetildi. Sý tasqyny kezeńinde 120 myńnan astam adam, onyń ishinde 45 myń bala qutqaryldy jáne evakýasıalandy.
2024 jyl Qazaqstan Tótenshe jaǵdaılar mınıstrligi úshin eleýli reformalar men ınovasıalar jyly boldy. Jańa tehnologıalardy engizý, uıymdyq qurylymdardy qaıta qaraý jáne ınfraqurylymdy jaqsartý TJM jumysynyń tıimdiligin arttyrýǵa, sondaı-aq halyq úshin qaýipsizdiktiń neǵurlym joǵary deńgeıin qamtamasyz etýge múmkindik berdi.
Bıylǵy jyly qabyldanǵan negizgi qadamdardyń biri TJM uıymdyq-shtattyq qurylymyn aıtarlyqtaı ózgertý boldy. Bólimsheler ortalyqtandyrylǵan jáne basshy quramnyń sany aıtarlyqtaı azaıdy. Bul sharalar negizgi qyzmetterdi, sondaı-aq óńirlik bólimshelerdi nyǵaıtýǵa múmkindik berdi, olardyń sany 87-den 28-ge deıin azaıdy. Jańa tótenshe jaǵdaılar vıse-mınıstr laýazymy engizildi, ol TJ salasyndaǵy sıfrlandyrýmen jáne ınovasıalarmen aınalysady. Bul azamattyq qorǵaý organdary jumysynyń jedeldigi men tıimdiligin arttyrý úshin zamanaýı tehnologıalardy engizýge basa nazar aýdarady. Bul ózgerister Memleket basshysymen kelisilip, TJM jumysynyń jedeldigi men tıimdiligin arttyrýǵa baǵyttalǵan.
2024 jyly TJ aldyn alý jáne olardy joıý júıesi aıtarlyqtaı jańǵyrtyldy. Tótenshe jaǵdaılardyń aldyn alý komıteti quryldy, ol memlekettik organdar men ákimdikterdiń yqtımal TJ-ǵa daıyndyǵyn baqylaýdy júzege asyrady. Bul komıtet barlyq tıisti qurylymdardyń daıyndyǵyn únemi tekserip otyrady.
Modernızasıa komandalyq ortalyqtyń jedel shtabyna da áser etti. Ortalyq qazir tabıǵı jáne tehnogendik tótenshe jaǵdaılardy naqty ýaqyt rejıminde baqylaýǵa múmkindik beretin memlekettik aqparattyq júıelermen tolyq ıntegrasıalanǵan. Joǵary tehnologıalyq jabdyqty engizý jaǵdaılardy tıimdi boljaýǵa jáne týyndaıtyn qaýip-qaterlerge jedel den qoıýǵa múmkindik beredi.
Qazaqstandaǵy barlyq TJ-nyń 90% -y órt ekenin eskere otyryp, 2024 jyly olardyń saldaryn barynsha azaıtý boıynsha aıtarlyqtaı jumys júrgizildi. Qaraǵandy, Aqmola, Qostanaı, Pavlodar jáne Abaı oblystarynyń orman alqaptaryndaǵy órt oshaqtaryn erte anyqtaý júıesine ózgerister engizildi, bul orman órtteriniń aýdanyn edáýir qysqartýǵa múmkindik berdi. Atap aıtqanda ormandy dala órtteriniń sany ótken jylmen salystyrǵanda 2,6 ese azaıdy.
Halyq arasynda aldyn alýǵa erekshe kóńil bólinedi. Qaǵaz úgit-nasıhat materıaldaryn paıdalanýdan QR kodtary men LED ekrandary sıaqty sandyq aqparat tasymaldaýshylarǵa kóshti. Bul azamattardyń órt qaýipsizdigi týraly eskertý jáne habardar etý jumystarynyń tıimdiligin arttyrdy.
Bıylǵy jyldyń basynan bastap Tótenshe jaǵdaılar mınıstrligi Azamattyq qorǵaý salasyndaǵy ulttyq ǵylymı zertteýler, daıarlaý jáne oqytý ortalyǵynyń, sondaı-aq TJ departamentteriniń bazasynda ártúrli sanattaǵy 16 myńǵa jýyq adamdy oqytty. El óńirlerinde 5 972 930 azamatty qamtyǵan 90 myńnan astam oqý-jattyǵý men jattyǵý ótkizildi. Toqsan saıyn ótkiziletin seısmıkalyq jattyǵýlardyń arqasynda barynsha kóp adamdy qamtýǵa qol jetkizildi.
