الماتىدا اۋىزاشاردىڭ باعاسى قانشا؟
ايلاردىڭ سۇلتانى رامازانعا دا جەتتىك. ال بۇل ايدا ورازا ۇستاۋ – دەنى ساۋ باليعات جاسىنا تولعان ءاربىر مۇسىلمانعا پارىز.
اۋىز بەكىتكەن مۇسىلمان سارەسىن ۇيىنەن ءىشىپ شىققانمەن، قالانىڭ قاربالاس شارۋاسىمەن، قاپتاعان كولىك كەپتەلىسىمەن اۋىزاشاردا ۇيىنە جەتە الماۋى دا مۇمكىن. نەمەسە ورازا تۇتقان جاقىندارىنا اۋىزاشار بەرۋگە نيەتتەنىپ، ءبىراق ۇيىندە قوناق كۇتۋگە ۋاقىتى، مۇرشاسى بولا بەرمەيتىندەر دە بار. وسىنداي كەزدە قوعامدىق تاماقتاندىرۋ ورىندارىنا جۇگىنۋگە تۋرا كەلەدى.
الماتىدا كافە مەن رەستوران كوپ. اqshamnews.kz سايتىنىڭ ءتىلشىسى سولاردىڭ ءبىرشاماسىنا حابارلاسىپ، رامازان ايىنداعى اۋىزاشار باعاسىن بىلگەن ەدى. قالامىزدا تاماقتاناتىن ورىن كوپ بولعانىمەن، ولاردىڭ كەيبىرى ورازاعا ارناپ ءمازىر قۇرماپتى. كەرىسىنشە كەيبىر كىشىگىرىم كوفەحانالاردىڭ ءوزى اۋىزاشار جاساپ جاتقانى بار. اۋىزاشارعا ارنايى ءمازىر جاساپ، قىزمەتىن ۇسىنعانداردىڭ ءبىرقاتارىنىڭ باعاسى تومەندەگىدەي:
سەيفۋللين كوشەسى 533 مەكەنجايىندا ورنالاسقان DISCOVERY COFFEE كوفەحاناcىندا اۋىزاشار سەتتەرى 6490 تەڭگەدەن (باۋىرساق پەن قۇرما تەگىن) باستالادى.
برۋسيلوۆسكيي كوشەسى 164-تە ورنالاسقان Arsha مەيرامحاناسىندا اۋىزاشارعا ارنايى ءمازىر جاسالعان، ورتاشا چەك 4900 تەڭگە (سۋ مەن قۇرما تەگىن).
پەرۆومايسكايا پرومزونا 11 ب-دا ورنالاسقان ZERNO گاسترو-پابىندا اۋىزاشار 5500 تەڭگەدەن باستالادى.
NN GRAND HALL (كەنەسارى حان 44) مەيرامحاناسىندا اۋىزاشار باعاسى 8000 تەڭگەدەن.
RABBAT شايحاناسىندا (روزىباكييەۆ 133، ابىلايحان 24) اۋىزاشار سەتى 4500 تەڭگەدەن باستالادى.
بايتۇرسىنوۆ 98 مەكەنجايىنداعى TRENDY مەيرامحاناسىندا اۋىزاشار سەتى 5490 تەڭگە.
الماگۇل ىقشاماۋدانىنداعى «حودجا-ناسرەددين» مەيرامحاناسىندا اۋىزاشار باعاسى 7000 تەڭگە.
تولە بي 279/1 مەكەنجايىندا ورنالاسقان MUZ رەستوبارىندا اۋىزاشار باعاسى 5000 تەڭگە.
ASTORIA مەيرامحاناسىندا (اعايىندى ابدۋلليندەر كوشەسى 55) اۋىزاشار باعاسى 9000 تەڭگەدەن باستالادى.
نۇرماقوۆ كوشەسى 25-تە ورنالاسقان «شىڭعىس حان» مەيرامحانا كەشەنىندە 13500 تەڭگە.
جەتىسۋ ىقشاماۋدانىندا ورنالاسقان Korkem hall-دا اۋىازاشار باعاسى 10000 تەڭگەدەن باستالادى.
