قازاقستان ەنەرگەتيكا سەكتورىن ترانسفورماسيالاۋدىڭ ماڭىزدى كەزەڭىندە تۇر. ەنەرگەتيكالىق كەشەندى دامىتۋ باعىتىن تاڭداۋ ەلدىڭ ۇزاق مەرزىمدى دامۋىنا ايتارلىقتاي ىقپال ەتەدى. قازىرگى تاڭدا قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكالىق سەكتورى كومىر ەلەكتر ستانسيالارىنا ايتارلىقتاي تاۋەلدى، ولار ەلىمىزدە وندىرىلەتىن بارلىق ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ شامامەن 70%-ىن قامتاماسىز ەتەدى. الايدا، بۇل مودەل ءبىرقاتار قيىندىقتارعا تاپ بولىپ وتىر.
بىرىنشىدەن، جۇمىس ىستەپ تۇرعان ستانسيالاردىڭ توزۋ دەڭگەيى 70%-عا جەتىپ وتىر. ەكىنشىدەن، ەلدە ەلەكتر ەنەرگياسىن تۇتىنۋ جىل سايىن شامامەن 3%-عا ارتىپ كەلەدى. ۇشىنشىدەن، قازاقستان 2060 جىلعا قاراي كومىرتەگى بەيتاراپتىعىنا قول جەتكىزۋدى كوزدەيتىن جاھاندىق ەكولوگيالىق مىندەتتەمەلەردى ءوز موينىنا الدى. سونىمەن قاتار، كومىر جوبالارىن قارجىلاندىرۋ دا ەكولوگيالىق شەكتەۋلەرگە بايلانىستى كۇردەلەنە تۇسۋدە.
ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىنىڭ بولجامدارىنا سايكەس، 2035 جىلعا قاراي قازاقستاندا ەلەكتر ەنەرگياسىن تۇتىنۋ 152،4 ملرد كۆت/ساع قۇرايدى دەپ كۇتىلۋدە. ال جۇمىس ىستەپ تۇرعان ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ قۋاتى نەبارى 135 ملرد كۆت/ساع قۇرايدى. بۇگىنگى تاڭدا ەلەكتر قۋاتىنىڭ تاپشىلىعى رەسەيدەن جەتكىزىلەتىن ەنەرگيامەن تولىقتىرىلىپ وتىر، بۇل ءوز كەزەگىندە ەنەرگەتيكالىق تاۋەلدىلىككە جانە ەلدىڭ ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىگىنىڭ السىرەۋىنە الىپ كەلەدى.
ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن ناقتى قادامدار جاسالدى. 2035 جىلعا قاراي قوسىمشا 26،5 ملرد كۆت/ساع قۋات كوزدەرىن ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا. وسىعان بايلانىستى جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى (جەك) سەكتورى قارقىندى دامىپ كەلەدى. 2024 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا جەك ۇلەسى جالپى ەلەكتر ەنەرگياسىن وندىرۋدە 6،5%-عا جەتتى. الايدا، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنىڭ تۇراقسىزدىعى ولاردى نەگىزگى ەنەرگيا كوزى رەتىندە قاراستىرۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى. كۇن جانە جەل ەلەكتر ستانسيالارى اۋا رايى جاعدايلارىنا تاۋەلدى بولعاندىقتان، تۇراقتى ەنەرگيامەن قامتاماسىز ەتە المايدى.
سونىمەن قاتار، ەكولوگيالىق ستاندارتتاردىڭ كۇشەيۋى كومىر مەن گاز ءوندىرىسىن دامىتۋعا شەكتەۋلەر قويىپ وتىر. بۇل جاعداي جاڭا، تۇراقتى جانە ەكولوگيالىق تازا ەنەرگيا كوزدەرىن ەنگىزۋدى قاجەت ەتەدى.
اتوم ەلەكتر ستانسياسى وسى ماسەلەنىڭ شەشىمى بولا الادى. اتوم ستانسياسى 60 جىلدان استام ۋاقىت تۇراقتى ەنەرگيامەن قامتاماسىز ەتۋگە قابىلەتتى جانە پارنيكتىك گازدار شىعارىندىلارىنسىز جۇمىس ىستەيدى. اتوم ستانسيالارىن سالۋ ەلدىڭ ەنەرگەتيكا جانە ونەركاسىپ سالاسىن ءارتاراپتاندىرۋعا، سونداي-اق زاماناۋي تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋگە ىقپال ەتەدى.
اتوم ستانسياسىنىڭ قۇرىلىسى جاڭا جۇمىس ورىندارىن قۇرۋعا، سونداي-اق ستانسيا ورنالاسقان ايماقتا ينفراقۇرىلىمنىڭ دامۋىنا سەرپىن بەرەدى. سونىمەن قاتار، اتوم ەنەرگەتيكاسى ۇزاق مەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ تۇراقتى باعاسىن قامتاماسىز ەتەدى، بۇل ونەركاسىپتىڭ دامۋى مەن قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن اسا ماڭىزدى.
وسىلايشا، اتوم ەلەكتر ستانسياسىنىڭ قۇرىلىسى تەك قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ قاجەتتى قادامى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار تومەن كومىرتەكتى ەكونوميكاعا جاھاندىق كوشۋ جاعدايىندا ەلدىڭ ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋىنىڭ ماڭىزدى فاكتورى بولىپ تابىلادى. اتوم ستانسياسى قازاقستاننىڭ قازىرگى ەنەرگەتيكالىق ماسەلەلەرىن شەشۋگە جانە بولاشاقتا تۇراقتى دامۋ نەگىزىن قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.