ول ارحيۆ قۇجاتتارىندا ۋچيليششە دەپ جازىلعانمەن، حالىق اۋزىندا «جاڭگىر مەكتەبى» بولىپ اتالىپ كەتتى.
1841 جىلى 6 جەلتوقساندا قازاق دالاسىندا تۇڭعىش رەت بالالارعا ارنالعان مەكتەپ اشىلدى. بۇل مەكتەپ بوكەي ورداسىنىڭ حانى جاڭگىر بوكەيەۆتىڭ باستاماسىمەن اشىلدى. ول قازاق حالقىنىڭ بىلىمگە قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋدى، جاستاردىڭ ساۋاتتىلىعىن كوتەرۋدى جانە ەل بولاشاعىنا ءبىلىمدى ۇرپاق دايارلاۋدى ماقسات ەتتى.
جاڭگىر مەكتەبىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى
مەكتەپتىڭ اشىلۋى سول كەزدەگى قازاق دالاسى ءۇشىن تاريحي وقيعا بولدى. سەبەبى ول ءداستۇرلى كوشپەلى ءومىر سالتىنان شىعىپ، ءبىلىم ارقىلى ەلدىڭ الەۋەتىن كوتەرۋگە ارنالعان العاشقى قادامداردىڭ ءبىرى ەدى. بۇل وقۋ ورنى:
بالالارعا اراب، تاتار جانە ورىس تىلدەرىن وقىتتى.
قۇران، حات تانۋ، اريفمەتيكا سياقتى نەگىزگى پاندەر وقىتىلدى.
ەۋروپالىق جانە ءداستۇرلى قازاق مادەنيەتىنىڭ ءبىلىمىن ۇيلەستىردى.
جاڭگىر حاننىڭ اعارتۋشىلىق ءرولى
جاڭگىر حان ءبىلىمنىڭ قوعامدى وزگەرتۋگە قابىلەتتى كۇش ەكەنىن ءتۇسىندى. ول تەك مەكتەپ اشىپ قانا قويماي، مەكتەپكە قاجەتتى كىتاپتار، وقۋلىقتار مەن وقۋ قۇرالدارىن ەۋروپادان الدىردى. سونىمەن قاتار، مۇعالىمدەردى ارنايى دايارلاپ، ولارعا جاعداي جاسادى. جاڭگىر حان بۇل مەكتەپتە وقىپ شىققان جاستاردى ەل باسقارۋ ىسىنە، اكىمشىلىك جانە ەكونوميكالىق رەفورمالارعا تارتۋدى كوزدەدى.
مەكتەپتىڭ ماڭىزى مەن مۇراسى
جاڭگىر مەكتەبى قازاق دالاسىندا ءبىلىم مەن مادەنيەت تارالۋىنىڭ باستاۋى بولدى. وسى مەكتەپتەن تۇلەپ ۇشقان شاكىرتتەر قازاق قوعامىنىڭ ءار سالاسىندا ەڭبەك ەتتى. ولار دالادا ەگىنشىلىك، ساۋدا-ساتتىق، ءبىلىم بەرۋ جانە باسقارۋ جۇيەلەرىن دامىتۋدا ماڭىزدى ءرول اتقاردى.
قازاق حالقىنىڭ العاشقى اعارتۋ قادامى
بۇگىندە جاڭگىر مەكتەبى قازاق حالقىنىڭ ءبىلىم مەن عىلىمعا بەت بۇرۋىنىڭ العاشقى تاريحي قادامى رەتىندە باعالانادى. بۇل مەكتەپ تەك ءبىلىم وشاعى ەمەس، سونداي-اق، اعارتۋ مەن ۇلتتىق سانانىڭ ويانۋ ورنى بولدى.
1841 جىلى 6 جەلتوقساندا اشىلعان جاڭگىر مەكتەبى – قازاق ءبىلىمىنىڭ العاشقى ساۋلەسى. ول ەلىمىزدىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ ىرگەتاسىن قالاعان تاريحي مەكەمە رەتىندە ءالى كۇنگە دەيىن رۋحاني ماڭىزىن ساقتاپ كەلەدى.