رەسپۋبليكا كولەمىندە ءوتىپ جاتقان «تازا قازاقستان» ەكولوگيالىق اكسياسىمەن بىرگە قالامىزدىڭ «الماتى – ءبىزدىڭ ورتاق ءۇيىمىز» اتتى ناۋقانى قاتار وتۋدە. بۇگىن، 20 ءساۋىر كۇنى الاتاۋ اۋدانىندا كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى، حالىق قاھارمانى، ارميا گەنەرالى ساعادات نۇربامعامبەتوۆتىڭ 100 جىلدىق مەرەي تويىنا وراي 300 ءتۇپ الما اعاشىنىڭ كوشەتى وتىرعىزىلدى.
قالا ىرگەسىندەگى اۋقىمدى ەكو-اكسياعا قالا باسشىلىعى مەن ءماسليحات دەپۋتاتتارى، «گەنەرالدار كەڭەسى» مەن «وفيسەرلەر كەڭەسى» رقب وكىلدەرى، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى، بەلسەندىلەرى، سونداي-اق، ب ا ق وكىلدەرى مەن ەرىكتىلەر قاتىستى.
الماتى قالاسى ءماسليحاتىنىڭ ءتوراعاسى مەيىرجان وتىنشييەۆ قالامىزدا رەسپۋبليكالىق جانە قالالىق ەكو-اكسياعا اياسىندا كوپتەگەن يگى باستامالار قولعا الىنعانىن جەتكىزدى.
«وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىمەن سۋ تاسقىنى بولماعان وڭىرلەردە “تازا قازاقستان” ەكولوگيالىق اكسياسى ءوتىپ جاتىر. مىنا وتىرعىزىلىپ جاتقان 300 ءتۇپ الما اعاشى حالىق قاھارمانى، ارميا گەنەرالى ساعادات نۇرماعامبەتوۆ سىندى باتىر اتامىزدىڭ 100 جىلدىڭ مەرەيتويىنا ارنالىپ وتىر. باتىس جانە سولتۇستىك وڭىرلەر سۋ تاسقىنىمەن كۇرەسىپ جاتىر، وسى تۇستا وزگە ايماقتاردا وسىنداي ەكولوگيالىق اكسيالاردىڭ ءوتۋى ەكولوگيانى، قورشاعان ورتانى قورعاۋ تانىمىن قالىپتاستىرۋعا وڭ ءرولى بولماق»، – مەيىرجان باتىربەك ۇلى.
حالقىنىڭ سۇيىكتى پەرزەنتى ءارى تاۋەلسىز ەلدىڭ تۇڭعىش قورعانىس ءمينيسترى س.نۇرماعامبەتوۆتىڭ عاسىرلىق مەرەيتويىنا ارنالعان ەكو-ناۋقانعا زەينەتتەگى گەنەرال-پولكوۆنيك ءسات توقپاقبايەۆ تا كەلىپ، ءوز قولىمەن كوشەت وتىرعىزدى.
«ساعادات قوجاحمەت ۇلى سىندى اتالارىڭدى بىلەسىڭدەر، ەلىمىزدىڭ اسكەري-قاۋىپسىزدىك سالاسنىڭ اياعىنان تىك تۇرۋىنا زور ۇلەس قوستى. مىنە 100 جىلدىڭ مەرەيتويى قارساڭىندا سۇيىكتى قالامىز – الماتىدا وسىنداي اۋقىمدى ءىس-شارا ءوتىپ جاتىر. بۇل نەگىزى الماتى مەن ۇرپاقتىڭ كەلەشەگىنە جاسالىپ جاتقان جۇمىس. ەرتەڭگى ۇرپاق بۇل جەردى قازىرگىدەن دە اسەم ورتاعا اينالدىرادى»، – دەگەن ءۇمىتىن جەتكىزدى ءسات بەسىمباي ۇلى.
