"اپورتتىڭ ءدامى – مەنىڭ بالالىق شاعىمنىڭ ەستەلىگى. مەن بۇل المانى اكەممەن بايلانىستىرامىن. ءبىزدىڭ ساياجايدا ءتۇرلى الما اعاشتارى ءوستى، ولاردىڭ ىشىندە اپورت تا بولاتىن. بۇل ۇلكەن، بالداي ءتاتتى قىزىل الما ەدى. انامنىڭ اپورت پەن قىزاناق قوسقان سالاتىن ۇناتاتىنى ەسىمدە. اپورتتىڭ كولەمى سونداي ۇلكەن ەدى، تاڭعى اسقا ءبىر الما جەپ الىپ، كۇنى بويى ويناپ جۇرەتىنبىز. ءبىر كيلوگرامم المانى قولدا ۇستاپ تۇرۋ قيىن بولاتىن. وكىنىشكە وراي، ناعىز اپورتتى ءقازىر تابا الماي ءجۇرمىن، بۇل قازىرگى المالارعا ۇقسامايدى"، – دەدى تايسيا.
وتكەن جەكسەنبىدە الماتىلىقتار قالا كۇنىن اتاپ ءوتتى. مەرەكەگە 130 توننا الما اكەلىندى، جارمەڭكەلەردە ساتىلدى. كەيبىر المالاردىڭ جانىندا "بۇل اپورت" دەپ جازىلعان. الايدا، تۇرعىندار بۇل اپورت ەمەس دەپ شاعىمداندى. Taspanews.kz ءتىلشىسى عالىمدارمەن سۇحباتتاسىپ، اپورتتىڭ شىنىمەن جويىلىپ كەتكەنىن جانە ونى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ مۇمكىن بە دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەدى.
ەرەكشە كۇتىمدى تالاپ ەتەتىن الما ءتۇرى
قازاق جەمىس-كوكونىس شارۋاشىلىعى عزي "تالعار" فيليالىنىڭ ديرەكتورى ساعي سولتانبەكوۆ اپورت اعاشتارىنىڭ سانى قازىرگى تاڭدا نەبارى 416 مىڭ ەكەنىن ايتتى.
"ال 1970 جىلى الماتى وبلىسىندا 3 ميلليونعا جۋىق اعاش بولعان. بۇل ايىرماشىلىق بىرنەشە سەبەپكە بايلانىستى: باقتاردىڭ دۇرىس ورنالاسپاۋىنان، وتىرعىزىلعان اعاشتاردىڭ رەتسىز كوبەيۋىنەن، ۆيرۋستىق ينفەكسيالار مەن اگروتەحنولوگيالاردىڭ بۇزىلۋىنان"، – دەدى سولتانبەكوۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، اپورت اعاشتارىنىڭ ساپالى ءونىم بەرۋى ءۇشىن الماتى وبلىسىنىڭ تاۋلى ايماقتارىندا، تەڭىز دەڭگەيىنەن 900-1250 مەتر بيىكتىكتە ءوسۋى كەرەك.
"ماسەلە بار المالاردى ساقتاۋدا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار اپورتتى قايتا جانداندىرۋ بويىنشا عىلىمي جۇمىس جۇرگىزۋدە. 2015 جىلى اۋماعى 5 گەكتار بولاتىن اپورت پەن M. Sieversii كومبيناسياسى جاسالعان ب ا ق سالىندى. 2023 جىلى العاشقى ءونىم جينالدى، ءار جەمىستىڭ سالماعى 370-400 گ بولدى"، – دەدى مامان.
اپورت گەنوفوندى ساقتالعان
قازاق ۇلتتىق اگرارلىق زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى مايرا ەسەنالييەۆا اپورتتىڭ گەنوفوندى ساقتالعانىن، ءبىراق ونىڭ وندىرىستىك نارىقتا باسەكەگە قابىلەتسىز ەكەنىن ايتتى. سەبەبى اپورت ۇزاق ساقتالمايدى جانە قازىرگى زامان تالاپتارىنا سايكەس كەلمەيدى.
"اپورت جويىلىپ كەتكەن جوق، ونىڭ گەنوفوندى ساقتالدى. ءبىراق ونى كەڭىنەن ءوسىرۋ ەكونوميكالىق تۇرعىدا ءتيىمسىز"، – دەدى مامان.
قازىرگى تاڭدا اپورت نەگىزىنەن قىرعىزستان مەن قازاقستاننىڭ تاۋلى ايماقتارىنان اكەلىنەدى.
"باكتەريالىق كۇيىك – قازىرگى ۋاقىتتا ەڭ ۇلكەن ماسەلە. ءبىز بۇكىل المۇرت باقتارىن جويىپ، المۇرت تاپشىلىعىنا ۇشىرادىق. باكتەريالىق كۇيىك اپورتقا دا اسەر ەتتى، جانە بۇل اۋرۋمەن كۇرەسۋ قيىن بولىپ تۇر"، – دەپ ءتۇسىندىردى ساراپشى.