ىشىمدىك ساتىلاتىن مەيرامحانادا اۋىزاشار وتكىزۋ – رامازاننىڭ رۋحىنا قايشى
قالامىزداعى تاماقتاناتىن ورىننىڭ كەيبىرىندە ىشىمدىك ىشىلەتىنىنەن حاباردارمىز. ورازاعا دەگەن قۇرمەتى مە ەكەن، الدە بيزنەستىڭ تالابى ما، سوعان قاراماستان اۋىزاشار ۇسىنىپ وتىرعاندارى دا بار. بۇل جاعى قالاي بولار ەكەن دەگەن ويمەن ەتنوگراف بولات بوپاي ۇلىنىڭ پىكىرىن سۇراعان ەدىك:
«رامازان ايى – مۇسىلماندار ءۇشىن ەرەكشە قاسيەتتى اي. بۇل ايدا پەندە ورازا ۇستاپ، ءناپسىسىن تاربيەلەپ، رۋحاني تازارادى. ورازا ۇستاۋدىڭ نەگىزگى ماقساتى – تاقۋالىققا جەتۋ. قۇراندا: «ەي، يمان كەلتىرگەندەر! سەندەرگە بۇرىنعىلارعا پارىز ەتىلگەندەي ورازا پارىز ەتىلدى. ارينە، تاقۋالىققا جەتۋلەرىڭ ءۇشىن» (باقارا: 183) دەلىنگەن.
ياعني، رامازان تەك اس-سۋمەن اۋىز بەكىتۋ ەمەس، ول – اللانىڭ رازىلىعىن ىزدەپ، كۇنادان تازارۋ، رۋحاني كەمەلدەنۋ ايى. دەگەنمەن قازىرگى قوعامدا رامازان ايىندا اۋىزاشاردىڭ قايدا وتكىزىلۋىنە بايلانىستى ءتۇرلى كوزقاراستار تۋىنداۋدا. سونىڭ ىشىندە ىشىمدىك ساتىلاتىن مەيرامحانالار مەن كافەلەردە اۋىزاشار ۇيىمداستىرۋ ماسەلەسى ءجيى كەزدەسەدى.
اۋىزاشار – جاي عانا كەشكى اس ەمەس، ورازا تۇتقان ادامنىڭ قۇدايعا شۇكىرشىلىك ەتەتىن، دۇعاسى قابىل بولاتىن ەرەكشە ءساتى. پايعامبارىمىز (وعان اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن): «اۋزى بەرىك جان اۋىز اشقاندا جاساعان دۇعاسى قايتارىلمايدى» (يبن ماجا) دەگەن. بۇل – ورازا ۇستاۋشىنىڭ تىلەگى مەن عيباداتىنىڭ قابىل بولاتىن كەزى. سول سەبەپتى اۋىزاشار جاسالاتىن ورتا دا رۋحاني تازالىققا ساي بولۋى قاجەت.
ىشىمدىك – يسلامدا ەڭ ۇلكەن كۇنالاردىڭ ءبىرى. اللا تاعالا قۇراندا:
«شىن مانىندە، اراق، قۇمار ويىندارى، پۇتتار جانە بال اشاتىن جەبەلەر – شايتاننىڭ لاس ىستەرىنەن. ەندەشە، ولاردان بارىنشا اۋلاق بولىڭدار، سوندا قۇتىلاسىڭدار» (ءمايدا: 90) دەپ قاتاڭ تىيىم سالعان. پايعامبارىمىز (وعان اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن) ىشىمدىككە بايلانىستى:
«اللا تاعالا اراقتى، ونى ءىشۋشىنى، قۇيىپ بەرۋشىنى، ساتۋشىنى، ساتىپ الۋشىنى، دايىنداۋشىنى، كىمگە دايىندالسا، سونى جانە ونىڭ تابىسىن حارام ەتتى» (ءابۋ ءداۋىت، تيرميزي) دەپ ايتقان. وسى حاديستەن تۇسىنگەنىمىزدەي، ىشىمدىك تەك ءىشۋ عانا ەمەس، ونى ساتاتىن، تاراتاتىن، ۇسىناتىن، ءتىپتى سونداي ورتادا بولۋدىڭ ءوزى مۇسىلمانعا لايىق ءىس ەمەس.
دەمەك، كۇندەلىكتى ىشىمدىك ۇسىنىلاتىن، ساتىلاتىن، ادامدار اراق-شاراپ ىشەتىن ورىنداردا اۋىزاشار وتكىزۋ شاريعات تۇرعىسىنان دا، رۋحاني تازالىق تۇرعىسىنان دا دۇرىس ەمەس.
