دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى (ددۇ) بولاشاقتا پاندەمياعا باستاۋى مۇمكىن ەڭ ءقاۋىپتى ۆيرۋستار مەن باكتەريالاردىڭ ءتىزىمىن ۇسىندى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz
بۇل جايىندا islam.kz پورتالى Nature مەرزىمدى باسىلىمىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ ءمالىم ەتكەن.
قازىرگى ۋاقىتتا اتالمىش تىزىمگە 30-دان استام ىقتيمال ءقاۋىپتى قوزدىرعىشتار، سونىڭ ىشىندە ا تۇماۋى ۆيرۋستارى، قاندى بەزگەگى (دەنگە) جانە مايمىل شەشەگى كىرەدى. دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى ءبىرىنشى كەزەكتەگى پاتوگەندەردى ولاردىڭ پاندەميا سياقتى دەنساۋلىققا قاتىستى توتەنشە جاعدايدى تۋدىرۋ مۇمكىندىگىنە نەمەسە ءقاۋىپ دەڭگەيىنە قاراي انىقتادى. سونىڭ ىشىندە، جۇعۋ دەڭگەيى، پاتوگەندىلىگى، سونداي-اق، ەكپە مەن ەمدەۋ مۇمكىندىكتەرىنىڭ شەكتەۋلىلىگى سياقتى ولشەمدەر بويىنشا باعالاندى. عالىمدار بۇل ءتىزىمدى جاساۋعا ەكى جىلداي ۋاقىت جۇمساپ، ۆيرۋستار مەن باكتەريالاردى قوسا العاندا پاتوگەندەردىڭ 1،6 مىڭنان استام ءتۇرىن زەرتتەدى. تىزىمگە قانداي قوزدىرعىشتار كىرگەن؟
ەڭ باسىم پاتوگەندەردىڭ قاتارىندا كوروناۆيرۋستار، سونىڭ ىشىندە جاھاندىق COVID-19 پاندەمياسىن تۋدىرعان SARS-CoV-2 ۆيرۋسى بار. تىزىمدە، سونىمەن قاتار، تاياۋ شىعىس رەسپيراتورلىق سيندرومىن تۋدىراتىن MERS-CoV ۆيرۋسى كىرەتىن مەربەكوۆيرۋستار دا كەزدەسەدى. باسقا ءقاۋىپتى قوزدىرعىشتارعا 2022 جىلى كۇللى الەمدە جۇقپالى ىندەتكە اينالعان مايمىل شەشەك ۆيرۋسى، سونداي-اق، ا تۇماۋى ۆيرۋسىنىڭ التى كىشى ءتۇرى، اتاپ ايتقاندا، امەريكا قۇراما شتاتتارداعى ءىرى قارا مالدى باۋداي تۇسىرگەن H5 قوسالقى ءتۇرى جاتادى. باكتەريالاردىڭ ىشىندە تىرىسقاق، وبا، ديزەنتەريا، ديارەيا جانە پنيەۆمونيا سياقتى اۋرۋلاردى تۋدىراتىن تۇرلەرى قامتىلعان. بۇلاردان بولەك، تىزىمگە تاياۋدا ادامدارعا جۇققان، كەمىرگىشتەر ارقىلى تارالاتىن ەكى ۆيرۋس جانە جارعانات ارقىلى تارالاتىن Nipah virus-ى قوسىلدى.