جاقىندا قازاق سپورتشىسى، تاەكۆوندوشى جانسەل دەنيز سينگاپۋر ۇلتتىق قۇراماسىنىڭ باس باپكەرى قىزمەتىنە تاعايىندالدى. ستەپنوگورسكىدە باستالعان جولى تۇركيا ارقىلى ءوتىپ، شىعىس ەلىنە دەيىن جالعاستى. ءبۇتىن ءبىر ۇلتتىق قۇرامانىڭ كوشباسشىسىنا اينالعان قازاق قىزى ونىڭ تىزگىنىن قالاي ۇستاپ كەلەدى؟ Aqshamnews.kz ءتىلشىسى سپورتشىدان ەكسكليۋزيۆ سۇحبات الدى.
جانسەل دەنيزدىڭ شىن ەسىمى - جانساۋلە. ول اقمولا وبلىسىنداعى ستەپنوگورسكىدە دۇنيەگە كەلگەن. التى جاسىندا اناسىمەن بىرگە تۇركياعا قونىس اۋدارادى. سەبەبى اناسى تۇركياعا ۆولەيبول مەن تاەكۆوندو بويىنشا ۇلتتىق قۇرامانىڭ فەلدشەرى قىزمەتىنە شاقىرۋ الادى.
جانساۋلەنىڭ اناسى - كسرو قۇراماسى ساپىندا كۇرەسكەن تاجىريبەلى دزيۋدوشى. ياعني، سپورت بۇل وتباسىندا جاي عانا حوببي ەمەس، ءومىر سالتىنا اينالعان. سوندىقتان بولار، كىشكەنتايىنان جارىس اتموسفەراسىن سەزىنىپ وسكەن جانساۋلە اۋەلى كاسىبي تۇردە ۆولەيبول وينايدى. تەك 19 جاسقا كەلگەندە تۇركيادا تاەكۆوندوعا بەت بۇرادى.
"كەش باستاعانىما قاراماستان بۇل سپورت ءتۇرىن ەرەكشە جاقسى كورەمىن. سوندىقتان بولار وليمپيادا شىڭىنا تەز-اق جەتتىم"، - دەيدى ول.
سينگاپۋردان كەلگەن ۇسىنىس
تاەكۆوندو مانسابى قىزۋ ءجۇرىپ جاتقان كەزدە، ءبىر كۇنى وعان سينگاپۋر قۇراماسىنىڭ مەنەدجەرى حابارلاسادى. كوماندادا بوس ورىن بارىن ايتىپ، ونى جۇمىسقا شاقىرادى. الايدا ءبارى ءبىز ويلاعانداي وڭاي ەمەس.
"ۇزاق ءارى قيىن بولدى. سينگاپۋردىڭ زاڭدارى مەن ءتارتىبى قاتاڭ ەكەنىن بىلەسىزدەر. جۇمىسقا قابىلداماس بۇرىن، ەكى اي بويى ۇزدىكسىز سۇحباتتاردان ءوتتىم. مەن ۇزاق جانە قىسقا مەرزىمدى دامۋ جوسپارلارىن، دارىنداردى انىقتاۋ جۇيەس سەكىلدى قۇجاتتاردى دايىنداپ تاپسىردىم. كەيىن سينگاپۋرلىقتار ونىڭ ۇسىنعان باعدارلامالارىم مەن قويعان تالاپتارىمدى قابىلداپ، ۇلتتىق قۇرامانىڭ باپكەرلىك شتابىنا شاقىرادى"، - دەيدى ارۋ.
وسىلايشا، قازاق سپورتشىسىنىڭ ومىرىندە جاڭا كەزەڭ باستالدى.
سينگاپۋردان ۇسىنىس تۇسەر الدىندا جانساۋلە وليمپياداعا دايىندالىپ ءجۇرىپ اۋىر جاراقات الىپ قالادى، كەيىن وعان ءتىپتى وتا جاسالادى. قالپىنا كەلۋ كەزەڭى وڭاي بولماعانىمەن، ول بۇل ۋاقىت بوس وتكىزبەي، ءوزىن دامىتۋعا بار كۇش-جىگەرىن سالادى.
"ءدال سول كەزەڭدە سينگاپۋردان ۇسىنىس تۇسەدى. ۇزاق ويلانىپ ، وزىمە ءبىر عانا "نەگە بايقاپ كورمەسكە؟" دەگەن سۇراق قويادىم. العاشىندا قاتتى قوبالجىعانىم راس. ءبىراق ءبارى ويداعىدان دا كەرەمەت ءوتتى"، - دەيدى ول.
جاڭا ەل، جاڭا جۇيە، جاڭا مادەنيەت. ءبىراق بارلىق قيىندىققا قاراماستان، ول وز-وزىنە سەنىپ، بۇل سىناقتى دا ەڭسەردى.
سپورتشىدان باپكەرگە دەيىنگى جول: قىزىعى مەن شىجىعى
جانساۋلە مانسابىنىڭ قازىرگى كەزەڭىن ءارى جاڭا باسپالداق، ءارى وتكەن جولدىڭ جالعاسى دەپ سيپاتتايدى.