اۋىزاشاردى وتكىزۋگە ەڭ لايىقتى جەر – مەشىتتەر، ءدىني ورتالىقتار، حالال اسحانالار نەمەسە ىشىمدىك ساتىلمايتىن وتباسىلىق مەيرامحانالار. سەبەبى بۇل ورىنداردا ادام ءوزىن تازا ءارى جايلى سەزىنەدى، اللاعا دەگەن قۇلشىلىعى ەشقانداي كۇماندى ىستەرمەن ارالاسپايدى.
بۇدان بولەك، پايعامبارىمىز (وعان اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن):
«كىمدە-كىم ورازا ۇستاعان ادامعا اۋىزاشار بەرسە، وعان دا سول ادامنىڭ ساۋابىنداي ساۋاپ بەرىلەدى، ءبىراق ورازا ۇستاۋشىنىڭ ساۋابى كەمىمەيدى» (تيرميزي) دەگەن. وسى حاديسكە ساي، اۋىزاشاردى ناعىز مۇقتاج جاندارعا، جەتىم-جەسىرلەرگە، جاعدايى تومەن وتباسىلارعا بەرۋ – الدەقايدا ساۋاپتى امال.
رامازان – تاقۋالىق ايى. بۇل ايدا مۇسىلمان ءوزىنىڭ ءاربىر امالىندا شاريعاتقا ساي جول ىزدەۋى كەرەك. اۋىزاشاردى ىشىمدىك ساتىلاتىن مەيرامحانالاردا وتكىزۋ – رامازاننىڭ رۋحىنا قايشى. سەبەبى بۇل – قۇلشىلىق ايىندا جاسالعان ساۋاپتى ءىستىڭ حارام ىستەرمەن قاتار جۇرۋىنە سەبەپ بولادى. سول سەبەپتى مۇسىلماندار اۋىزاشار ۇيىمداستىرعاندا ونى رۋحاني تازا، شاريعاتقا ساي ورتادا وتكىزۋگە ەرەكشە ءمان بەرۋى قاجەت.»
اۋىزاشار باسەكەگە اينالماي ما؟
كرەديت الىپ توي جاسايتىن قازاقى ورتادا اۋىزاشار بەرۋدى دە جارىسقا ۇلاستىرىپ جىبەرگەن جاعدايلار كەزدەسەدى. اۋىزاشارعا كوبىنە كۇنكورىسى تومەن ادام ەمەس، كەرىسىنشە كەكىرە تويىپ، ىقىلىق اتىپ جۇرگەن شەندى، شەكپەندىلەر شاقىرىلادى. قوعامدىق ۇيىمدار، ارنايى مەكەمەلەر، كاسىپ يەلەرى جاساعان اۋىزاشاردا ىلعي توردەن تومەن تۇسپەيتىن باسشىلىق قىزمەتتەگى، ونسىز دا توق ادامدار قوناق بولاتىنى جاسىرىن ەمەس. سوعان قاراپ اۋىزاشار دەگەن جاقسى جورالعىنى دا ساۋاپتى امالدان گورى جارىسقا اينالدىرىپ جىبەرگەن جوقپىز با دەگەن كۇماندى ويعا ەل اۋزىندا «تيكتوكەر يمام» بولىپ تانىلعان نۇرلان بايجىگىت ۇلىنىڭ مىنا پىكىرى جاۋاپ بەرگەن سەكىلدى:
«ءبىز اۋىزاشار دەگەندى تىم باسەكەگە اينالدىرىپ بارا جاتىرمىز. اۋىزاشار دەگەن جاقسى، ساۋاپتى امال، ءبىراق بىرەۋدى قوناق قىلىپ، داستارقان جاياتىن كەيبىرەۋدىڭ جاعدايى جوق، ەندى بىرەۋلەر رەستوراندى تولتىرىپ مىڭداعان ادام شاقىرىپ تاماق بەرگەنىنە ءماز بولادى. بىردە ماعان ءبىر وبلىستىڭ اكىمى «700 ادامعا اۋىزاشار بەرەيىن دەپ ەدىم» دەگەن ماسەلەمەن حابارلاستى. «سىزگە جارناما كەرەك پە»، دەسەم «جوق» دەيدى. بىزدە اۋىزاشار بەرگەن باسشىنى ءبارى وتىرىپ الىپ ماقتايدى، قۇددى سول تاماققا شاقىرماسا، اشتان ءولىپ قالاتىن سياقتى. نەگىزىندە، سول تاماققا قاراپ وتىرعان كۇنى جوق، سوندىقتان باس ءيىپ، كوپىرتىپ ماقتاۋدى قويۋ كەرەك. اۋىزاشار بەرسەڭىز، قابىل بولسىن، ءبىراق 700 ادامعا تاماق بەرەمىن دەپ جارىس جاساۋ جاقسى نارسە ەمەس. اركىم ءوزىنىڭ شاماسىنا قاراسىن، ءوزىڭ كرەديتكە باتىپ ءجۇرىپ، رەستوران جالداپ، مىقتى داستارقان جايامىن دەپ تىراشتانىپ، قارىزعا قارىز جاماپ نە تاباسىڭ، حاديستە ايتىلعانداي سۋ مەن قۇرما بەرسەڭ دە جەتكىلىكتى.»
