Álemdegi eń myqty tólqujat kimdiki?
Henley Passport Index reıtıńinde álemdegi «myqty» tólqujattar tizimi jarıalandy. «Myqtylyq» sol el azamattarynyń qansha memleketke vızasyz bara alatynymen ólshenedi.
Sonymen kósh basynda:
Sıngapýr – 193 el
Ońtústik Koreıa – 190 el
Japonıa – 189 el
Germanıa men Fransıa – 187 el
AQSH – 12-orynda (180 el)
Ulybrıtanıa – 8-orynda
Qytaı – 64-orynda
Qazaqstan – 67-orynda. Iaǵnı, bizdiń tólqujat ıeleri 78 elge vızasyz bara alady.
Salystyrmaly túrde alsaq, mysaly:
Belarýs azamattary 80 elge,
Ózbekstan azamattary 61,
Qyrǵyzstan azamattary 62 elge vızasyz kire alady eken.
Aqshamnews.kz tilshisi álemdegi qujattarǵa qatysty reıtıńti saraptap kórdi.
Eń arzan tólqujat qaı eldiki?
Eń arzan tólqujat ádette ınvestısıa quıǵandarǵa beriledi, ondaı elderdiń qatarynda Vanýatý men Antıgýa jáne Barbýda memleketteri bar. Vanýatý azamattyǵyn alý úshin memlekettik qorǵa qaıtarymsyz 130 000 AQSH dollarynan bastap qarjy quıý qajet, al Antıgýa men Barbýdada eń tómengi jarna 100 000 dollardan bastalady.
Vanýatý azamattyǵyn alý sharty:
Ulttyq damý qoryna 130 000 dollardan bastap qaıtarymsyz jarna salý.
Merzimi: 2 aıdan bastap.
Qosymsha málimet: Bul eldiń azamattyǵyna jaqyn týystar da ótinish bere alady, biraq jarna somasy kóbeıedi, qujatty onlaın rásimdeýge bolady.
Antıgýa jáne Barbýda azamattyǵyn alý sharty:
Ulttyq damý qoryna 100 000 dollardan bastap qaıtarymsyz jarna salý.
Balama retinde: 200 000 dollardan bastap jyljymaıtyn múlikke ınvestısıa salýǵa bolady.
Merzimi: Ádette 3–4 aı.
Basqa da qoljetimdi qujattar
Sent-Lúsıa azamattyǵyn alý úshin:
Eki adamnan turatyn otbasy 100 000 dollar,
tórt adamy bar otbasy 190 000 dollardan bastap qaıtarymsyz jarna salýy kerek.
Domınıka eliniń tólqujatyna qol jetkizýge de memlekettik qorǵa 100 000 –200 000 dollar aralyǵynda qaıtarymsyz jarna tóleý jetkilikti.
Sent-Kıts jáne Nevıs azamattyǵyn alý úshin 250 000 dollar kóleminde qaıtarymsyz jarna nemese jyljymaıtyn múlikke 325 000 dollardan joǵary ınvestısıa salý kerek.
Álemdegi eń qymbat tólqujat
Quny 412 avstralıalyq dollar turatyn Avstralıanyń tólqujaty, arnaıy pasport baǵasynyń ındeksi boıynsha esepteletin bul kórsetkishtiń 2025 jylǵy tiziminiń basynda tur.
BAÁ (Birikken Arab Ámirlikteri):
Yqtıarhat alý úshin «Altyn vızanyń» quny 550 000 dollar turady, biraq bul azamattyq emes. Osy qujat arqyly 18 elge vızasyz kirýge múmkindik beredi.
Investısıalyq baǵdarlamalar:
Túrkıa, Egıpet jáne Karıb elderindegi ınvestısıa quıý arqyly azamattyq alýdyń baǵasy qymbat bolǵanymen, olardyń tólqujattary álem boıynsha eń «myqtylardyń» qataryna kirmeıdi. Tólqujattyń quny onyń «myqtylyǵyna» (vızasyz bara alatyn eldiń sanyna) baılanysty emes.
Mysaly, Sıngapýr, Japonıa jáne birqatar eýropalyq elderdiń tólqujattary eń «myqty» sanalsa da, olardyń baǵasy asa qymbat emes.
