Jyl saıyn tamyz-qyrkúıek aılarynda bazar sóreleri tolyp, ár úıde qysqy azyqqa daıyndyq bastalady. Ásirese qazaq áıelderi ádetten taımaı, qıar tuzdap, salat jabý dástúrin jalǵaıdy. Dese de, ár maýsymnyń kókónisteri aýa raıyna qaraı ár túrli qurammen ósip shyǵady. Bıyl qıar jabýǵa daıyndalyp jatqan jurt neni bilý kerek? Jıi jiberetin qatelikter qandaı? Aqshamnews.kz tilshisi kerek keńesterdi tizdi.
Qıar baǵasy qanshadan bolyp jatyr?
2025 jylǵy qyrkúıekte qıar baǵasy aımaqtarǵa qaraı ártúrli saýdalanyp jatyr.
Almaty qalasynda – 400–500 teńge/kg,
Astana – 450–600 teńge/kg,
Shymkent, Túrkistan, Taraz sıaqty ońtústik óńirlerde – 350–450 teńge/kg,
Aýyldyq jerlerde - baǵasy kelisim boıynsha, keı jerde 300 teńgege deıin túsedi.
Tańdaý kezinde qıardyń kólemine, qattylyǵyna jáne syrtqy túrine nazar aýdarý kerek. Konservileýge arnalǵan eń jaqsy qıar - usaq, tyǵyz ári birkelki piskenderi. Úlken nemese ishi bosap qalǵan qıarlar saqtaý barysynda jumsaryp ketýi múmkin.
Neni eskerý kerek?
Qıar jabý - tek kókónisti salyp, tuzdyq quıý emes. Bul - naqty proporsıa men gıgıenany talap etetin tehnologıalyq proses.
Bankalar men qaqpaqtardy zararsyzdandyrý - basty qadam. Qaınaǵan sýǵa kem degende 10 mınýt salyp nemese býǵa ustap zararsyzdandyrý qajet.
Qıardy aldyn ala 2–3 saǵatqa sýyq sýǵa salyp qoısańyz qıar qytyrlaq ári balǵyn qalpyn saqtaıdy.
Tuzdyq quramy (orta eseppen):
- 1 lıtr sý
- 2 as qasyq qant,
- 1 as qasyq tuz,
- 1 shaı qasyq 70% sirke sýy qosylady.
Aspırınniń ornyna ne qoldanýǵa bolady?
Keı reseptterde aspırın konservant retinde paıdalanylady. Alaıda ony qoldanýǵa qarsy pikirler de bar, sebebi bul dári taǵamdyq maqsatta emes.
Álternatıv retinde 70% sirke sýy – eń keń taralǵan konservant. Durys mólsherde qosylsa, dámin buzbaıdy. Lımon qyshqyly – dámi jumsaq, tabıǵı balama. Qysha dáni, qaraqat, shıe nemese emen japyraǵy – tabıǵı antıseptık. Qıardy qatty ári qytyrlaq ustap turady.
Bankam "bomba" bolmasyn deseńiz...
Qysqa daıyndaǵan bankiniń "atylyp ketýi" – qıar jabýmen aınalysatyn kez kelgen jannyń basynan ótetin jaǵdaı. Bul bankiniń ishindegi qysym men sterıldik erejeleriniń buzylýynan bolady.
- Bankini jáne qaqpaqty tolyqtaı zararsyzdandyrý: qaınatý nemese býǵa ustaý arqyly banki men qaqpaqtan bakterıalardy joıý – eń mańyzdy qadam. Kóptegen qatelikter osy kezeńdi eskermeýden bastalady.
- Qıardy aldyn ala sýǵa salyp qoıý: 2–3 saǵat salqyn sýda turǵan qıar tabıǵı kúıine kelip, serpimdi bolady. Bul onyń banki ishinde jumsaryp ketýiniń aldyn alady;
- Qaınaǵan tuzdyqty ǵana paıdalaný: tuzdyq mindetti túrde qaınap turýy tıis. Jyly nemese salqyn tuzdyq kókónistiń betin zararsyzdandyra almaıdy.
- Bankini japqannan keıin 12–24 saǵat ishinde tóńkerip, kórpemen oraý: bul ishki qysym men temperatýrany teńestirip, "atylý" qaýpin azaıtady.
- Saqtaý aldynda bankidegi suıyqtyq deńgeıin tekserý: qıar tuzdyqtyń astynda tolyq turýy kerek. Joǵary shyqqan qıar bólikteri shirip, búkil bankini buzady.