«بايتەرەك» مونۋمەنتى تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ سيمۆولى رەتىندە الەم ەلدەرىنە تانىلدى
بيىل تاۋەلسىزدىككە 30 جىل. وسى ۋاقىت ىشىندە ەلىمىزدىڭ ساۋلەتتىك كەلبەتى كوركەيىپ، اسپانمەن استاسقان ءتۇرلى عيمارات بوي كوتەردى. سولاردىڭ بىرەگەيى – «بايتەرەك» مونۋمەنتىنىڭ اشىلعانىنا 19 جىل تولدى دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
ەلورداعا كەلگەن ءار ادام «بايتەرەكتى» كورمەي كەتپەيدى. سەكسەننىڭ سەڭگىرىندەگى توجيددين ىسكەندىروۆ ءۇشىن بۇگىن ەرەكشە كۇن. قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعى قارساڭىندا ەڭ ۇلكەن ارمانى ورىندالىپ وتىر. ەلورداداعى «بايتەرەكتى» كورۋدى سان جىل ارمانداعان. بيىل ءساتى ءتۇسىپ، زايىبىمەن ارنايى كەلدى.
«جارىم ەكەۋىمىز قازاقستانعا قونىس اۋدارۋدى ارماندايمىز. ءساتى تۇسپەي ءجۇر. ءبىراق بيىل ەلوردانى كورۋ بۇيىرعان ەكەن. نەمەرەمىز وقۋعا ءتۇسىپ، وسىندا شاقىردى. قۋانا كەلدىك. «بايتەرەكتى» بۇرىن تەلەديداردان كورىپ، تامساناتىنبىز. كەرەمەت ۇنادى. مۇنارا – قازاقستاننىڭ ماقتانىشى عوي»، - دەيدى تۋريست اناجون ىسكەندىروۆا.
بايتەرەك – ەلوردانىڭ بويتۇمارى، سول جاعالاۋدا بوي كوتەرگەن العاشقى نىسان. مۇنارانى سالۋ – تۇڭعىش پرەزيدەنت – ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ يدەياسى. جاپون، رەسەي، قازاق ساۋلەتشىلەرى قيالعا قانات ءبىتىرىپ، جوباسىن سىزدى. قازاقستاندىق كومپانيا ونى 18 ايدا سالدى. كونسترۋكسياسىنا ارقانىڭ التى اي اق بورانىنا بىلق ەتپەيتىن بولات قولدانىلعان.
«بايتەرەك» بۇگىندە ەلىمىزدى بەينەلەيتىن برەندتەردىڭ بىرىنە اينالعان. قۇرىلىمىنا كەلسەك، بيىكتىگى – 97 مەتر، 19 قاباتتى ءۇيدىڭ بيىكتىگىمەن بىردەي. 3 بولىكتەن تۇرادى. تومەنگى بولىگى – تەرەكتىڭ تامىر جايۋى ىسپەتتى، جەر بەتىنەن 4،5 مەتر تەرەڭدە ورنالاسقان. مۇندا ءتۇرلى كادەسىي، اقپاراتتىق ورتالىق، بيلەت الاتىن ورىن بار. ورتاڭعى بولىگىنىڭ بيىكتىگى – 90 مەتر. جەدەلساتىمەن 1 مينۋتتا كوتەرىلە الاسىز. ال جوعارى قاباتى – الىپ شار. ديامەترى – 22 مەتر. سالماعى – 300 توننا ەكەن. ءبىر قىزىعى، الاقانداي شارعا 120 ءپىل سياتىن كورىنەدى.
«بايتەرەكتىڭ» باسىنداعى «ايالى الاقانعا» اسىقپايتىن جان كەم دە كەم. وندا التىنمەن اپتالىپ، كۇمىسپەن كۇپتەلگەن تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ قولتاڭباسى جانە ءدىنباسىلاردىڭ «باتا» كومپوزيسياسى بار. ال كورىنىس زالىنان بۇكىل ەلوردا الاقانداعىداي كورىنەدى.
بۇگىندە مونۋمەنتتى تاماشالاۋعا ەل ىشىنەن بولەك، شەت ەلدەردەن تۋريست كوپ كەلەدى. مۇنارا اشىلعالى 10 ميلليونعا جۋىق ادام باس سۇققان. ولاردىڭ اراسىندا الەم جۇلدىزدارى مەن 100-دەن استام ەلدىڭ باسشىسى بار.
«2010 جىلى ماكەدونيا پرەزيدەنتى گەورگيي يۆانوۆ وسىندا قوناق بولىپ كەلگەن بولاتىن. بەرىلگەن 40 مينۋتتان اسىپ كەتسە دە، ءشاي ءىشىپ، قازاقستاننان تاريحىن سۇراپ، تامسانعانى سونشالىق، كەتكىسى كەلمەي 1 ساعات وتىرعان بولاتىن»، - دەيدى گيد-ەكسكۋرسوۆود ينديرا ىزدىبايەۆا.
تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ساۋلەتتىك سيمۆولى – «بايتەرەك» مامانداردىڭ ايتۋىنشا، كەم دەگەندە 500 جىل تۇرادى. دەمەك، ءالى تالاي جاس ۇرپاقتى تامساندىراتىنى ءسوزسىز.