Órt sóndirý bólimderiniń álsiz ınfraqurylymy kúrdeli problemalardyń biri bolyp qala beredi, bul qutqarý operasıalarynyń jedeldigine áser etedi. 2024 jyly alǵash ret tez salynatyn konstrýksıalardan órt sóndirý depolaryn salýdyń biregeı jobasy engizildi. Bul shyǵyndardy edáýir tómendetip, qurylys merzimin qysqartty. Birinshi obekti Astanada iske asyryldy, onda qyzmettik jataqhanasy bar órt sóndirý deposy nebári 3,5 aıda salyndy.
Sonymen qatar bıylǵy jyly elimizdiń Astana, Almaty, Aqtóbe, Shymkent sıaqty iri qalalarynda, sondaı-aq Narynqol, Qordaı, Mıaly jáne Orangaı aýyldarynda 10 zamanaýı órt sóndirý bólimi ashyldy. Bul qalalar men aýyldarda TJ-ǵa den qoıýdyń jedeldigi men sapasyn arttyrýǵa múmkindik berdi. Sondaı-aq Atyraý qalasyndaǵy Jaıyq ózeniniń jaǵasynda jańa tez salynatyn sýda qutqarý stansıasy ashyldy, onyń aýmaǵynda qutqarýshylarǵa arnalǵan jataqhana salyndy.
TJM jańa biregeı órt deposynyń aıaqtalǵan qurylysy negizinde Astana qalasynda órt sóndirý deposynyń jobalaryn resimdeý boıynsha biryńǵaı stıl ázirlendi. Órt sóndirý bólimderiniń ǵımarattaryn qaýipsiz paıdalaný úshin, sondaı-aq jeke quramnyń eńbek jaǵdaıyn jaqsartý maqsatynda elimizdiń barlyq óńirlerinde órt sóndirý bólimsheleri men jataqhanalarǵa kúrdeli jáne aǵymdaǵy jóndeý jumystary júrgizilýde. Sonymen qatar eskızdik jobalarǵa sáıkes órt sóndirý bólimsheleriniń syrtqy kelbeti biryńǵaı tús sqemasyna keltirilgen.
Memleket basshysy mınıstrliktiń tehnıkalyq bazasyn arnaıy tehnıkamen, tikushaqtarmen jáne ushaqtarmen jańartý jóninde tapsyrma berdi. Sapaly tehnıkamen jáne kıim-keshekpen jaraqtandyrý boıynsha áleýet artyp keledi.
TJM basshylyǵy aýmaqtyq bólimsheler jumysynyń tıimdiligin arttyrý úshin materıaldyq-tehnıkalyq jaraqtandyrýdy jańartý baǵytyn ustanady. TJD avtoparkteri ómirdi qutqarý, tótenshe jaǵdaılarǵa den qoıý jáne olardy joıý úshin arnaıy tehnıkamen belsendi túrde tolyqtyrylýda.
TJM aýmaqtyq bólimshelerdiń qajettilikteri úshin qutqarý tehnıkasynyń álemdik brendteriniń zamanaýı úlgilerin satyp alý boıynsha jumysty júzege asyrady. Materıaldyq-tehnıkalyq bazany damytý halyqtyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý jáne tótenshe jaǵdaılardyń saldaryn barynsha azaıtý salasyndaǵy memlekettik saıasattyń basymdyǵyn aıǵaqtaıdy.
Bıylǵy jyly mınıstrliktiń bólimsheleri úshin 700-den astam órt jáne avarıalyq-qutqarý tehnıkasy, 4 áýe kemesi jáne 19 myńǵa jýyq jabdyq (respýblıkalyq jáne jergilikti búdjetter esebinen) satyp alyndy.
Aýmaqtyq organdardy iri órtter kezindegi apat aýqymyn aıqyndaýǵa múmkindik beretin, sondaı-aq jerdegi izdestirý-qutqarý operasıalarynda eleýli kómek kórsetetin pılotsyz avıasıamen kezeń-kezeńimen jaraqtandyrý júzege asyrylady.
Qostanaı oblysynda kúndelikti jáne qyzmet kórsetý jaǵdaıynda da paıdalanýda erekshe nátıje kórsetip júrgen qutqarýshylardyń nysandy kıim-keshekterin jaqsartý boıynsha pılottyq joba iske qosyldy.