ورازا قوعامدىق بىرلىكتى نىعايتادى
باس پارىزدىڭ ءبىرى سانالاتىن ورازانىڭ قۇلشىلىقتان باسقا نە پايداسى بار دەگەن سۇراققا اقتاۋ قالالىق «بەكەت اتا» مەشىتىنىڭ نايب يمامى ايدوس جامبىل ۇلى بىلاي جاۋاپ بەرگەن:
«رۋحاني پايداسى: ەڭ اۋەلى تاقۋالىقتى كۇشەيتەدى. ورازا ادامدى اللاعا جاقىنداتىپ، قۇلشىلىعىن ارتتىرۋعا كومەكتەسەدى. ءناپسىنى تاربيەلەيدى. ادامنىڭ سابىرلى، ۇستامدى بولۋىنا ىقپال ەتەدى. كۇنالاردىڭ كەشىرىلۋىنە سەبەپشى بولادى. پايعامبارىمىز (وعان اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن) ايتقانداي، شىنايى ىقىلاسپەن ورازا ۇستاعان ادامنىڭ وتكەن كۇنالارى كەشىرىلەدى. ورازا جان تىنىشتىعىن بەرەدى. رۋحاني تازارۋ ارقىلى ادام ىشكى جان دۇنيەسىن تىنىشتاندىرادى.
فيزيكالىق پايداسى: اس قورىتۋ جۇيەسىن دەمالدىرادى. ورازا كەزىندە اسقازان مەن ىشكى اعزالار دەمالىپ، قالىپقا كەلەدى. دەنەنى زياندى زاتتاردان تازارتادى. اعزادان توكسيندەر مەن قالدىقتار شىعارىلادى. يممۋنيتەتتى نىعايتادى. دەنە تابيعي تۇردە ءوزىن جاڭارتىپ، قورعانىس جۇيەسىن كۇشەيتەدى. ارتىق سالماقتان ارىلۋعا كومەكتەسەدى. دۇرىس تاماقتانۋ ارقىلى دەنە سالماعىن رەتتەۋگە بولادى.
الەۋمەتتىك پايداسى: اش ادامداردىڭ جاعدايىن تۇسىنۋگە كومەكتەسەدى. ورازا ۇستاعان ادام اشتىقتىڭ نە ەكەنىن سەزىنىپ، مۇقتاجدارعا جاردەمدەسۋگە دەن قويادى، ىزگى ىستە ىقىلاستى بولادى. قوعامدىق بىرلىكتى نىعايتادى. مۇسىلماندار بىرگە اۋىز اشىپ، تاراۋيح نامازىن وقىپ، بىر-بىرىمەن باۋىرمالدىعىن ارتتىرا تۇسەدى. جامان ادەتتەردەن ارىلۋعا كومەكتەسەدى. تەمەكى شەگۋ، عايبات ايتۋ، اشۋلانۋ سياقتى زياندى ادەتتەردەن تىيىلۋعا ىقپال ەتەدى. بۇل رەتتە باسا ايتا كەتەر جايت: ورازا – تەك ىشىپ-جەۋدەن تىيىلۋ ەمەس، ول جان مەن ءتاننىڭ تازارۋىنا، ءوزىن-وزى تاربيەلەۋىنە جانە اللاعا جاقىنداۋعا جەتەلەيتىن تەڭدەسسىز قۇلشىلىق.»
