قازاقستان ءۇشىن تاۋەلسىزدىك – تەك كۇنتىزبەدەگى داتا ەمەس، حالقىمىزدىڭ ۇلى مۇراتىنىڭ ورىندالعان ءساتى. ەگەمەندىك – بۇعان دەيىنگى عاسىرلار بويى ۇزىلمەگەن كۇرەستىڭ، ۇلتتىڭ ءوز بولمىسى ءۇشىن توككەن قانى مەن كوز جاسىنا تاتيتىن قاسيەتتى ۇعىم. سوندىقتان ءبىز تاۋەلسىزدىك تۋرالى ءار ءسوزدى – امانات رەتىندە ايتۋعا ءتيىسپىز. قازاق ەلى بۇگىندە جاڭا رەفورمالار داۋىرىنە اياق باستى. بۇل — تەك مەملەكەت باسشىلىعىنىڭ ەمەس، ءار ازاماتتىڭ، ەڭ باستىسى، جاستاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىنە اينالاتىن كەزەڭ. تاۋەلسىزدىكتى سەزىنۋ – وتكەندى قۇرمەتتەۋ، بۇگىنگە لايىق بولۋ جانە بولاشاققا سەنىم ارتۋ. ءبىز وسى ءۇش قاسيەتتى ساقتاۋ ارقىلى عانا مەملەكەتىمىزدىڭ تۇعىرىن بەرىك، كەلەشەگءىن جارقىن قىلا الامىز.
بۇگىنگى ۇرپاق ازاتتىعىمىزدىڭ باعاسىن بۇرىنعىدان دا تەرەڭ سەزىنەتىن كەزەڭدە ءومىر ءسۇرىپ وتىر. قوعام وزگەردى، زامان تەز اۋىستى، الەمدىك سىن-قاتەرلەر كوبەيدى. ءبىراق وسى وزگەرىستەردىڭ ءبارى ءبىزدى ءبىر نارسەگە قايتا-قايتا جەتەلەيدى: تاۋەلسىزدىك – تۇراقتى نازاردى، تەرەڭ ءتۇسىنۋدى جانە ۇرپاقتار ساباقتاستىعىن قاجەت ەتەتىن قۇندىلىق.
قازاق حالقى ازاتتىققا كەشە عانا ۇمتىلعان جوق. بۇل يدەال ساق-عۇن داۋىرىنەن وربىگەن، تۇركى قاعاناتىندا بەكي تۇسكەن، قازاق حاندىعى تۇسىندا ايقىندالعان تاريحي ارمان. حح عاسىردىڭ باسىندا الاش ارىستارى سول مۇراتتى ساياسي يدەيا دەڭگەيىنە كوتەردى.
ولار «ۇلت ازاتتىعىنسىز وركەنيەتتى ەل بولمايدى» دەپ ءبىلدى. سول يدەيانىڭ جالىنى 1986 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا قايتا مازداپ، 1991 جىلى ەل تاۋەلسىزدىگى بولىپ تاريح ساحناسىنا شىقتى. سوندىقتان ەگەمەندىك – وتكەن مەن بۇگىندى جالعاپ تۇرعان التىن ارقاۋ.