"سپورتشى تەك وزىنە جاۋاپتى: نە كەرەگىن، قالاي دايىندالۋ كەرەگىن جاقسى ءبىلىپ، سوعان ساي جۇمىس ىستەدى. ال باپكەردىڭ جاۋاپكەرشىلىك بىرنەشە ەسە ارتادى. ەندى ول ءبىر ادامنىڭ ەمەس، بۇكىل كوماندانىڭ تاعدىرىنا شەشەدى. سول سەبەپتى "ەڭ دۇرىس شەشىم قانداي، كىم ءۇشىن نە پايدالى؟" دەگەن سۇراقتاردى وزىمە كۇندە قويىپ ءجۇرۋىم كەرەك"، - دەيدى كەيىپكەر.
جانسەل دەنيز باپكەرلىك مانساپ تۋرالى ەرتە كەزدەن ويلاي باستاعان. حالىقارالىق دەڭگەيدە شەبەرلىك ساباقتارىنا شاقىرۋلار دا بولعان، ءبىراق تىعىز جارىس كەستەسىنە بايلانىستى بارا الماعانىن ايتادى.
دەگەنمەن، جانساۋلە بولاشاقتا بۇل جوسپاردى جۇزەگە اسىرۋعا بولادى دەپ سەنەدى. ول ءوز اكادەمياسىن اشىپ، حالىقارالىق جوبالار جاساعىسى كەلەتىنىن جاسىرمادى.
ارينە، كوپتىڭ كوكەيىندە "وسىنشا جاۋاپكەرشىلىك پەن قىسىمنىڭ ورتاسىندا كىشكەنتاي عانا ارۋ قالاي سىنبايدى؟" دەگەن سۇراق تۇر. ءبىز بۇل ساۋالدى كەيىپكەرگە قويدىق.
"قيىن ساتتە بۇل جولدى نە ءۇشىن تاڭداعانىمدى ەسىمە الامىن. ءومىردىڭ عاجاپقا تولى ساتتەرىمەن قاتار، قيىن كەزدى دە قابىلداي الۋ كەرەك. شىن مانىندە، ادامدى شىنىقتىراتىن دا، كۇرەسكە ءمان بەرەتىن دە - ەڭ اۋىر ساتتەر"، - دەيدى ول.
باپكەر ماقسات قويعان كەزدە، الدىمەن ونى ساراپتاپ، كەيىن سول ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاسايدى.
تريبۋنادان تاتاميگە جول اشقان جۇلدىزدى ءسات
جانساۋلەنىڭ سپورت جولىنداعى ەڭ اسەرلى تۇلعالاردىڭ ءبىرى - تۇركيا ۇلتتىق قۇراماسىنىڭ باس باپكەرى الي شاحين.
ول جانساۋلەنى العاش رەت تريبۋنادان بايقاپ، نازار اۋدارعان. سپورتشىنىڭ بويىنان ەرەكشە قابىلەت كورگەن باپكەر ونى كومانداعا تارتادى. بار بولعانى ءبىر جارىم جىلدىڭ ىشىندە جانساۋلە ەۋروپا بىرىنشىلىگىندە العاشقى جۇلدەسىن جەڭىپ الادى.
بۇل - ونىڭ كارەراسىنداعى ماڭىزدى ساتتەردىڭ ءبىرى.
سينگاپۋر مەن قازاقستان جۇيەسىنىڭ ايىرماشىلىعى قانداي؟
سينگاپۋر - بىلىمگە ايرىقشا ءمان بەرەتىن مەملەكەت. بۇل سپورت جۇيەسىنە دە تىكەلەي اسەر ەتەدى. قازاقستاندا ۇلتتىق قۇراما ءۇشىن وقۋ-جاتتىعۋ جيىندارىن جوسپارلى تۇردە وتكىزىپ، سپورتشىلاردى ۇزاق مەرزىمگە شاقىرا الادى. ال سينگاپۋردا بۇل - ۇلكەن ماسەلە.
وقۋدى كەيىنگە قالدىرۋ، ساباقتان كوپ ۋاقىتقا بوساتۋ وتە قيىن. سول سەبەپتى سينگاپۋرلىق سپورتشىلار كوبىنە وقۋى مەن جاتتىعۋلارىن قاتار الىپ جۇرەدى. قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا، ولار ءبىر مەزەتتە ەكى مانساپتى- ءبىلىم مەن سپورتتى - قاتار قۇرۋعا تىرىسادى.
بۇل - باپكەرلەر ءۇشىن دە، سپورتشىلار ءۇشىن دە ۇلكەن سىناق.
تۋعان جەرمەن بايلانىس تۋرالى
جانساۋلە قازاقستانمەن بايلانىس اجىراماعىنان ايتادى. ونىڭ ەلدە تۋىستارى، جاقىن دوستارى، جانكۇيەرلەرى كوپ. ولار ءار جەتىستىگىن ءجىتى قاداعالاپ، قولداپ وتىرادى.
