"شالقىپ جۇرەمىن دەسەڭىز": بجزق زەينەتاقىنى كوبەيتۋدىڭ ەكى جولىن اتادى

قازاقستاندا شارتتى شوتتاردى قوسپاعاندا، شامامەن 13 ميلليونعا جۋىق ادامنىڭ بجزق-دا زەينەتاقى جيناعى بار. سول جيناقتاعى اقشاڭىزدى جەتكىلىكتى شەكتەن جىلدامىراق اسىرۋ ءۇشىن جانە جەتكىلىكتى زەيناتاقى الۋ ءۇشىن نە ىستەۋگە بولاتىنىن بىلەسىز بە؟ اqshamnews.kz ءتىلشىسى ماتەريالدا تارقاتادى

جەتكىلىكتى زەينەتاقى دەگەن نە؟

حالىقارالىق ەڭبەك ۇيىمىنىڭ ۇسىنىمىنا سايكەس، تابىستى الماستىرۋ كوەففيسيەنتى كەمىندە 40 پايىز بولۋعا ءتيىس. الماستىرۋ كوەففيسيەنتى – زەينەتاقى تولەمدەرىنىڭ زەينەتكە شىققانعا دەيىنگى جالاقىعا قاتىناسى، ياعني زەينەتاقى تابىسى ەڭبەك تابىسىن قاي دەڭگەيدە "الماستىراتىنىن" كورسەتەتىن كورسەتكىش. قازاقستاندا بۇل كورسەتكىش ءقازىر شامامەن 41 پايىز دەڭگەيىندە.

سۋرەت: جي 

زەينەتاقىڭىز جەتكىلىكتى بولۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟

زەينەتاقى تابىسىنىڭ جەتكىلىكتىلىگىن مىنا جولدارمەن ارتتىرۋعا بولادى:

• مىندەتتى جانە قوسىمشا ەرىكتى زەينەتاقى جارنالارىن تۇراقتى تۇردە اۋدارۋ؛

• زەينەتاقى جيناقتارىن كوبەيتۋ ءۇشىن ولاردى جەكە ينۆەستيسيالىق پورتفەلدى باسقارۋشىلارعا (يپب) سەنىپ تاپسىرۋ.

"سونىمەن قاتار، مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارىنىڭ تۇراقتى تولەنۋى زەينەتاقى جيناقتارىنىڭ جالپى سوماسىنا جانە كەيىنگى زەينەتاقى تولەمدەرىنە وڭ اسەر ەتىپ قانا قويماي، مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن تولەنەتىن بازالىق زەينەتاقىنىڭ مولشەرىنە دە ىقپال ەتەدى. بازالىق زەينەتاقى جالپى ەڭبەك وتىلىنە بايلانىستى ەسەپتەلەدى. 1998 جىلدان بەرى ەڭبەك ءوتىلى تەك مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارىنىڭ اۋدارىلۋىمەن راستالادى. ءقازىر بازالىق زەينەتاقىنىڭ ەڭ تومەنگى مولشەرى – ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 70 پايىزى (جالپى ەڭبەك ءوتىلى 0–10 جىل بولعاندا)، ال ەڭ جوعارى مولشەرى – 110 پايىز (30 جىل جانە ودان كوپ ءوتىلى بارلارعا). 2027 جىلعا دەيىن بازالىق زەينەتاقىنىڭ ەڭ جوعارى مولشەرى ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 120 پايىزىنا دەيىن ارتتىرىلادى"، – دەپ حابارلادى بجزق-نىڭ ينۆەستيسيالىق پورتفەلدى تالداۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى ءلاززات امىرعالييەۆا. 

سۋرەت: بجزق

بجزق-دا ايتىلعان بۇل كەڭەستەر ادامعا زەينەتكە شىققاندا اقشا جەتىپ تۇرۋى ءۇشىن عانا ەمەس، ادەتتەگى ءومىر دەڭگەيىن ساقتاپ، دەمالىسقا بارۋ، حوببيىمەن اينالىسۋ سياقتى بوس ۋاقىتىن دا جايلى وتكىزۋگە كومەكتەسەدى.

ەرىكتى زەينەتاقى جارناسى (ەزج) دەگەن نە؟

بۇل – زەينەتكە شىققاندا كوپتەۋ اقشا الۋ ءۇشىن ءوزىڭىز قوسىپ تولەيتىن قوسىمشا جارنا. ونى جەكە ادامدار ءوز تابىسىنان ءوز اتىنا نەمەسە جۇبايىنا، بالاسىنا، اتا-اناسىنا، ياعني جاقىندارىنا اۋدارا الادى. ال كومپانيالار مەن جۇمىس بەرۋشىلەر ءوز قىزمەتكەرلەرىنىڭ نە باسقا ادامداردىڭ اتىنا اۋدارا الادى.

