QR Ulttyq ekonomıka mınıstriniń 2022 qańtardyń basyndaǵy tártipsizdikter saldarynan zardap shekken shaǵyn jáne orta kásipkerlik sýbektilerine múlik shyǵynyn óteý qaǵıdalaryn belgilegen buıryǵy jarıalandy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Saqtandyrylmaǵan múliktiń shyǵyny qalaı óteledi?
Qujatta tártipsizdikter saldarynan zardap shekken shaǵyn jáne orta bıznes nysandaryna joıylǵan múliktiń qunyn, zaqym kelgen múlikti qalpyna keltirýdiń shyǵyny óteletini aıtylǵan. Biraq bul talaptyń saqtandyrylǵan múlikterge qatysy joq.
Tártipsizdikter kezinde urlanǵan kólikterdiń isi qoldanystaǵy qylmystyq zańnama boıynsha tergeledi. Biraq bul erejeniń tártipsizdik kezinde joıylǵany dáleldengen kólikterge qatysy joq.
Jergilikti ákimdik qurǵan múliktik zıandy aıqyndaý jónindegi óńirlik komısıanyń nemese shaǵyn jáne orta kásipkerlik sýbektileriniń ótinimderin qaraý jónindegi komısıanyń sheshimi joǵalǵan múliktiń qunyn nemese búlingen múlikti qalpyna keltirýge arnalǵan jumystardyń qunyn óteý úshin negiz bolyp tabylady.
Joıylǵan múliktiń qunyn tóleýge jáne zaqym kelgen múlikti qalpyna keltirý shyǵynyn óteýge jergilikti ákimdik qurǵan múliktik zıandy aıqyndaý jónindegi óńirlik komısıanyń sheshimi nemese «Kúshimiz birlikte» qorynyń sheshimi negiz bolady. Iaǵnı, tártipsizdikterden zardap shektim dep esepteıtin shaǵyn jáne orta bıznes ókilderi osy atalǵan eki komısıaǵa ótinish berýi kerek.
«Joıylǵan múliktiń quny nemese búlingen múlikti qalpyna keltirý jumystarynyń quny múlik ıesine memlekettik búdjetten nemese «Kúshimiz birlikte» atty zardap shekken bıznesti qoldaý qorynan aqshalaı qarajat tóleý arqyly óteledi.
Joıylǵan múliktiń qunyn óteý mólsheri búlingen múlikti qalpyna keltirý shyǵynyna qaraı nemese múliktiń búlinýi saldarynan qunynyń qanshalyqty arzandaǵanyna qarap, qoldanysta júrgen naryqtyq baǵalar boıynsha aıqyndalady», - delingen buıryq jobasynda.
Jyljymaıtyn múlik búlingen bolsa, qalpyna keltirý shyǵyndaryn qalpyna tıisti smetamen nemese kálkýlásıasymen rastaý qajet bolady.
Joıylǵan nemese búlingen múlikti qalaı baǵalaıdy?
Joıylǵan nemese búlingen múlikti baǵalaý jumystary men ilespe aýdıtorlyq qyzmetterdiń aqysyn jergilikti ákimdik nemese «Kúshimiz birlikte» qory tóleıtini aıtylǵan.
Ákimdikter nemese «Kúshimiz birlikte» qory tártipsizdikter kezinde búlinip, joıylǵan múlikterdi baǵalaıtyn aýdıtorlyq kompanıalardyń tizbesin aldyn ala aıqyndaıdy. Ol tizbeni jergilikti ákimdikti nemese «Kúshimiz birlikte» qorynyń resmı saıtynan kórýge bolady. Sondaı-aq, ol tizim «Atameken» ulttyq kásipkerler palatasynyń ınternet resýrsynda, InfoKazakhstan.kz elektrondyq platformasynda ornalastyrý ǵa usynylady.
Ereje boıynsha, joıylǵan nemese búlingen múlikti qalpyna keltirý jumystarynyń qunyn óteý úshin múlik ıesi óńirlik komısıaǵa nemese «Kúshimiz birlikte» qorynyń komısıasyna keltirilgen múlik shyǵynyn óteý týraly úlgi boıynsha ótinish jazyp, elektrondyq-sıfrlyq qoltańba arqyly kýálandyryp, InfoKazakhstan.kz elektrondyq platformasy arqyly joldaıdy.
Múlik ıesiniń elektrondy sıfrlyq qoltańbasy bolmaǵan jaǵdaıda senimhat negizinde áreket etetin adam arqyly ótinish bere alady.
Ótinish InfoKazakhstan.kz elektrondyq platformasyna kelip túsken kúnnen bastap kúntizbelik 5 kún ishinde qaralady.
Qandaı qujat ótkizý kerek?
Atalǵan ótinishpen birge qylmystyq qýdalaýdy júrgizip jatqan organnyń múlik ıesin «2022 jylǵy qańtardaǵy jappaı tártipsizdikterge baılanysty qylmystyq ister boıynsha jábirlenýshi» dep tanyǵan qaýlysynyń kóshirmesi birge berilýi shart.