"جاقىندارىم: “سەنىڭ سينگاپۋر سەكىلدى ەلدە جۇمىس ىستەۋىڭ - قازاقستان ءۇشىن ماقتانىش. سەن - قازاقسىڭ، قاي جەردە جۇرسەڭ دە ەلىمىزدى كورسەتىپ ءجۇرسىڭ” دەيدى. بۇل - مەن ءۇشىن ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك"، - دەيدى ول.
"قازاقستان تاەكۆوندوسى الەمنەن كەم ەمەس"
جانساۋلە قازاقستانداعى تاەكۆوندو مەكتەبىن جوعارى باعالايدى. ونىڭ پىكىرىنشە، قازاق سپورتشىلارى ەشبىر ەلدەن كەم ەمەس، ءتىپتى كەي جاعدايدا الدا تۇر.
"قازاقستاندا وتە تالانتتى سپورتشىلار ءوسىپ كەلەدى. الايدا، دۇنيەجۇزىلىك فەدەراسيانىڭ ەرەجەلەرى مەن جۇيەسى ءجيى وزگەرىپ وتىرادى. سوعان بەيىمدەلۋ كەيدە اۋىر تيەدى. سول سەبەپتى مەملەكەت تاراپىنان تۇراقتى جانە جۇيەلى قولداۋ قاجەت"، - دەيدى ول.
بولاشاقتا قازاقستانعا باپكەر بولى كەلۋى مۇمكىن بە؟
جانساۋلە بولاشاقتا قازاقستان سپورتىمەن تىعىز جۇمىس ىستەگىسى كەلەدى. ول ءوزى تۇيگەن بارلىق ءادىستى قازاقستاندىق سپورتشىلارعا ۇيرەتكىسى كەلەتىتىن، ۇلتتىق قۇراماعا دا، جاسوسپىرىمدەر مەن جاستارعا دا كومەكتەسۋگە دايىن ەكەنىن ايتتى.
سپورتشىنىڭ بويىندا قانداي قاسيەتتەر تابىلۋعا ءتيىس؟
باپكەر رەتىندە ول سپورتتا ەڭ ماڭىزدى ءۇش قاسيەتتى ەرەكشە اتاپ ايتتى:
- قۇشتارلىق؛
- ماقسات قويا ءبىلۋ؛
- جەڭىسكە دەگەن شەكسىز ىنتا.
"تەحنيكانى ۇيرەنىپ، تاكتيكانى ءتۇسىنىپ الۋعا بولادى، ءبىراق سپورتشىنىڭ جۇرەگى جالىنداپ تۇرماسا، ونىڭ پايداسى جوق. تەحنيكا، پسيحولوگيا مەن ءتارتىپ - بىر-بىرىنەن اجىرامايتىن ءۇش تىرەك. ال تاەكۆوندو - وسى ۇشەۋىنىڭ ۇيلەسىمى"، - دەدى جانسەل.
باپكەردىڭ باستى ماقساتى - مەدال الۋ ەمەس، ۇلگى بولۋ
جانساۋلەنىڭ سوزىنشە، ول، ەڭ الدىمەن، جاقسى باپكەر عانا ەمەس، ۇلگى بولۋعا مىندەتتى.
ۇلكەن امبيسيالارىمنىڭ ءبىرى - وليمپيادالىق دەڭگەيدەگى سپورتشىلاردى تاربيەلەپ، ولاردى الەمدىك ارەنالارعا جەتكىزۋ. ءبىراق مەن ءۇشىن مەدال تەك جەتىستىك ەمەس، ودان دا ۇلكەن مانگە يە. ۋاقىت وتە كەلە بىرنارسەنى انىق ءتۇسىندىم. جەڭىپ العان ماراپاتتار وزىمەن گورى وزگەلەر ءۇشىن ماڭىزدىراق.
جانساۋلەنىڭ ميسسياسى
سپورت الەمىندە ەرلەرگە قاراعاندا ايەلدەرگە ءوز ورنىن بەكىتۋ الدەقايدا قيىن. جانساۋلە بۇل كەدەرگىلەردى "الدىن الا قويىلعان شەكارالار" دەپ اتايدى. ونىڭ پىكىرىنشە، ءارقايسىمىزدا بەلگىلى ءبىر ستەرەوتيپتەر بار، كەيدە سولار جولىمىزدى بوگەيدى. ءبىراق ول بۇل قيىندىقتاردى مۇمكىندىك رەتىندە قابىلداۋدى ۇيرەنگەن.
"ماعان “سەن مۇنى جاساي المايسىڭ” دەگەن سايىن، مەن قىزا تۇسەمىن"، - دەيدى ول.
جانساۋلە سپورتشى تاربيەلەپ وتىرعان اتا-انالارعا كەڭەس بەردى.
"بالالارىمىزعا سەنىمسىزدىك تانىتپاۋىمىز كەرەك. ءبىراق ولاردىڭ تاڭداۋىن قۇرمەتتەپ، قاجەت كەزدە كاسىبي ماماندارعا سەنىپ تاپسىرا ءبىلۋىمىز دە وتە ماڭىزدى"، - دەپ تۇيىندەدى كەيىپكەر.