قالاي اۋدارىلادى؟

ەرىكتى جارنانى كەز كەلگەن ەكىنشى دەڭگەيلى بانك ارقىلى نەمەسە جۇمىس بەرۋشىگە ءوتىنىش جازىپ، جالاقىدان ۇستاپ، بجزق-عا تۇراقتى اۋدارتىپ وتىرۋعا بولادى.

ارنايى شوتتى اشۋ ءۇشىن ەشقايدا بارۋدىڭ قاجەتى جوق. ەرىكتى جارناعا ارنالعان جەكە زەينەتاقى شوتى العاشقى اقشا تۇسكەن كەزدە اۆتومات تۇردە وزدىگىنەن اشىلادى. ياعني، "ماعان شوت اشىپ بەرىڭدەر" دەپ بولەك ءوتىنىش جازۋدىڭ كەرەگى جوق.

بۇل اقشانى قاشان جانە كىمدەر الا الادى؟

ەرىكتى جارنانىڭ باستى ارتىقشىلىعى زەينەت جاسىن كۇتپەي-اق، 50 جاستان باستاپ الۋعا بولادى.

سونىمەن بىرگە، ەزج ەسەبىندەگى اقشا:

• مۇگەدەكتىگى بار ازاماتتارعا؛

• قازاقستاننان تۇراقتى شەتەلگە كوشىپ كەتكەن شەتەلدىكتەر مەن ازاماتتىعى جوق ادامدارعا دا (ەگەر زاڭدا باسقاشا جازىلماسا) تولەنەدى.

اقشانى قالاي راسىمدەپ الۋعا بولادى؟

ەرىكتى جارنا ەسەبىنەن تولەم العىڭىز كەلسە، ءوتىنىشتى بجزق-عا:

• enpf.kz سايتىنداعى جەكە كابينەت ارقىلى ونلاين،

• قوردىڭ ءموبيلدى قوسىمشاسى ارقىلى،

• نەمەسە بجزق-نىڭ كەز كەلگەن بولىمشەسىنە بارۋ ارقىلى بەرە الاسىز.

قورداعى جەتكىلىكتى شەكتەن اسقان سوماعا قاتىستى داۋ: نە وزگەردى؟

جەتكىلىكتى شەكتەن اسقان زەينەتاقى جيناقتارىن ءتىس ەمدەۋگە پايدالانۋ توڭىرەگىندەگى داۋ ۇكىمەتتى شارا قابىلداۋعا يتەرمەلەپ، 15 قىركۇيەكتەن 2026 جىلعى 15 ساۋىرگە دەيىن ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەرگە ءوتىنىم قابىلداۋ ۋاقىتشا توقتاتىلدى. وتباسى بانكتىڭ مالىمەتىنشە، 2021 جىلدان 2025 جىلعى 20 تامىزعا دەيىن «ستوماتولوگيالىق قىزمەتتەر» باعىتىمەن 757 ملرد تەڭگە اۋدارىلىپ، ءبىرقاتار كلينيكا بويىنشا ماقساتسىز پايدالانۋ كۇدىگىمەن ماتەريالدار قما-عا جولدانعان.

وسى ماسەلە اياسىندا ءماجىلىس دەپۋتاتى داۋلەت مۇقايەۆ "جەتكىلىكتى شەكتەن اسقان قارجىنى قايدا جۇمساۋدى ازاماتتاردىڭ وزدەرى شەشۋى كەرەك" دەگەن پىكىر ايتقان ەدى. ال بجزق باسقارۋشى ديرەكتورى مۇرات ءشارىپوۆ بۇل داۋعا قاتىستى شەشىم قور قۇزىرەتىندە ەمەس ەكەنىن، سالىمشى قاراجاتىن، مىسالى، كوز ەمدەۋگە العىسى كەلسە، ونىڭ ءوتىنىمى الدىمەن ۋاكىلەتتى وپەراتورلار ارقىلى تەكسەرىلىپ، سودان كەيىن عانا وتباسى بانك ارقىلى جۇزەگە اساتىنىن، تالاپتارعا ساي كەلمەگەن وتىنىمدەر كەرى قايتارىلاتىنىن جەتكىزدى.

قازاقستانداعى ورتاشا زەينەتاقى مولشەرى قانشا؟ 

ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى قازاقستانداعى زەينەتاقىنىڭ ورتاشا مولشەرىن اتادى. ۆەدومستۆونىڭ مالىمەتىنشە، ول - 142 744 تەڭگە، ونىڭ ىشىندە:

• ىنتىماقتى زەينەتاقى – 95 167 تەڭگە،

• بازالىق زەينەتاقى – 47 577 تەڭگە.