اباي ۋنيۆەرسيتەتىندە قازاق حالقىنىڭ كورنەكتى اعارتۋشىسى، تۇڭعىش ماتەماتيكا وقۋلىعىنىڭ اۆتورى ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلىنىڭ ەسىمىن ۇلىقتاۋ ماقساتىندا «م.دۋلاتۇلىاتىنداعى ماتەماتيكا ءدارىسحاناسىنىڭ» تۇساۋى كەسىلدى.
بۇل تاعىلىمدى ءىس وقۋ ورنىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى-رەكتور بولات تىلەپتىڭ باستاماسىمەن جۇزەگە اسقانىن ايتا كەتۋ كەرەك. اۋديتوريانىڭ اشىلۋىنا ەلىمىزدىڭ بەلگىلى اكادەميكتەرى مەن عالىمدارى قاتىستى.
شارانىڭ نەگىزگى ماقساتى – قازاق عىلىمى مەن ءبىلىمىنىڭ ىرگەتاسىن قالاعان تۇلعالاردىڭ رۋحاني مۇراسىن جاڭعىرتۋ، سونداي-اق ۇلتتىق پەداگوگيكا ءداستۇرى مەن زاماناۋي ءبىلىم بەرۋ اراسىنداعى ساباقتاستىقتى نىعايتۋ. ءدارىسحانانىڭ لەنتاسىن اكادەميك مۇرات جۇرىنوۆ پەن الەمگە تانىمال ماتەماتيك، اكادەميك مۇحتارباي وتەلبايەۆ قيدى.
فيزيكا-ماتەماتيكا فاكۋلتەتىنىڭ جانىنان اشىلعان جاڭا ءدارىسحانا زاماناۋي وقۋ جابدىقتارىمەن، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جانە عىلىمي-ادىستەمەلىك ماتەريالدارمەن تولىق قامتاماسىز ەتىلگەن. اۋديتوريادا ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلىنىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن تانىتاتىن كورنەكى اقپاراتتار، سيرەك باسىلىمداردىڭ كوشىرمەلەرى جانە اعارتۋشىنىڭ ايگىلى «ەسەپ قۇرالى» اتتى ەڭبەكتەرىنءىڭ سيفرلىق نۇسقالارى ورنالاستىرىلعان.
سالتاناتتى باسقوسۋدى ۋنيۆەرسيتەتءتىڭ باسقارما ءتوراعاسى-رەكتور بولات تىلەپ اشىپ، ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلىنىڭ پەداگوگيكالىق جانە عىلىمي مۇراسىنىڭ بۇگىنگى ۇرپاق ءۇشىن ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
– الاش ارىستارىنىڭ ءبىرى ءمىرجاقىپ دۋلاتۇلىنا ءدارىسحانا اشۋىمىزدىڭ سەبەبى ايقىن. اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى – تۇڭعىش جوعارى وقۋ ورىنى. ال وسى تاريحى ارىدەن باستالاتىن قاسيەتتى قارا شاڭىراقتىڭ اشىلۋىندا الاش ارىستارىنىڭ ەڭبەگى وتە زور. ۇلت ماقتانىشتارى وراز جاندوسوۆ، سانجار اسفەندياروۆ، احمەت بايتۇرسىنوۆ، ساكەن سەيفۋللين، حالەل دوسمۇحامەدوۆ، ءىلياس قابىلوۆ، بايمەن المانوۆ، تەمىربەك جۇرگەنوۆ ءدارىس وقىدى. ءاءلىپبيءدىڭ تۇڭعىش اۆتورى احمەت بايتۇرسىن ۇلى سەكىلدى ولاردىڭ كوپشىلىگى تالاي ءىستىڭ تۇڭعىشتارى سانالادى. قازىردە قازۇپۋ – كءوشباسشى پەداگوگيكالىق وقۋ ورنى رەتىندە قازاقستان مەن ورتالىق ازيادا الدىڭعى قاتاردا تۇر. سوندىقتان، الاش ارىستارىنىڭ ىشىندە تۇڭعىش قازاق تىلىندەگى ماتەماتيكا وقۋلىعىن جازعان، بيىل تۋعانىنا 140 جىل تولعان ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلىنىڭ ەسىمىن فيزيكا-ماتەماتيكا فاكۋلتەتىندە ءدارىسحاناعا بەرۋ – تولىقتاي زاڭدى ءارى ورىندى دەپ ەسەپتەيمىن، – دەدى اباي اتىنداعى قازۇپۋ باسقارما ءتوراعاسى-رەكتورى بولات تىلەپ.
شارانىڭ مودەراتورى اباي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، اكادەميك الما ءابءىلقاسىموۆا «ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلى حح عاسىردىڭ باسىندا قازاق بالالارىنا ارنالعان تۇڭعىش ماتەماتيكا وقۋلىعى– «ەسەپ قۇرالىن» جازىپ، ۇلتتىق باستاۋىش ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە تىڭ سەرپىن اكەلدى. بءىز ونى «قازاقستاندا ماتەماتيكانى وقىتۋساباقتاستىعىنىڭ قالىپتاسۋ تاريحى» اتتى وقۋ قۇرالىندا جان-جاقتى جازىپ شىقتىق» دەدى.
تۇساۋكەسەر راسىمىندە ءسوز العان اكادەميك، عالىمدار م.جۇرىنوۆ، م.وتەلبايەۆ، م.قويگەلدييەۆ،ا.جارمەنوۆ، م.سادىبەكوۆ، وسى ۋنيۆەرسيتەت تۇلەگى، الماتى قالاسى مادەنيەت باسقارماسىنىڭ باسشىسى دانيار الييەۆ ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلىنىڭ قوعامدىق-ساياسي جانە اعارتۋشىلىق تۇلعاسىن بارىنشا اشىپ بەردى.
جيىننىڭ قۇرمەتتى قوناعى – ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلىنىڭ جيەنى، اۋديتورييانىڭ جاساقتالۋىنا دەمەۋشىلىك جاساعان «مەكتەپ» باسپاسىنىڭ باس ديرەكتورى ەرلان ساتىبالدييەۆ ۋنيۆەرسيتەت ۇجىمىنا اعارتۋشى ەسىمىن ۇلىقتاۋعا باعىتتالعان بۇل باستاما ءۇشىن العىسىن ءبىلدىرىپ، ءبىرتۋار تۇلعا ۇرپاقتارى اتىنان جوو باسشىلىعىنا جانە سالتاناتتى جيىنعا قاتىسقان مارتەبەلى قوناقتارعا «ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلى» مەدالىن تابىس ەتتى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلى انا تىلىمىزدە جازىلعان تۇڭعىش روماننىڭ عانا ەمەس، مەكتەپ وقۋشىلارىنا ارنالعان العاشقى «ەسەپ قۇرالى» ماتەماتيكا وقۋلىقتارىنىڭ دا اۆتورى. سان مارتە باسىلىپ شىققان بۇل وقۋلىقتار– كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ العاشقى جىلدارىندا قازاقجانە قىرعىز مەكتەپتەرىندە ماتەماتيكا ءپانىن وقىتۋداعى نەگىزگى وقۋ قۇرالى بولعان. بىرنەشە ۇرپاق وكىلدەرى ولاردىڭ كومەگىمەن انا تىلىندە ماتەماتيكالىق ساۋات اشقان.