الىپ شاھارىمىز الماتىدا كليماتتىڭ وزگەرۋ ماسەلەسىنە ارنالعان ارنايى سەمينار ءوتتى. ءىس-شارا قوعامدا قوزعالىپ جۇرگەن ماڭىزدى فاكتورلارعا نازار اۋدارتتى.
سەمينار كليماتتىڭ وزگەرۋى مەن تابيعي اپاتتاردىڭ سالدارىن بولجاۋعا كومەكتەسەتىن جاڭا تەحنولوگيالىق پلاتفورمانى تالقىلاۋعا ارنالدى.
«وسى سەميناردا كورسەتكەن جاڭا پلاتفورمانىڭ ارقاسىندا قىزىعۋشى ادام «National Geographic» سايتىنا كىرىپ، كەز كەلگەن قالاداعى كليماتتىڭ نەمەسە سۋ رەسۋرستارىنىڭ بولاشاقتا قالاي وزگەرەتىنىن بولجاي الادى. سوڭعى ءۇش كۇندە مەكتەپ مۇعالىمدەرىن وزىق تەحنولوگيالارمەن تانىستىرۋ ماقساتىندا سەمينارلار وتكىزۋدەمىز. الماتى وبلىسىنىڭ بىرنەشە ءوڭىرىن ارالادىق. سونداي-اق، سوڭعى ەكى جىل بويى گەوگرافيا عىلىمىن ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا كوپتەگەن ءىس-شارالار وتكىزىپ جاتىرمىز. سونىمەن قاتار، 7-8-سىنىپ وقۋشىلارى اراسىندا ءتۇرلى وليمپيادالار وتكىزۋدەمىز»، – دەدى «National Geographic Kazakhstan» جۋرنالىنىڭ وكىلى قانات اباشيەۆ.
سەميناردا قانات اباشيەۆ الماتى قالاسىنا ارناعان كورنەكى پرەزەنتاسياسىن تانىستىردى. زاماناۋي تەحنولوگيالاردى پايدالانا وتىرىپ، قاتىسۋشىلار بىرنەشە ونجىلدىقتاردا كليماتتىڭ قالاي وزگەرەتىنىن كوردى. مىسالى: 2070 جىلعا قاراي الماتى قالاسىندا جىلىنۋ فاكتورى بولادى، قىستا جاۋىن-شاشىن كوبەيەدى، ال جازدا كەرىسىنشە ازايادى. قالامىزدا جىل بويى 35 گرادۋستان اساتىن كۇندەر سانى دا ارتادى. قازىرگى ۋاقىتتا ولاردىڭ سانى 6 كۇنگە جۋىق بولسا، الداعى 50 جىلدا 50 كۇنگە جەتۋى مۇمكىن.
2023 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستاندا سۋ رەسۋرستارى تاپشىلىعىنىڭ الدىن الۋ جانە ەلىمىزدىڭ سۋ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا ءبىرقاتار تاپسىرمالار بەرگەن بولاتىن. سوعان وراي سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى كولىك جۋۋعا كەتەتىن اۋىزسۋدىڭ كولەمىن ەسەپتەپ شىعارعان ەدى. قازاقستاندا ءبىر كولىكتى جۋۋعا 200–250 ليتر سۋ، ال ءبىر جۇك كولىگىنە 500–700 ليترگە دەيىن سۋ جۇمسالادى. سوندا جىلىنا شامامەن 100 ميلليون تەكشە مەتر اۋىزسۋ كەتەدى.
«شيەۆرون» كومپانياسىنىڭ قولداۋىمەن وتكەن بۇل سەميناردىڭ كليماتتىڭ وزگەرۋ پروبلەماسىن شەشۋگە پايداسىن تيگىزەتىنى اقيقات. سونىمەن قاتار، ونلاين پلاتفورما ارقىلى بولاشاقتا بولاتىن كليماتتىق وزگەرىستەرگە كەز كەلگەن ەل الدىن الا جوسپار قۇرىپ دايىندالا الادى. جاڭا قۇرالدار مەن تەحنولوگيالار تابيعي قيىندىقتارمەن ءتيىمدى كۇرەسۋگە مۇمكىندىك بەرەرى انىق.
«اۋىزسۋ ماسەلەسىنىڭ ەلىمىزدە قارقىندى قوزعالىپ جاتقانىن بايقاپ ءجۇرمىز. ءبىزدىڭ ونلاين پلاتفورمانىڭ ەسەپتەۋىنشە الماتىلىق ءبىر وتباسىنىڭ ءوزى تۇرمىستا 200–300 ليترگە جۋىق ىشۋگە جارامدى سۋدى پايدالانادى. بۇل دەگەنىمىز ۇلكەن ىسىراپشىلدىق. ياعني، اۋىزسۋدى كۇندەلىكتى تۇرمىستا پايدالانۋ بولاشاقتا ونىڭ تاپشىلىعىنا الىپ كەلۋى ابدەن مۇمكىن. باسقا مەملەكەتتەردە سۋدى وتە ءتيىمدى پايلانادى. ءبىزدىڭ ەلدەگىدەي كەز كەلگەن جەرگە ىشۋگە جارامدى سۋدى قولدانبايدى. سول سەبەپتى، ءبىز كەز كەلگەن عالىمعا اشىق وسى ارنايى پلاتفورمانى دايىندادىق. بۇل پلاتفورمامەن ەلىمىزدىڭ قاي وڭىرىندە سۋ تاپشىلىعى بولىپ، قالاي وزگەرەتىنىن بولجاۋعا بولادى»، - دەيدى «National Geographic Kazakhstan» جۋرنالىنىڭ وكىلى قانات اباشيەۆ.