تاۋەلسىزدىك كەزەڭى: مەملەكەت بولمىسىنىڭ ءمىناجات ساتتەرى
ەلىمىز 33 جىل ىشىندە جاس مەملەكەتتەن كەمەل مەملەكەتكە اينالدى. ەكونوميكا قالىپتاستى، حالىقارالىق قاۋىمداستىقتا بەدەل ارتتى، ەلدىڭ جاڭا استاناسى بوي كوتەردى، ساياسي جۇيە جاڭعىردى. بۇگىنگى رەفورمالاردىڭ ماقساتى دا وسى – مەملەكەت تۇراقتىلىعىن كۇشەيتىپ، ادىلەتتى قوعام قۇرۋ. جاڭا قازاقستاننىڭ باعىت-باعدارى ايقىن: اشىقتىق، جاۋاپكەرشىلىك، ادىلدىك. بۇل – تاۋەلسىزدىكتىڭ جاڭا فيلوسوفياسى. تاۋەلسىزدىكتى ساقتايتىن ەكى كۇش بار: تاريحتى دۇرىس ءتۇسىنۋ جانە ۇلتتىق قۇندىلىقتى باعالاۋ. قازاق ءتىلى مەن مادەنيەتى، ءداستۇر مەن تاريحي جادى – مەملەكەتتىڭ يممۋنيتەتى. الەمدىك جاھاندانۋ زامانىندا ۇلتتىق كودى السىرەگەن ەلدىڭ تۇعىرى دا شايقالادى. سوندىقتان ءتىلدىڭ مارتەبەسىن كۇشەيتۋ، تاريحي سانانى دامىتۋ، رۋحاني ساباقتاستىقتى ساقتاۋ – بۇگىنگى ەلدىك ميسسيا بولۋى ءتيىس.
قازاقستان حالقىنىڭ ۇشتەن ءبىرى – جاس بۋىن. بۇل – دەموگرافيالىق ارتىقشىلىق قانا ەمەس، ۇلتتىق مۇمكىندىكتىڭ ەرەكشە كەزەڭى.
بۇگىنگى جاستار:
– اشىق ويلى،
– ەركىن پىكىرلى،
– بىلىمگە ۇمتىلعان،
– الەمدىك دۇنيەتانىمعا بەيىم،
– سيفرلىق كەڭىستىكتىڭ وكىلى.
جاستاردىڭ بويىندا بار كۇش — ەل دامۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇشى. تەحنولوگيانى جەتىك مەڭگەرگەن، اقپاراتتىق قوعامنىڭ زاڭدىلىقتارىن جاقسى تۇسىنەتىن، جاڭا سالالارعا باتىل كىرىسەتىن بۋىن بار. ەندى وسى الەۋەتتى مەملەكەت يگىلىگىنە جاراتۋ ءۇشىن قوعامدا بەلسەندى ۇستانىم قالىپتاسۋى ءتيىس. ءار ستۋدەنت، ءار جاس مامان ءوز سالاسىندا ساپالى ءبىلىم الىپ، كاسىبي جەتىستىككە ۇمتىلسا، ەلدىڭ دامۋى دا سوعان سايكەس جەدەلدەيدى. سەبەبى، تاۋەلسىزدىك — تەك وتكەننىڭ جەڭىسى ەمەس، بۇگىنگى بۋىننىڭ يىعىنا ارتىلعان امانات. بۇگىنگى جاس قانداي بولسا، ەرتەڭگى قازاقستان ءدال سونداي بولادى. سوندىقتان دا قوعامنىڭ الدىندا تۇرعان ۇلكەن مىندەت — جاستاردىڭ جىگەرىن جاندىرىپ، ولاردىڭ بويىنداعى ءبىلىم مەن قابىلەتتى ەلدىڭ وركەندەۋىنە قاراي بۇرا ءبىلۋ.
