Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń ǵalymy Erǵazy Shybyraı Ortalyq Azıada alǵash ret oramjapyraq tuqymdasyna kiretin Lepidium sativum ósimdiginiń fıtohımıalyq quramy jáne farmakologıalyq belsendiligin tolyǵymen zerttedi, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Maqsat – ósimdiktiń fıtohımıalyq jáne farmakologıalyq belsendiligin anyqtaý. Nátıjesinde zertteýshi 17 jańa jáne 28 belgili bıobelsendi qosylysty anyqtady. QazUÝ ǵalymynyń aıtýynsha, ósimdikten alynǵan tabıǵı ónimdi qaterli isikke, dıabetke jáne qabynýǵa qarsy qoldanýǵa bolady.
Lepidium sativum ósimdigi búginge deıin fýnksıonaldy taǵam retine paıdalanylady. Iaǵnı atalǵan ósimdik qant dıabeti men joǵary qan qysymyn retteýde, tynys alý joldaryn jaqsartýda, teri, jóteldi jáne asqazan-ishek aýrýlaryn emdeýde Qytaı, Úndistan, Eýropa, AQSH, Afrıkanyń halyq medısınasynda keńinen qoldanylyp keledi. Degenmen halyqtyq medısınada qoldanylý tarıhy baı bolǵanymen, ósimdiktiń fıtohımıalyq jáne farmakologıalyq áleýeti boıynsha tolyq zertteý jumystary júrgizilmegen.
«Lepidium sativum ósimdiginen tabıǵatta óte sırek kezdesetin eki kempferol, segiz glúkozınolat jáne tórt sınapat efıriniń glúkozınolattary bólip alyndy. Qazirgi tańda qaterli isikke jáne dıabetke qarsy belsendiligi boıynsha halyqaralyq patent alyndy. Web of Science jáne Scopus derekqoryna kiretin joǵary deńgeıdegi jýrnalda úsh ǵylymı maqala jarıalandy. Farmasevtıka salasyn otandyq shıkizat esebinen damytýǵa óz úlesimdi qosyp kelemin», – deıdi ǵalym.
Búginde Erǵazy Shybyraı QazUÝ bazasyndaǵy Dárilik ósimdikterdi ǵylymı-zertteý ortalyǵynda aǵa ǵylymı qyzmetker, aǵa oqytýshy bolyp jumys isteıdi.