بۇل تۋرالى ق ر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك الماتى قالاسىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋىندە ايتتى.
سالا باسشىسى عىلىم، جوعارى ءبىلىم جانە جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دامىتۋدىڭ نەگىزگى ناتيجەلەرى تۋرالى بايانداپ، مينيسترلىكتىڭ الداعى ماقساتتارىمەن تانىستىرىپ، سالانى دامىتۋدىڭ نەگىزگى ۇردىستەرىنە باسا نازار اۋداردى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
مينيستر ەسەپ بەرۋ كەزدەسۋىندە جوعارى جانە جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋدىڭ نەگىزگى تەندەنسيالارىنا توقتالدى.
قازىرگى ۋاقىتتا ەلىمىزدە جوعارى جانە جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىم بەرۋ كادرلارىن دايارلاۋمەن 119 جوعارى وقۋ ورنى (54 مەملەكەتتىك، 65 جەكەمەنشىك) اينالىسادى. جوعارى ءبىلىم بەرۋ مازمۇنىن جاڭارتۋ اياسىندا 2023 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتى جىلدىعىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىنىڭ 71 پايىزى جاڭارتىلدى.70-تەن استام جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ بازاسىندا «كۇمىس ۋنيۆەرسيتەتتەر» قۇرىلدى. 2 جوعارى وقۋ ورنى زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتى مارتەبەسىن الدى. «مەنىڭ ماماندىعىم – مەنىڭ بولاشاعىم» جوباسى اياسىندا كەڭەيتىلگەن كادرلىق قولداۋ جۇيەسى جۇزەگە اسىرىلۋدا. ستۋدەنتتەرگە الەۋمەتتىك قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا بيىل شاكىرتاقى 20 پايىزعا ءوستى. شەتەلدىك جەتەكشى 4 ۋنيۆەرسيتەتتىڭ فيليالى اشىلدى.
ستۋدەنتتەردى جاتاقحانامەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرى جۇيەلى تۇردە شەشىلۋدە. 2،6 مىڭ جاڭا توسەك-ورىن جاساقتالدى. جوعارى ءبىلىمدى ينتەرناسيونالداندىرۋ اياسىندا 21 قازاقستاندىق ۋنيۆەرسيتەت QS WUR رەيتينگىنە، 6 ۋنيۆەرسيتەت Times Higher Education جۇيەسىنە ەندى. ورتالىق ازيا كەڭىستىگىنىڭ جوعارى ءبىلىم بەرۋدەگى اليانسى قۇرىلدى، قازاقستاندىق ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ شەت ەلدە 2 فيليالى جۇمىس ىستەيدى.
جالپى عىلىمنىڭ 2023-2025 جىلدارعا ارنالعان بيۋدجەتى 3،5 ەسەگە ءوسىپ، 643 ملرد تەڭگەنى قۇرادى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋ ماقساتىندا ستۋدەنتتەردىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ، كادرلىق الەۋەتتى نىعايتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. عالىمداردىڭ جالاقىسى ەكى ەسەگە ءوستى. ورتاشا جالاقى 257 مىڭ. تەڭگە، جوعارى جالاقى – 1،5 ملن.تەڭگەنى قۇرادى. زاڭنامانى جەتىلدىرۋ جانە عىلىمدى بيۋروكراتياسىزداندىرۋ شەڭبەرىندە حالىقارالىق تاجىريبەنى ەسكەرە وتىرىپ، عىلىم جانە تەحنولوگيالار جونىندەگى ۇلتتىق كەڭەس قۇرىلدى، ەكونوميكانىڭ ستراتەگيالىق سەكتورلارى ءۇشىن عىلىمي-تەحنيكالىق دامۋدىڭ سالالىق جول كارتالارى قابىلداندى.
بيىلعى جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا جوعارى ءبىلىم مەن عىلىمدى دامىتۋدىڭ 2023-2029 جىلدارعا ارنالعان تۇجىرىمداماسى قابىلداندى.
2019 جىلدان 2022 جىلعا دەيىنگى جوعارى دەموگرافيالىق وسىمگە بايلانىستى 2040 جىلعا قاراي 18 جاستاعى جاسوسپىرىمدەر سايكەسىنشە ەكى ەسە وسەدى دەپ كۇتىلۋدە. جوعارى ءبىلىمنىڭ قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋ اياسىندا سارالانعان گرانتتار مەن جەڭىلدەتىلگەن ءبىلىم بەرۋ نەسيەلەرى بىرىكتىرىلەتىن «كەلەشەك» ءبىرىڭعاي ءبىلىم بەرۋ جيناقتاۋشى جۇيەسىن ەنگىزۋ ماسەلەسى قارالۋدا. سونداي-اق وسى باعىت اياسىندا قازۇۋ-قالاشىعى، ەۇۋ-قالاشىعى كامپۋستارىن سالۋ، مەملەكەتتىك-جەكەمەنشىك ارىپتەستىك تەتىگىن جەتىلدىرۋ ارقىلى ستۋدەنتتەردى جاتاقحانادان ورىنمەن قامتاماسىز ەتۋ، بارلىق ستۋدەنتتەرگە ءبىلىم الۋ ءۇشىن الەمدىك سيفرلىق كىتاپحانالارعا تەگىن قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ شارالارى قولعا الىنباق. قونايەۆ قالاسىندا اكادەميالىق قالاشىق قۇرىلادى. ەلىمىزدىڭ 15 وڭىرلىك جانە 5 پەداگوگيكالىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ بازاسىندا اكادەميالىق شەبەرلىك ورتالىقتارىن قۇرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. جوعارى ءبىلىمنىڭ ءبىرىڭعاي اقپاراتتىق جۇيەسىن ەنگىزۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە.
