Almaty qalalyq máslıhatynyń XXXIX sesıasynda megapolıstiń 2026–2030 jyldarǵa arnalǵan Damý josparynyń jobasy tanystyryldy. Ekonomıka jáne qarjy basqarmasynyń basshysy Baýyrjan Qudaıbergenov negizgi baǵyttar týraly baıandama jasap, aldaǵy bes jyl arnalǵan qalany damytý men jańǵyrtýǵa qatysty basym baǵyttardy atap ótti.
Damý jospary turaqty ekonomıkalyq ósim, kólik júıesin keshendi damytý, qolaıly qalalyq orta qalyptastyrý, áleýmettik turaqtylyq pen ornyqtylyq, ekologıalyq ómir sapasy, sıfrlyq transformasıa jáne qala qaýipsizdigin qamtamasyz etý syndy jeti negizgi basymdyqty qamtıdy.
Baýyrjan Qudaıbergenovtyń aıtýynsha, 2030 jylǵa qaraı qalanyń JÓÓ kólemin eki esege ulǵaıtý, ınvestısıa kólemin 7 trln teńgege jetkizý jáne shaǵyn jáne orta bıznestiń úlesin 65%-ǵa deıin arttyrý josparlanǵan. Shaǵyn jáne orta bıznestiń damýymen qatar týrızmdi jetildirýge, ındýstrıalyq aımaqty keńeıtýge jáne megapolıstiń ınvestısıalyq tartymdylyǵyn arttyrýǵa erekshe kóńil bólinedi. Jospar aıasynda Almaty taý klasterin damytý jóninde aýqymdy sharalar qamtylǵan: 350 km taý soqpaǵyn kórkeıtý, aspaly joldar jelisin keńeıtý, taý-shańǵy ınfraqurylymynyń qabyldaý qýatyn 5 esege arttyrý kózdelgen. 2030 jylǵa qaraı qalada 7 myń nómirge arnalǵan 60 ornalastyrý nysany salynady.
Kólik blogy qala joldaryn magıstraldyq logıstıkalyq dálizdermen biriktirýdi, metro jelisin keńeıtýdi, LRT jelisin iske qosýdy, 42 BRT dálizin qurýdy jáne 100 km-den astam jańa jol salýdy qamtıdy. Bul sharalar qoǵamdyq kóliktiń kúndelikti jolaýshylar sanyn 3 mln saparǵa deıin jetkizýge múmkindik beredi.
Ekonomıkanyń áleýetin arttyrýmen qatar, jaıly qalalyq orta qalyptastyrý jalǵasady. Almaty polısentrlik damý modeline kóshedi. Tarıhı ortalyqtyń júktemesin azaıtý úshin jańa tartylys núkteleri paıda bolady. 38 qoǵamdyq keńistikti salý jáne jańartý, 68 qala kóshesin jańǵyrtý josparlanǵan. 2026 jyldyń sońyna deıin qala turǵyndary tolyqtaı ortalyqtandyrylǵan sýmen qamtylady.
Áleýmettik blok 130-dan astam nysandy salý jáne jańǵyrtýdy qamtıdy. Bul jańa mektepter men balabaqshalar, medısına uıymdary, stasıonarlardy jańǵyrtý, mádenı nysandardy jańartý jáne sport ınfraqurylymyn damytý qarastyrylǵan.
Ekologıalyq bastamalar aıasynda keń kólemdi kógaldandyrý, sýarý júıesin engizý, jylý kózderinen shyǵatyn zıandy zattardy 13 esege azaıtý jáne qoǵamdyq kóliktiń tolyq ekologıalyq qaýipsizdigin qamtamasyz etý kózdelgen.
Sıfrlandyrý salasynda ınjenerlik jelilerdiń júktemesin ońtaılandyrý men boljaý úshin «qalanyń sıfrlyq egizi» jasalady. Sondaı-aq, zıatkerlik basqarý júıesi engizilip, kóliktiń qozǵalys ýaqyty men aýaǵa bólinetin zıandy shyǵaryndylar azaıady.
Qala turǵyndary men qonaqtarynyń qaýipsizdigin arttyrý maqsatynda jańa formattaǵy 20 ýchaskelik polısıa pýnkti ashylady, 400 áleýmettik, 200 turǵyn jáne 150 ınfraqurylymdyq nysan seısmıkalyq jaǵynan kúsheıtiledi, 20 órt deposy salynyp, jańǵyrtylady.
Usynylǵan Damý jospary Almatynyń zamanaýı megapolıske aınalýyna strategıalyq baǵyt berip, qalanyń ekonomıkalyq áleýetin arttyrýǵa, turǵyndar ómiriniń sapasyn jaqsartýǵa, jaıly qalalyq ortany qalyptastyrýǵa jáne ekologıalyq ornyqtylyqty qamtamasyz etýge baǵyttalǵan.