ايەلدىڭ تابيعي جولمەن بالا كوتەرۋ قابىلەتى قالپىنا كەلەدى
ورازانىڭ دەنساۋلىققا تيگىزەتىن اسەرى تۋرالى مەديسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، س. د. اسفەندياروۆ اتىنداعى قازۇمۋ-دىڭ ەندوكرينولوگيا كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، الماتى قالاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باس شتاتتان تىس ەندوكرينولوگى سۆەتلانا ۆيكتوروۆنا بولشاكوۆا بىلاي دەدى:
«ورازا ۇستاۋ دا – جاۋاپكەرشىلىك پەن دايىندىقتى قاجەت ەتەتىن كۇردەلى پروسەسس. اشىعۋدى قولعا الماس بۇرىن قاجەتتى تالداۋلاردى تاپسىرۋ جاسىرىن تاپشىلىقتاردى انىقتاۋ، اعزانىڭ سترەسسكە دايىندىعىن باعالاۋعا، ىقتيمال اسقىنۋلاردىڭ الدىن الۋعا كومەكتەسەدى. مۇسىلمانداردىڭ تاماقتان تىيىلاتىن ورازاسىندا ادام العاش رەت اۋىز بەكىتۋگە نيەتتەنسە جانە دەنساۋلىعىندا قانداي دا ءبىر كىنارات بولسا، دارىگەر ماماندارعا بارىپ، كەڭەسكەن ءجون.
اشىعۋ كەزەڭىندە قانداعى ينسۋلين دەڭگەيى تومەندەيدى، بۇل گليۋكوزانىڭ ءتۇسۋىنىڭ ازايۋىمەن جانە ەنەرگيانىڭ ماي قورلارىنان پايدالانىلۋىمەن بايلانىستى. ءينسۋليننىڭ بۇلاي تومەندەۋى وعان دەگەن سەزىمتالدىقتىڭ جاقسارۋىنا ىقپال ەتەدى، بۇل ينسۋلينگە توزىمدىلىكتىڭ جانە مەتابوليكالىق سيندرومنىڭ الدىن الۋ مەن ەمدەۋدە ماڭىزدى فاكتور بولىپ تابىلادى.
زەرتتەۋلەر كورسەتكەندەي، ينتەرۆالدى اشىعۋ مەتابوليزم كورسەتكىشتەرىنىڭ جاقسارۋىنا اكەلۋى مۇمكىن، ونىڭ ىشىندە اش قارىنداعى گليۋكوزا مەن ينسۋلين دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋى، سونداي-اق تاماقتان كەيىن ورگانيزمنىڭ ينسۋلينگە رەاكسياسىنىڭ جاقسارۋى. بۇل وزگەرىستەر جاسۋشالاردىڭ گليۋكوزانى ءتيىمدى پايدالانۋىنا ىقپال ەتىپ، 2ء-شى ءتيپتى قانت ديابەتىنىڭ دامۋ ءقاۋپىن ازايتۋى مۇمكىن.
وسىلايشا، اشىقتىرۋ مەتابوليكالىق دەنساۋلىقتى جاقسارتۋعا جانە ينسۋلينگە سەزىمتالدىقتى ارتتىرۋعا پايدالى قۇرال بولا الادى.
اشىعۋ كەزىندە سترەسس گورمونى بولىپ تابىلاتىن كورتيزول دەڭگەيى جوعارىلاۋى مۇمكىن. بۇل اعزانىڭ اشتىقتى كۇيزەلىس رەتىندە قابىلداۋىمەن جانە ەنەرگيا تەڭگەرىمىن ساقتاۋ مەحانيزمدەرىن بەلسەندىرۋىمەن بايلانىستى. گيپوتالامۋس-گيپوفيز-بۇيرەك ءۇستى بەزى جۇيەسى ىسكە قوسىلىپ، كورتيزولدىڭ ءبولىنۋى ارتادى. بۇل اعزاعا ەنەرگيا قورلارىن، مىسالى، گليۋكوزا مەن ماي قىشقىلدارىن جۇمىلدىرۋعا كومەكتەسەدى.