ستۋدەنتتەردى جاتاقحانامەن قامتاماسىز ەتۋ شارالارى جۇرگىزىلۋدە. بۇگىنگى كۇنى جاتاحقانا تاپشىلىعى 19 مىڭ ورىندى قۇرايدى. 2022 جىلى 10 مىڭ ورىندىق 44 جاتاقحانا پايدالانۋعا بەرىلدى. 2023 جىلعا پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارى 11 مىڭ ورىندىق 44 جاتاقحانا، ونىڭ ىشىندە 3،2 مىڭ ورىندىق 9 جاتاقحانا 2023 جىلدىڭ باسىنان پايدالانۋعا بەرىلدى.
مينيسترلىك سيفرلىق ۋنيۆەرسيتەتتەر تۇجىرىمداماسىن ازىرلەدى. كەلەسى جىلدان باستاپ 2 ۋنيۆەرسيتەتتىڭ بازاسىندا سيفرلىق ۋنيۆەرسيتەتتەر ىسكە قوسىلادى. ۋنيۆەرسيتەت عىلىمىن دامىتۋدىڭ نەگىزگى باعىتى ءۇش نەگىزگى باعىتقا شوعىرلاناتىن بولادى. بۇل عىلىمي-تەحنولوگيالىق جانە ينجەنەرلىك پاركتەر قۇرۋ؛ ۋنيۆەرسيتەتتەر مەن عىلىمي ۇيىمداردىڭ ينتەگراسياسى؛ ەنداۋمەنت قورلارىن قالىپتاستىرۋ.
«مەملەكەت باسشىسى العا قويعان تاپسىرمالاردى، سونداي-اق مينيسترلىك باعىتتارى اياسىنداعى باسىم مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن كوپ جۇمىس ىستەۋ كەرەك. سوندىقتان مەن بارلىق ارىپتەستەرىمدى وسى ماسەلەلەر بويىنشا ارەكەتتەردى ۇيلەستىرۋگە جانە جۇمىستى جانداندىرۋعا شاقىرامىن» ، - دەدى مينيستر.
نەگىزگى باياندامادان كەيىن مينيستر سالادا قوردالانعان ءتۇرلى ماسەلەلەر بويىنشا تۇرعىنداردىڭ ساۋالدارىنا جاۋاپ بەردى.
«قازاقستاندا 5-10 جىلدان كەيىن ماماندىقتار قالاي سۇرانىسقا يە بولادى؟» دەگەن ساۋالعا ساياسات نۇربەك قازاقستاندا جاڭا ماماندىقتار اتلاسىن جاساۋ ءۇشىن اۋقىمدى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىن ايتتى. زەرتتەۋلەرگە سايكەس، ۇلكەن دەرەكتەر تالداۋشىسى، بلوكچەين جەلىسىنىڭ اكىمشىسى، بلوكچەين تەحنولوگى جانە ت.ب. جاڭا ماماندىقتار پايدا بولادى دەپ كۇتىلۋدە. اتلاس جوباسى بويىنشا ەكونوميكانىڭ 9 باسىم سەكتورىنىڭ اتلاستارى جاسالدى: تاۋ-كەن مەتاللۋرگيا كەشەنى، مۇناي-گاز ونەركاسىبى، اۋىل شارۋاشىلىعى، كولىك-لوگيستيكا، ماشينا جاساۋ، اكت، ەنەرگەتيكا، تۋريزم جانە قۇرىلىس.
سونىمەن قاتار، جيىن بارىسىندا عالىمدار عىلىمنىڭ جەكەلەگەن باعىتتارىنا، عىلىمي-زەرتتەۋ جوبالارىنا، ونىڭ ىشىندە ەلىمىز ءۇشىن ستراتەگيالىق ماڭىزى زور پالەونتولوگيا، گەولوگيا جانە ارحەولوگيا سالالارىن جاڭعىرتۋعا باسا نازار اۋدارۋدى ۇسىندى. ساياسات نۇربەك مينيسترلىك وكىلدەرىنە اتالعان سالالاردى دامىتۋ بويىنشا ءبىرقاتار مىندەتتەردى جەرگىلىكتى ماماندارمەن جانە شەتەلدىك ساراپشىلارمەن بىرلەسىپ شەشۋدى تاپسىردى.
سونداي-اق مينيستر تۇرعىنداردىڭ ساباق پەن ەمتيحان كەزىندە سمارتفون قولدانۋعا تىيىم سالۋ بويىنشا بىلدىرگەن ۇسىنىستارى بويىنشا زاڭنامالىق دەڭگەيدە ءتيىمدى شارالار قابىلدايتىنىن اتاپ ءوتتى.
كەزدەسۋ ناتيجەسىندە ق ر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگىنىڭ قىزمەتى تۇرعىندار تاراپىنان وڭ باعالاندى.
نەگىزگى جيىننان كەيىن ساياسات نۇربەك ازاماتتاردى جەكە ماسەلەلەرى بويىنشا قابىلداۋ وتكىزدى. مينيستر تۇرعىنداردىڭ جوعارى ءبىلىم بەرۋ، جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ ماسەلەلەرىنە قاتىستى سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى. سونداي-اق جاتاقحانامەن قامتاماسىز ەتۋگە قاتىستى تۇيتكىلدى ماسەلەلەر قارالدى.
ارنايى قاراستىرۋ ءۇشىن قوسىمشا ۋاقىتتى قاجەت ەتەتىن كەيبىر جەكەلەگەن ماسەلەلەردى مينيستر جەكە باقىلاۋىنا الادى. جالپى ماسەلەلەر بويىنشا مينيسترىلىككە قاراستى كوميتەتتەر مەن قۇرىلىمدىق بولىمشەلەردىڭ باسشىلارىنا ءتيىستى تاپسىرمالار بەرىلدى.