Kaspıı teńizinde qaýipsizdikti qamtamasyz etý úshin «Teńiz jasaǵy» teńiz jasaǵyn qurý mańyzdy qadam boldy. Sonymen qatar Almaty, Oral, Óskemen jáne Qostanaı qalalarynda tótenshe jaǵdaılarǵa den qoıýdy kúsheıtý úshin qutqarý batalóndary kóshirildi, bul jaýapkershilik aımaqtaryn jedel qamtýdy edáýir keńeıtýge múmkindik berdi.
Gýmanıtarlyq júkterdi qorǵaý jáne terorızmge qarsy operasıalarǵa qatysý jónindegi mindetterdi sheshý úshin «Aıbat» TJM arnaıy maqsattaǵy jańa bólimsheleri quryldy. Bul bólimsheler el ishinde de, shetelde de tótenshe jaǵdaılar kezinde qaýipsizdik pen qoldaýdy qamtamasyz etedi.
2024 jyly TJM jumys tıimdiligin arttyrý úshin jańa tehnologıalardy belsendi engizýde. Osyndaı jobalardyń biri ınteraktıvti kartalardy qoldana otyryp, TJ geoaqparattyq júıesin óristetý, TJ damýyn boljaý jáne evakýasıalyq pýnktterdi tańdaý múmkindigi bolyp tabylady. Sondaı-aq TJM men İİM vedimistik jelilerin biriktiretin, jabynnyń basym aımaǵyn jáne shyǵyndardy qysqartýdy qamtamasyz etetin respýblıkalyq jedel sıfrlyq radıobaılanys júıesi engizildi.
Astana, Almaty jáne Pavlodar sıaqty sý aıdyndaryndaǵy ahýalyna monıtorıń júrgizý úshin júzý shekaralaryn anyqtaý jáne batyp bara jatqan adamdardy erte anyqtaý júıesi engizildi. Bıylǵy jyly qaýipsizdikti arttyrý úshin táýlik boıy baqylaýdy qamtamasyz etetin daýys zoraıtqysh quraly men túnde kórý múmkindigi bar ushqyshsyz ushý apparattary paıdalanyldy.
Seısmıkalyq qaýipsizdik máselelerine erekshe nazar aýdaryldy. Almatyda halyq pen qyzmetterdi jer silkinisine daıyndaý boıynsha aýqymdy aqparattyq naýqan júrgizildi, áreket etý josparlary men algorıtmderi qaıta qaraldy. Seısmologıalyq salany damytýdyń 2024-2028 jyldarǵa arnalǵan keshendi jospary bekitildi, oǵan seısmıkalyq qaýipsizdikti jaqsartýǵa baǵyttalǵan 52 is-shara kiredi.
2024 jyly mınıstrliktiń jedel maqsattaǵy «Alataý» ońtústik bazasy quryldy, onyń bazasynda joıqyn jer silkinisi bolǵan jaǵdaıda zardap shekkenderge arnalǵan shatyrly qalashyq ornalastyrylatyn bolady.
Elimizdegi bolashaq qutqarýshylardy daıyndaıtyn jalǵyz joǵary oqý orny Málik Ǵabdýllın atyndaǵy Azamattyq qorǵaý akademıasy bolyp tabylady. 100 kýrsant, Qyrǵyzstannan kelgen 5 kýrsant jáne 28 magıstrant qashyqtyqtan oqytýǵa, 9 magıstrant kúndizgi oqytýǵa qabyldandy. Bıyldan bastap magıstratýranyń bilim berý baǵdarlamalary boıynsha qashyqtyqtan oqytý uıymdastyrylǵanyn atap ótemiz. Belarýs jáne Reseı TJM vedimistik oqý oryndaryna oqýǵa 20 adam jiberildi. 137 kýrsant kúndizgi oqý fakúltetin bitirdi. 20 kýrsant sheteldik beıindi joǵary oqý oryndaryn bitirdi. Bastapqy daıarlaý, qaıta daıarlaý jáne biliktilikti arttyrý bilim berý baǵdarlamalary boıynsha azamattyq qorǵaý organdary men basqa da uıymdardyń 3709 qyzmetkeri oqytyldy.
