Алматыда Халықаралық қатынастар, қорғаныс және қауіпсіздік комитеті мен мемлекеттік органдардың өкілдері кездесіп, мегаполистің сейсмикалық қауіпсіздігін талқылады.
«Біз 2016–2018 жылдардағы Алматы қаласының жылжымайтын мүлік нысандарын паспорттау бойынша жұмыс жүргіздік. Жер сілкінісіне шыдас бермейтін ғимараттарды қалай түзетуге болатындығы туралы ұсыныстар бердік. Паспорттау кезінде біз Жароков, Әуезов, Тимирязев, Гагарин көшелеріндегі жер сілкінісін модельдеп, тәжірибе жасап көрдік. Нәтижесінде ғимараттардың қаншалықты зардап шегетіні туралы экономикалық шығынды есептедік. Әр нысанды 7, 8, 9 балл жер сілкінісімен сынадық. Алматыда 100 мыңнан астам жылжымайтын мүлік бар, яғни 80%-ы тұрғын үйлер. Олардың бәріне сейсмикалық күшейту бойынша жөндеу жұмыстарын жүргізу – артық шығын әрі бос байбалам. Біз жалпы талдау жасадық, егер сіз қаладағы әрбір ғимарат бойынша егжей-тегжейлі талдау жасасаңыз, онда төлқұжат кешіктіріледі. Мегаполисте қаланың солтүстік бөлігінде орналасқан 5 тектоникалық ақау бар және оларда 1200 ғимарат тұр», – дейді «ҚазҚСҒЗИ» АҚ Бас директоры Бегман Құлбаев.
Маманның айтуынша, ең алдымен сейсмокүшейтулер апатты ғимараттарда жүргізіледі.
– Сейсмологтар жер астында не болып жатқанын бақылайтын адамдар, ал біз табиғи апаттар кезінде ғимараттардың қаншалықты төтеп бере алатынын зерттейміз. Жер сілкінісі кезіндегі әр қозғалыс ғимараттарға әртүрлі әсер етеді. Алматы аумағында жүргізіліп жатқан бақылаулар өте дұрыс, өйткені бұл нәтижелерді біз тұрғын үй салу кезінде қандай да бір жобаларды әзірлеу кезінде ескереміз, – деді спикер.
Ол сондай-ақ, Алматыда кейбір құрылыс нысандарын салу кезінде ғимараттарды тербететін арнайы жабдықтың көмегімен жер сілкінісіне төзімділікке көтергіш қабырғаларды дірілдейтін динамикалық сынақтан өткізетінін айтты. «Қазақстан» қонақүйі зілзалаға төтеп беретін бір ғана ғимарат емес екен, қалада бұдан басқа да тексеруден өткен бірқатар тұрғын үй кешендері зілзалаға шыдас беретінін көрсетті. Бұл – «Нұрлы тау» кешені, «Мегатауэрс» тұрғын үй кешені, Достық – әл-Фарабидегі тұрғын үй кешені.
«ҚазҚСҒЗИ» АҚ өндіріс жөніндегі басқарушы директоры Ералы Шоқбаров болат конструкциялары бар кірпіш қабырғалар сенімді емес екенін айтты. Өйткені, 9 балдық зілзала кезінде кірпіш үгітіліп, ал болат қабырғаны сындыруы мүмкін.
– Біз монолитті ғимараттарда да сынақтар жүргіздік. Ғимарат 6 балмен тербеледі, бұл ретте ғимараттың қирауын бейнетіркеу жүргізіледі. Содан кейін олар 7, 8, 9 балл береді және әр кезеңде бейне түсіру жүреді, содан кейін құрылысшылар үшін жер сілкінісіне төзімділікті арттыру бойынша ұсыныстар беріледі. Олар осы шарттарды орындауы керек, содан кейін біз тексеру жүргізіп, ғимараттың сейсмикалық тұрақтылығын растайтын құжат береміз, – деп қорытындылады спикер.