ءبىز جاھاندىق وزگەرىستەر كەزەڭىندە ءومىر ءسۇرىپ وتىرمىز. الەم ساياسي تۇرعىدان دا، ەكونوميكالىق جاعىنان دا قايتا قۇبىلىپ جاتىر. وسىنداي سىن ساتتە مەملەكەتتەردىڭ وركەندەۋى ەڭ الدىمەن ادامي كاپيتالدىڭ ساپاسىنا بايلانىستى. قاي ەلدىڭ جاستارى ەڭبەكقور، ءبىلىمدى جانە جاۋاپكەرشىلىكتى بولسا، سول قوعام تۇراقتى دامۋعا كوشەدى. سول سەبەپتى بۇگىنگى جاستاردىڭ ءاربىر تاڭداۋى — ەلدىڭ بولاشاعىنا جاسالعان ينۆەستيسيا. قوعامداعى ءاربىر جاس وزىنە قاراپايىم سۇراق قويۋى كەرەك: «مەن تاۋەلسىز ەلدىڭ ازاماتى رەتىندە نە ىستەي الامىن؟ ەلگە قانداي پايدا اكەلەمىن؟». بۇل سۇراققا جاۋاپ تەك مەملەكەتتىك قىزمەتپەن نەمەسە جوعارى لاۋازىممەن ولشەنبەيدى. ناعىز ازاماتتىق پوزيسيا — كۇندەلىكتى ومىردەگى قاراپايىم، ءبىراق ماڭىزدى ارەكەتتەردەن باستالادى: ءبىلىم الۋ، ادال ەڭبەك ەتۋ، قوعامداعى تارتىپكە قۇرمەتپەن قاراۋ، مادەنيەتتى بولۋ، ءتىل مەن ءداستۇردى قادىرلەۋ، وتباسىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن سەزىنۋ. تاۋەلسىزدىككە دەگەن قۇرمەت تەك مەرەكە كۇندەرى عانا كورىنىس تاۋىپ قويماۋى كەرەك. ول كۇن سايىنعى ارەكەتتەرىمىزدەن بايقالۋعا ءتيىس. ءتىپتى قازاق تىلىندە ەركىن سويلەۋ، ۇلتتىق تاريحتى ءبىلۋ، ەلىمىزدىڭ جەتىستىگىنە قۋانا ءبىلۋ — ۇلكەن ءپاتريوتيزمنىڭ بەلگىسى. ءوز مەملەكەتىن قۇرمەتتەگەن ادام عانا ونىڭ دامۋىنا ادال قىزمەت ەتە الادى.
بۇگىنگى قوعامدىق وزگەرىستەر جاستار الدىنا جاڭا مىندەتتەر قويىپ وتىر. «جاڭا قازاقستان» يدەياسىن جۇزەگە اسىرۋ — ءبىر ادامنىڭ نەمەسە ءبىر ينستيتۋتتىڭ عانا جۇمىسى ەمەس، تۇتاس قوعامنىڭ ورتاق جاۋاپكەرشىلىگى. وسى جولدا جاستاردىڭ اشىق ويى، وزگەگە سەندىرە الاتىن تالپىنىسى، جاڭاشىلدىققا بەيىمدىلىگى، دەموكراتيالىق قۇندىلىقتاردى قولدايتىن مادەنيەتى ايرىقشا ءرول اتقارادى. جاستار — قوعامنىڭ ەڭ سەرگەك بولىگى. ولار جاڭالىقتى العاش قابىلدايدى، وزگەرىسكە تەز بەيىمدەلەدى، باتىل ويلاي الادى. سول سەبەپتى ەل دامۋىنىڭ الدىڭعى شەبىندە دە جاستار تۇرۋى قاجەت. جاستاردىڭ بەلسەندىلىگى ارتقان سايىن قوعامداعى ادىلەتتىلىك، اشىقتىق، باسەكەگە قابىلەتتىلىك سياقتى قۇندىلىقتار كۇشەيە تۇسەدى.
تاۋەلسىزدىكتىڭ بولاشاعى — جاستاردىڭ قولىندا. بۇل ۇران ەمەس، بۇل – تاريحي اقيقات. ءبىز وتكەننىڭ جەڭىستەرىن باعالاپ، بۇگىنگى مۇمكىندىكتەردى دۇرىس پايدالانىپ، ەرتەڭگى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنگەندە عانا ازاتتىعىمىزدىڭ ماڭگىلىگىنە سەنىمدى بولا الامىز. تاۋەلسىزدىكتى كۇشەيتۋ — ءار بۋىننىڭ مىندەتى، ءبىراق ونىڭ ەڭ جاۋاپتى بولىگىن ارقالايتىن — بۇگىنگى جاستار. ەندەشە ءار جاس، ءار ازامات ەلگە قىزمەت ەتۋدى ابىروي ساناپ، ءوزىنىڭ ءبىلىمى مەن ەڭبەگىن مەملەكەتىمىزدىڭ كەلەشەگىنە ارناسا، قازاقستاننىڭ ەرتەڭى بۇگىنگىدەن دە نۇرلى بولماق.