Álemdegi eń ádemi tólqujat
Kóp memleket tólqujatty resmı, qarapaıym stılde bezendiredi. Keıbir memleketter tólqujattyń syrtqy túrine ulttyq ereksheligin, mádenıetin, tabıǵatyn engizýdi jón kóredi. Sol sebepti qujattyń muqabasyn ashyq tústi etip, ishki betterin túrli sýrettermen bezendirip, naǵyz óner týyndysyna aınaldyrǵan.
Norvegıa
Bul elde tólqujattyń muqabasy úsh tústi:
qyzyl – sol memlekettiń azamattaryna, kógildir – dıplomattarǵa, aq –ımıgranttarǵa arnalǵan.
Muqabanyń sol jaǵynda eldiń eltańbasy, tómende eldiń ataýy men qujat túri jazylǵan. Al ishki betterine dızaınerler norveg ormanyn, ózen, taýlaryn beınelegen.
Fınlándıa
Qoıý qyzyl tústi muqabada altyn áriptermen jazylǵan el ataýy men qar búrshigi pishinindegi órnek bar. İshki betterinde Saana taýy men Laplandıanyń tabıǵaty beınelengen. Ár bettiń tómengi bóliginde buǵynyń sýreti bar, tólqujatty tez paraqtaǵan kezde buǵy júgirip bara jatqandaı áser beredi. Birinshi betke fın aqyny Eıno Leınonyń óleńi basylǵan.
Shveısarıa
Muqabasynyń joǵarǵy bóliginde tórt tilde qujattyń ataýy jazylyp, sál tómenirek eldiń týy beınelengen. Tutas muqaba usaq bederli krestermen kómkerilgen. İshki betterinde eldegi ár aımaqtyń basty nyshandary men kórikti jerleri beınelengen.
Shvesıa
Basqa da Eýroodaq elderiniń tólqujaty sekildi kúreń qyzyl tústi muqabasynda elteńba beınelengen. İshki betterinde qalalar men tabıǵat kórinisteri salynǵan.
Ulybrıtanıa
Qarakók tústi muqabada eldiń eltańbasy – arystan men jalǵyzmúıizdiniń beınesi bar. Muqabanyń syrtqy jaǵynda Ulybrıtanıanyń Anglıa, Ýels, Shotlandıa jáne Soltústik Irlandıanyń barlyq aýmaǵyn qamtıtyn rámizder beınelengen. İshki betterinde ataqty ǵalymdar, sýretshiler, matematıkter jáne basqa da tarıhı tulǵalardyń sýretteri bar. Sondaı-aq London metrosynyń syzbasy da salynǵan.
Irlandıa
Bul eldiń jańa úlgidegi tólqujaty mádenı murasyn tolyq qamtyǵan. İshki betterinde Krok Park stadıony, Dýblın konferens-zaly sıaqty tanymal oryndar beınelengen. Ár betinde mıfologıadaǵy ózen qudaılarynyń beıneleri, keıbir betterde ırland aqyndary D. Orr men Ý. B. Ieıtstiń óleńderi bar.
Kanada
Jańa úlgidegi kanadalyq tólqujat ta álemdegi ádemi qujattar qatarynda. biri. Qarakók muqabada Koróldiktiń eltańbasy altyn túste beınelengen. İshki betterinde eldiń kórikti jerleri men tarıhı tulǵalary beınelengen sýretter bar.
AQSH
Munda da kanadalyq tólqujat sıaqty qarakók tústi muqabasynda Koróldiktiń altyn túste beınelengen eltańbasy bar. İshki betterinde el peızajdary, tanymal ǵımarattar jáne prezıdentterdiń sózderi jazylǵan.
Japonıa
Muqabasynda eltańbanyń ornyna memlekettiń basty belgileriniń biri altyn hrızantema beınelengen. İshki betterinde názik reńkte salynǵan japon peızajdary bar, endi olarǵa Fýdzıama taýynyń beınesin qosý josparlanǵan.
Qytaı
Qytaı tólqujaty da ádemiligi men ereksheligi jaǵynan basqalardan kem túspeıdi. Ár betinde eldiń mádenıeti men geografıasyn tanytatyn shynaıy saıahat kartasy ispetti eldiń provınsıalary men qalalaryndaǵy tarıhı eskertkishter beınelengen:
Avstralıa
Qara tústi muqabasynda eltańba men el sımvoly emý men kengýrý beınelengen. İshki betterinde ulttyq kıim kıgen el turǵyndary men serfıngshiler, súńgýirler, janýarlar men ósimdikterdiń sýretteri bar.