Sondaı-aq:
- jeke kásipker bolsa, jeke kásipker ekenin kýálandyratyn qujattyń kóshirmesi, jeke kásipkerdiń talony qajet. Al zańdy tulǵa bolsa, memlekettik tirkeýden zańdy tulǵa retinde ótkenin rastaıtyn qujattyń kóshirmesi;
- menshik quqyǵyn nemese múlikke ıelik etetinin dáleldeıtin qujattar, sáıkestendirý qujattary ;
- múlik saqtandyrylmaǵan bolsa, saqtandyrylmaǵanyn málimdegen ótinish, saqtandyrylǵan bolsa, saqtandyrý sharty nemese elektrondyq kóshirmesi;
- eger saqtandyrý shartynyń talaptarynda jappaı tártipsizdikter, tótenshe jaǵdaılar kezinde zalal saqtandyrylmaıtyny aıtylsa, óńirlik komısıanyń shyǵyndy óteý týraly sheshimi;
- ótinishpen birge usynǵan qujattar jalǵan bolǵan jaǵdaıda qylmystyq jaýapkershilik arqalaıtyny týraly eskertilgenin rastaıtyn múlik ıesiniń jazbasha habarlamasy;
- baǵalaý, saraptama nemese zalal mólsherin aıqyndaý úshin tartylatyn adamdardyń ózderi usynǵan qujattardaǵy málimetterdiń anyqtyǵy úshin qylmystyq jaýaptylyq bar ekeni týraly eskertilgenin rastaıtyn jazbasha habarlamasy;
- shyǵyn mólsherin aıqyndaý úshin tartylǵan baǵalaý kompanıalarynyń qyzmetterine aqy tóleýge arnalǵan shot-faktýra;
- búlingen jyljymaly múlikti qalpyna keltirý jóndeý smetasy, shyǵyndar kálkýlásıasy;
- qalpyna keltirý múmkin emes jyljymaly múlikti baǵalaý paraqtary;
- taýar-materıaldyq qundylyqtardyń baǵasyn aıqyndaý úshin memlekettik kiris organdarynan, fıskaldyq derekter operatorlarynan aınalym somalary týraly málimetterdi suratýǵa jáne alýǵa bergen múlik ıesiniń jazbasha kelisimi;
- joıylǵan jabdyqtyń qunyn baǵalaý úshinaýdıtorlyq uıym shyǵarǵan faktilerdi, urlyqty (urlaýdy) anyqtaý týraly esep;
- tártipsizdikter saldaryna múliktiń búliný, joıylý nemese urlaný faktilerin rastaıtyn ózge de qujattar, foto jáne beınematerıaldar (bolǵan jaǵdaıda).
Jyljymaıtyn múlikti qalpyna keltirý úshin kelesi qujattardy usyný qajet:
- óńirlik komısıa músheleriniń qoldary qoıylǵan jáne mórlerimen rastalǵan tehnıkalyq tekserý aktisi, aqaý týraly vedimis;
- búlingen múlikti qalpyna keltirýge arnalǵan shyǵystar smetasy;
- dara kásipkerler úshin-dara kásipkerdiń jeke basyn kýálandyratyn qujattyń kóshirmesi, dara kásipkerdiń talony, al zańdy tulǵalar úshin-zańdy tulǵanyń memlekettik tirkelgenin rastaıtyn qujattyń kóshirmesi;
- Jekelegen óńirlerde oryn alǵan tártipsizdikter saldarynan mundaı qujat joǵalǵan nemese joıylǵan jaǵdaıda – ishki ister organdary bergen ýaqytsha jeke kýáliktiń kóshirmesi;
- jyljymaıtyn múliktiń menshik ıesinen (ne senimhat boıynsha onyń ókilinen) erkin úlgidegi ótinish;
- jyljymaıtyn múlik (turǵyn úı)obektisiniń tehnıkalyq pasporty; (Mundaı qujat joǵalǵan nemese joıylǵan jaǵdaıda zańnamada aıqyndalǵan tártippen jáne merzimderde alynǵan telnusqalar ne osy qujattyń kóshirmesi beriledi).
- «Azamattarǵa arnalǵan úkimet» memlekettik korporasıasy bergen jyljymaıtyn múliktiń bolmaýy (bolýy) týraly anyqtama.
aǵymdyq jóndeý boıynsha - tıisti komısıa qol qoıǵan aqaý týraly vedimis jáne smeta.
Qalpyna keltirýge jaramsyz kólik boıynsha:
- avtokóliktiń bolǵanyn rastaıtyn jáne memlekettik tirkeý organy bergen quqyq belgileıtin qujattar;
- kóliktiń tozý deńgeıi eskerilgen baǵalaý týraly esep;
- jeke kásipkerler men zańdy tulǵalardyń kólik quralyn tolyq saqtandyrý shartynyń (KASKO) joqtyǵy týraly ótinishi.
Erejeniń tolyq mátinin myna jerden kórýge bolady.
Qujat 2022 jylǵy 27 qańtardan bastap qoldanysqa engiziledi jáne 2022 jylǵy 5 qańtardan bastap týyndaǵan quqyqtyq qatynastarǵa 2023 jylǵy 1 qańtarǵa deıin qoldanylady.