Jyl basynan beri 1 306 etnıkalyq qazaq tarıhı otanymen tabysyp, qandas mártebesin aldy. Jalpy 1991 jyldan beri respýblıkaǵa 1 mln 129,6 myń etnıkalyq qazaq oralǵan.
Bıyl Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń jartysy (48,9%) Qytaıdan, 29,6% – Ózbekstannan, 8,3% – Mońǵolıadan, 4,4% – Reseıden, 7,3 Túrikmenstannan jáne 1,5% basqa elderden kelgen, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz.
Osy jylǵy 1 aqpandaǵy jaǵdaı boıynsha eńbekke qabiletti jastaǵy etnıkalyq qonys aýdarýshylar sany 56,2%-dy, eńbekke qabiletti jastan kishi 33,6%-dy jáne zeınetkerler 10,2%-dy quraıdy.
Eńbekke qabiletti jastaǵy qandastardyń ishinen bilim deńgeıi boıynsha 15%-y joǵary, 20,2%-y orta kásibı, 54,6%-y jalpy orta jáne 10,2%-ynyń bilimi joq.
Qonys aýdarǵan etnıkalyq qazaqtar respýblıkanyń túrli óńirlerine qonystandy.
Sonymen birge, qandastardy qonystandyrý úshin kelesideı eńbek kúshi tapshy óńirler anyqtaldy: Aqmola, Abaı, Qostanaı, Pavlodar, Shyǵys jáne Soltústik Qazaqstan oblystary.
Qonystandyrý óńirlerinde 2023 jylǵa arnalǵan qandastardy qabyldaý kvotasy 2 433 adamdy quraıdy. 2023 jylǵy 1 aqpandaǵy jaǵdaı boıynsha qonystandyrý óńirlerine 332 qandas qonys aýdardy.
Joǵaryda atalǵan óńirlerde qonystanǵan qandastarǵa kóshýge sýbsıdıa túrinde memlekettik qoldaý sharalary usynylady – bir mezgilde otaǵasyna jáne otbasynyń árbir múshesine 70 AEK (258,4 myń teńge) mólsherinde; turǵyn úı jaldaýǵa jáne komýnaldyq qyzmetterge aqy tóleýge – bir jyl ishinde 15-ten 30 AEK (55,3-den 110,7 myń teńgege deıin) mólsherinde.
Jyl basynan beri 35 qandasqa túrli qoldaý sharalary kórsetilip, turaqty jumysqa ornalastyryldy.
Sonymen qatar erikti qonys aýdarýdyń tıimdiligin arttyrý maqsatynda azamattardy soltústik óńirlerge qonys aýdarýǵa qatysatyn jumys berýshilerdi qoldaý boıynsha ınstıtýsıonaldyq sharalar qabyldandy. Turǵyn úı satyp alý, salý úshin nemese ıpotekalyq turǵyn úı qaryzdary boıynsha bastapqy jarnanyń bir bóligin jabý úshin ekonomıkalyq utqyrlyq sertıfıkaty turǵyn úı qunynyń 50%-y nemese bir otbasyna 4,28 mln teńgege deıin mólsherinde birjolǵy óteýsiz jáne qaıtarymsyz negizde engizildi.
Esterińizge sala keteıik, 2023 jyly pılottyq rejımde Qazaqstan elshilikteri arqyly «bir tereze» qaǵıdaty boıynsha qandas mártebesin berý tetigi iske asyrylýda. Pılottyq joba sheńberinde elimizge barý, jumys orny, turǵyn úı berý múmkindikteri týraly máseleni sheshýge jáne respýblıka aýmaǵyna kirmeı-aq qandas mártebesin alýǵa bolady. Búgingi tańda etnıkalyq qazaqtardan jańa formatta 6 203 ótinish qabyldandy.