قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارعى سوتىنىڭ حالىقارالىق كەڭەسى ينتەرنەت-الاياقتارمەن بايلانىستى ىستەردىڭ 2024 جىلى 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 270%-عا ارتقانىن ءمالىم ەتتى. بۇل قوعامدى ءبىراز الاڭداۋشىلىق تۋدىرىپ وتىر. سەبەبى الاياقتاردىڭ قۇربانى بولعان ادامدار كوبىنە وتە قيىن جاعدايعا تاپ بولىپ، نەسيە الىپ نەمەسە مۇلىكتەرىن ساتۋعا ءماجبۇر بولادى، اقشانى الاياقتارعا جىبەرەدى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz.
ماڭىزدىسى، قازاقستاننىڭ قىلمىستىق كودەكسىندە ينتەرنەت-الاياقتاردىڭ قۇرباندارىن قورعاۋعا ارنالعان ناقتى ءبىر باپ جوق بولسا دا، زارداپ شەككەن ادامدار ازاماتتىق سوتقا تالاپ-ارىز بەرۋ ارقىلى زاڭسىز الىنعان قاراجاتتارىن قايتارىپ الۋ مۇمكىندىگىنە يە. اتاپ ايتقاندا:
- «دروپپەرلەرگە» (الاياقتاردىڭ ارااعايىندارى) قارسى تالاپ-ارىز بەرۋگە بولادى. بۇل ادامدار الاياقتار مەن قۇرباندار اراسىندا دەلدالدىق جاسايدى. بۇل تۋرالى ءبىز بۇعان دەيىن جازعان بولاتىنبىز، ولاردان قالاي ساقتانۋعا بولاتىنىن.
- بانككە جانە ميكروفينانسوۆايا ۇيىمدارعا تالاپ-ارىز بەرىپ، جالعان نەسيە الۋ تۋرالى سۇراقتاردى شەشۋگە بولادى.
جوعارعى سوت بۇل ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن زاڭنامانى جەتىلدىرۋ جۇمىستارى بويىنشا بىرنەشە ماڭىزدى ۇسىنىستار ازىرلەدى:
- ونلاين-كرەديت بەرۋ سالاسىنداعى الاياقتىق ءۇشىن قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ.
- ونلاين-كرەديتتەر بەرۋ كەزىندە مىندەتتى بيومەتريالىق اۋتەنتيفيكاسيانى ەنگىزۋ، جالعان قۇجاتتار مەن تۇلعالاردى پايدالانىپ الاياقتىق جاساۋدى بولدىرماۋ ءۇشىن.
- زەينەتكەرلەر مەن باسقا دا ءالسىز توپتاردىڭ كرەديت الۋىنا شەكتەۋلەر قويۋ، ولاردىڭ الاياقتاردىڭ قۇربانى بولۋىن الدىن الۋ ءۇشىن.
- قارىزداردى تولەۋگە مىندەتتى ۇيىمداردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرۋ، ەگەر سوت نەسيە الاياقتىق جولمەن الىنعانىن انىقتاسا، قارىزداردى ءوشىرۋ مىندەتىن بەكىتۋ. بۇل تالاپ كرەديتورلاردى جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋعا جانە نەسيەلەردى دۇرىس بەرۋىنە اسەر ەتەدى دەپ ۇمىتتەنەمىز.
زاڭنامالىق وزگەرىستەردى كۇتىپ، ونىڭ تيىمدىلىگىن باقىلاپ وتىرعانىمىزبەن، ءوزىڭىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىڭىزدى ساقتاۋ ءۇشىن ءاردايىم اباي بولۋ قاجەت. قۇپيا دەرەكتەر مەن اقشاڭىزدى بەلگىسىز ادامدارعا بەرۋدەن اۋلاق بولىڭىز، ينتەرنەتتەگى كۇماندى مامىلەلەردەن ساقتانىڭىز، جانە ءارقاشان اقپاراتتى تەكسەرىڭىز.
زاڭنامالىق وزگەرىستەردىڭ جاقىن ارادا ىسكە اساتىنىنا سەنىمىمىز مول، جانە بۇل وزگەرىستەر تەك الاياقتاردان زارداپ شەككەندەردى قورعاۋعا عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە ونلاين-كرەديتتەۋ مەن قارجىلىق ترانزاكسيالاردى جالپى العاندا ءقاۋىپسىز ەتۋگە كومەكتەسەدى دەپ ۇمىتتەنەمىز.