«تازا قازاستان» مەن «الماتى – ءبىزدىڭ ورتاق ءۇيىمىز» اكسيالارى اياسىندا، ءارى قازاق باتىرىنىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان يگى شاراعا باستاماشى تاراپتاردىڭ ءبىرى رەسپۋبليكالىق «گەنەرالدار كەڭەسى» بولدى. اتالعان كەڭەستىڭ ءتوراعاسى گەنەرال-مايور ماحمۇت تەلەگۋسوۆ كەزەكتى ءىس-شارانىڭ ءمانى زور ەكەنىن جەتكىزدى.
«قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ قۇرىلۋىندا ايرىقشا ۇلەس قوسقان ساعادات قوجاحمەت ۇلىنىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويى مۇنداي ناقتى ءىس-شاراعا باعىتتالعانى ايرىقشا ماڭىزدى. كورىپ وتىرسىزدار، مۇندا وتستاۆكاداعى، زەينەتتەگى اسكەريلەر، ارداگەرلەر جاڭا بۋىنمەن بىرگە قالامىزدى كوركەيتۋگە، ەلىمىزدىڭ ەكولوگياسىن جاقسارتۋعا اتسالىسىپ جاتىر»، – دەيدى گەنەرال-مايور ماحمۇت وتەگەن ۇلى.
الاتاۋ اۋدانىنداعى يگى ءىستىڭ باسىنا عىلىم مەن مادەنيەتتىڭ ءبىرقاتار وكىلدەرى دە كەلدى. سولاردىڭ قاتارىندا روزا كارىپجانوۆا الماتىلىقتاردى وسىنداي يگى شاراعا قاتىسۋعا شاقىردى.
«الماتى – ءبارىمىزدىڭ سۇيىكتى قالامىز. بولاشاق ۇرپاققا ونى جانعا جايلى، تاماشا ەتىپ جەتكىزۋ ءبارىمىزدىڭ مىندەتىمىز. ەل جاستارى، بارلىق ازاماتى ءوز ەلىمىزدىڭ تابيعاتىن جانىمىزداي قورعاپ، قاراشىعىمىزداي ايالاۋعا ءتيىسپىز. مەن وسىنداي جاسىل تابيعات ءۇشىن جاسالىپ جاتقان شارالارعا بارلىق الماتىلىقتاردى قاتىسۋعا شاقىرامىن»، – دەدى روزا كارىپجانوۆنا.
باستاماشى تاراپ جەتەكشىلەرىنىڭ ءبىرى رەتىندە گەنەرال-لەيتەنانت بەكسۇلتان سارسەكوۆ ەكو-شارالار ەلىمىز بەن سۇيىكتى قالامىز الماتىعا دەگەن سۇيسپەنشىلىگىمىزدىڭ بەلگىسى ەكەنىن ايتادى.
ول جۋرناليستەرگە: «ساعادات نۇرماعامبەتوۆ سىندى باتىر اتامىزعا ارناپ ءوز قولىممەن اعاش ەگەيىن دەپ كەلدىم. شارانىڭ اۋقىمدى ءوتىپ جاتقانىن كورىپ قاباعات قۋانىپ تۇرمىن. الماتىمىز قاشاندا جاسىل ءارى تازا قالا بولۋى كەرەك. الماتى – مەنىڭ ەڭ سۇيىكتى قالام. وسىندا وسىپ-ەرجەتتىم. سوندىقتان بۇگىنگى شارا مەن ءۇشىن وتە ماڭىزدى. ارداگەرلەردەن تارتىپ وزگە دە اسكەري ازاماتتار، شەكارا اكادەمياسىنىڭ كۋرسانتتارى، جاستار ۇيىمدارى دا قاتىسىپ جاتىر. بۇل ازاماتتاردىڭ سۇيىكتى قالامىز بەن ەلىمىزگە دەگەن سۇيسپەنشىلىگىن بىلدىرەدى»، –دەگەن پىكىرىمەن ءبولىستى.