Qazaqstan Respýblıkasynyń quqyqtyq saıasat tujyrymdamasyn iske asyrý maqsatynda 2024 jyly «Azamattyq qorǵaý týraly» 2014 jylǵy 11 sáýirdegi Zańǵa birqatar ózgerister men tolyqtyrýlar engizildi. TJM ondaǵan jyldar boıy qoldanysta bolǵan zańǵa alǵash ret «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine azamattyq qorǵaý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Zań jobasyn ázirleý arqyly azamattyq qorǵaý salasyndaǵy normalardy jetildirý bóliginde zańnamalyq túzetýlerge bastamashylyq jasady. Zań jobasy QR Parlamentiniń Májilisinde qaralýda, jumys toptarynyń 17 otyrysy ótkizildi. Zań jobasymen azamattyq qorǵaý organdary qyzmetkerleriniń áleýmettik jaǵdaıy, órt jáne ónerkásiptik qaýipsizdik, memlekettik materıaldyq rezerv, tótenshe jaǵdaılardyń aldyn alý jáne olardy joıý men basqa da máseleler boıynsha azamattyq qorǵaý salasyndaǵy zańnamany jetildirýge baǵyttalǵan usynystardy iske asyrý usynylady.
Elimizde azamattyq qorǵaý salasyndaǵy halyqaralyq is-sharalar uıymdastyryldy. Almaty qalasynda Belarýs, Qazaqstan jáne Reseı Tótenshe vedomstvolarynyń birlesken alqasynyń otyrysy ótti. Almaty oblysynyń Tamǵaly Tas shatqalynda ornalasqan «Jartasty qala–Astana» bazalyq polıgonynda Almaty oblysynda UQSHU-ǵa múshe memleketterdiń – Belarýs Respýblıkasynyń, Qazaqstan Qyrǵyzstan, Tájikstan men Reseı Federasıasy tótenshe jaǵdaılardyń aldyn alý jáne olardyń saldaryn joıý salasyndaǵy ýákiletti organdarynyń qutqarý bólimsheleriniń qatysýymen «Skala-2024» birlesken arnaıy-taktıkalyq oqý-jattyǵý ótti. Ujymdyq qaýipsizdik týraly shart uıymyna múshe memleketterdiń tótenshe jaǵdaılar jónindegi úılestirý keńesiniń on besinshi otyrysy ótti. Sonymen qatar osy polıgonda Ortalyq Azıa elderiniń ókilderi úshin TJ-da ushqyshsyz avıasıany qoldaný boıynsha master-trenıng sıaqty is-shara ótti. Trenıńke Qazaqstan Respýblıkasy TJM, Qyrǵyz Respýblıkasy TJM, Tájikstan Respýblıkasy TJK jáne Ózbekstan Respýblıkasy TJM ushqyshsyz ushý apparattarynyń 24 operatory qatysýda. Sońǵy 5 jylda TJM ushqyshsyz apparattar parki 6 eseden astam ulǵaıǵanyn jáne osyǵan baılanysty drondardy basqarý boıynsha mamandardy daıarlaý qajettiligi artyp kele jatqanyn atap ótti. Bıylǵy jyly elimizde Almaty qalasynda Belarýs, Bolgarıa, Qazaqstan, Reseı, Slovakıa, Chehıanyń eń myqty sportshylarynyń qatysýymen ótken uldar men jasóspirim uldar, qyzdar men jasóspirim qyzdar arasyndaǵy órt-qutqarý sporty boıynsha álem chempıonaty jarıalandy. Baqylaýshylar retinde Saýd Arabıasynyń ókilderi qatysty.
TJ mınıstri general-maıor Shyńǵys Árinovtyń bastamasymen mınıstrlik bazasynda «Batyr team» sport klýby ashyldy, onyń quramyna júldegerler men álem chempıondary, sondaı-aq balalar klýby kirdi. Bul TJM ımıjin nyǵaıtý, qyzmetkerlerdi kásibı jáne sporttyq qyzmette ilgeriletý, sondaı-aq azamattyq qorǵaý organdarynda sportty damytý úshin mańyzdy qadam boldy.
Qazaqstan TJM qoıan-qoltyq urystan qurylǵan qurama búgin halyqaralyq chempıonattarda vedomstvonyń múddesin qorǵaıdy, elimizdiń qorjynyn altyn medaldarmen tolyqtyrady. Qazaqstan Respýblıkasy Tótenshe jaǵdaılar mınıstriniń kýbogyna qoıan-qoltyq urystan birinshi týrnır ótkizildi. Bıylǵy jyly sportshylar ulttyq jáne halyqaralyq jarystarda 78 medal jeńip aldy, sonyń ishinde jekpe-jek, grepplıng, kıkboksıń jáne gir sporty boıynsha álem jáne Azıa chempıonattary. Bolashaqta TJM sport klýbtarynyń jelisin keńeıtýdi jáne respýblıkanyń árbir óńirinde osyndaı ortalyqtar qurýdy josparlap otyr.