سونداي-اق، اشىعۋ كەزىندە ادرەنالين مەن نورادرەنالين سياقتى گورموندار دا كوبەيەدى، ولار دا سترەسس رەاكسياسىنا قاتىسادى. بۇل گورموندار ەنەرگيا دەڭگەيىن كوتەرىپ، تاماق جەتىسپەگەن جاعدايدا فيزيكالىق جۇمىس قابىلەتىن جاقسارتا الادى.
سوزىلمالى اشىعۋ نەمەسە ۇزاق ۋاقىت شەكتەلگەن جاعدايدا تاماقتانۋ كورتيزول دەڭگەيىنىڭ تۇراقتى جوعارىلاۋى مۇمكىن، بۇل دەنساۋلىققا كەرى اسەر ەتىپ، كۇيزەلىسپەن بايلانىستى اۋرۋلاردىڭ دامۋ ءقاۋپىن ارتتىرۋى مۇمكىن. ورازا ۇستاۋ ەر ادامنىڭ جىنىستىق گورمونى – تەستوستەروننىڭ تومەندەۋىنە ەشقانداي اسەر ەتپەيدى.
ءبىراق ايەل ادامدارعا اسەر ەتەدى. رامازان ايىندا 22-25 جاس ارالىعىنداعى ايەلدەر اراسىندا زەرتتەۋ جۇرگىزىلگەن. ونىڭ بارىسىندا ورازانىڭ قان پلازماسىنداعى پروگەستەرون مەن پرولاكتين مولشەرىنە جانە ايەلدەردىڭ ۇرپاق ءوربىتۋ فيزيولوگياسىنا اسەرى زەرتتەلگەن. ناتيجەلەر كورسەتكەندەي، ولاردىڭ 80%-ىندا قان پلازماسىنداعى پرولاكتين دەڭگەيى تومەندەگەن، ال پروگەستەرون دەڭگەيى وزگەرىسسىز قالعان. وسىدان كەيىن زەرتتەۋشىلەر بالا ەمىزەتىن انالارعا ورازانى توقتاتۋدى ۇسىندى. بۇل زەرتتەۋ پرولاكتيننىڭ جوعارى مولشەرىنەن تۋىنداعان بەدەۋلىكتى ەمدەۋدە ورازانىڭ ماڭىزدىلىعىن كورسەتەدى. ويتكەنى، ورازا كەزىندە پرولاكتين دەڭگەيى تومەندەگەندە، ايەلدىڭ تابيعي جولمەن بالا كوتەرۋ قابىلەتى قالپىنا كەلەدى.»
ورازا تۇتۋشىنىڭ اۋىز اشۋ ۋاقىتى اقشام نامازىنىڭ ۋاقىتى، ياعني كۇننىڭ باتۋىمەن بايلانىستى. اۋىزاشار بەرۋ – ساۋاپتى ءىس. ءزايد يبن حاليد ءال-جۋھاينيدىڭ (ر.ا.) ريۋاياتى بويىنشا پايعامبارىمىز (س.ع.س.): «اۋزى بەرىك جاندى اۋىزاشارعا شاقىرىپ تاماق بەرگەن كىسى – ورازا ۇستاعان ادامنىڭ الاتىنىنداي ساۋاپ الادى. اۋزى بەرىك ادامنىڭ ساۋابىنان دا ەش نارسە كەمىمەيدى»، – دەگەن. (تيرميزي، ساۋم، 82؛ يبن ءماجا، سيام، 40).
تاعى ءبىر حاديسىندە پايعامبارىمىز (س.ع.س.): «ەگەر كىمدە-كىم رامازان ايىندا ادال تابىسىمەن اۋىزاشار بەرسە، پەرىشتەلەر رامازان ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن وعان دۇعا جاسايدى»، – دەگەن. سوندا ريۋايات ەتۋشى: ۋا، راسۋلاللا! اۋىزاشارعا ەشتەڭە تاپپاسا نە ىستەيدى؟ – دەدى. – «ءبىر ءتىلىم نان بەرسىن» – دەدى. – «ول دا بولماسا شە؟» – «وندا قارا سۋ بەرسىن» – دەدى (ءات-تارعيب ءۋات تارحيب، 2/431.) ورازا تۇتقان كىسىگە ءبىر قۇرما نەمەسە ءبىر كەسە ءسۇت بەرگەن ادام دا اۋىزاشار بەرگەندەي ساۋاپقا يە بولادى.
رامازان ايى قۇتتى، ۇستاعان ورازالارىڭىز قابىل بولسىن!