ەكو-شاراعا كەلىپ ءوز قولىمەن كوشەت وتىرعىزعان وتستاۆكاداعى پولكوۆنيك شىڭعىس توقبورا ۇلى دا باتىردى ۇلىقتاۋ مەن ەكو-شارالاردىڭ ۇشتاسۋىن قۇپتايدى.
ءوز ءوزىنىڭ: «ساعادات قوجاحمەت ۇلى – داڭىقتى ادام. بۇگىن مىنە وسىنداي ناقتى ءىس-شارا ارقىلى ءبىر جاعىنان باتىر تۇلعانى ەسكە الىپ، ەندى ءبىر جاعىنان بولاشاققا، كەلەر ۇرپاققا پايدالى ءىس اتقارىپ جاتىرمىز دەپ ويلايمىن. مۇندا ءقازىر زەينەتتەگى وفيسەرلەر مەن جاڭا كۋرسانتتار دا كەلىپ وتىر. وسىنىڭ وزىندە دە ۇلكەن سيمۆولدىق ءمانى بار. تابيعات، ۇرپاق ساباقتاستىعى وسىنداي يگى شارا اياسىندا توعىسىپ جاتىر»، – دەگەن پىكىرىمەن ءبولىستى.
300 ءتۇپ الما اعاشى وتىرعىزىلعان اۋماق الماتىداعى الماتى جەو-2 اۋماعىنا جاقىن ورنالاسقان. الاتاۋ اۋدانىنىڭ اكىمى ازامات قالدىبەكوۆ وسى اۋماقتى جاسىلداندىرۋدا قالانى كورىكتەندىرۋمەن قاتار جىلۋ ەلەكتر ورتالىعىنان بولىنەن لاز گازداردىڭ تارالۋىن ازايتۋ ماقساتى كوزدەلگەنىن ايتتى.
«اۋدانىمىز قالاداعى ەڭ جاس ءارى قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان اۋدان سانالادى. سوڭعى 4 جىلدا اۋدان كولەمىندە 350 مىڭ تۇپتەن اسا اعاش ەگىلدى. سونىمەن بىرگە، بۇل اعاشتاردى سۋارۋعا العاش رەت تامشىلاتىپ سۋار تەحنولوگياسى ەنگىزىلدى. ءقازىر ءوتىپ جاتقان رەسپۋبليكالىق جانە قالالىق ەكو-اكسيالار اياسىنداعى جۇمىستار الداعى ۋاقىتتا دا جالعاساتىن بولادى»، – دەيدى اۋدان اكىمى ا.قالدىبەكوۆ.
ازامات قالدىبەكوۆتىڭ ايتۋىنشا بىلتىر وسى اۋماققا الماتى قالاسىنىڭ حالىقارالىق تەرمينال كودى سانالاتىن «ALA» ارىپتەرى فورماسىندا اعاشتار وتىرعىزىلعان. ءقازىر سونىڭ اۋماعىن كەڭەيتىپ، قالا ماڭىن جاسىلداندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر.
ايتا كەتەيىك، «الماتى – ءبىزدىڭ ورتاق ءۇيىمىز» ناۋقانى 8 ءساۋىر مەن 8 مامىر اراسىندا وتەدى. قورشاعان ورتانى قوراعاۋ تانىمىن مەن قالا مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ ماقساتىنداعى اۋقمىدى جوبانىڭ ءقازىر 15-21 ءساۋىر ارالىعىنداعى ەكىنشى كەزەڭى ءوتىپ جاتىر. ال 11 ساۋىردەن تارتىپ پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ باستاماسىمەن رەسپۋبليكالىق «تازا قازاقستان» ەكولوگيالىق اكسياسى وتۋدە. اتالعان شارالار بارشا ازاماتتاردى قورشاعان ورتانى قورعاپ، ەلىمىزدىڭ تابيعاتىن ورتاق ايالاۋعا شاقىرادى.
