Tokıo Olımpıadasynda qazaqstandyq sportshylardyń jetistigi az bolǵanymen, olarǵa bergen syıaqy kólemi álemdik deńgeıdiń ózinde óte joǵary boldy.
Kóp jyldan beri Qazaqstan Úkimeti sport, mádenıet jáne týrızm salasyna bóletin qarajat kólemin azaıtty. Ústimizdegi jyly osy salalarǵa bólingen qarajat mólsheri ótken jylmen salystyrǵanda 2,6%-ǵa az boldy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Finprom.kz silteme jasap.
2021 jyldyń qańtar-maýsym aılarynda sport, mádenıet, týrızm jáne aqparattyq salaǵa memlekettik búdjetten jumsalatyn shyǵyn kólemi 219,6 mlrd teńgeni qurady - bul bir jyl burynǵy kórsetkishten 2,6% -ǵa az.
Bul salalarǵa jumsalatyn qajat kóleminiń azaıýy jeti jyldan beri alǵash ret baıqalyp otyr. Segmenttiń úlesi byltyrǵy 3% -ǵa jáne 2,7%-ǵa deıin, bes jyl burynǵy 3,6%-ǵa deıin tómendedi.
Salystyrmaly túrde qaraıtyn bolsaq, 2020 jyldyń qańtar-maýsym aılarynda memlekettegi sportqa, mádenıetke, týrızmge 225,4 mlrd teńge jumsalǵan, ıaǵnı jylyna 3,3% paıyzǵa artqan.
Jergilikti búdjetterdiń sportqa, týrızmge, mádenıetke jáne aqparattyq salaǵa jumsalatyn shyǵynǵa keler bolsaq, onda jaǵdaı uqsas bolyp tur: sektordyń jalpy shyǵystardaǵy úlesi bir jyl buryn 5% bolatyn, qazir 4,3% quraıdy. Alty aı ishinde jergilikti búdjetterden 153,9 mlrd teńge bólindi - bul ótken jylmen salystyrǵanda 5,2% az.
Respýblıka boıynsha, shyǵystyń kóp bóligi Túrkistan oblysynyń búdjetine tústi: 17,4 mlrd teńge – ótken jylmen salystyrǵanda 28,5% -ǵa artyq. Sektor boıynsha shyǵyndary kóp úshtikke Qaraǵandy oblysy (14,2 mlrd teńge, mınýs 11%) men Almaty (11,7 mlrd teńge, 25,1% plús) kirdi. Úsh úzdik aımaqqa respýblıkadaǵy barlyq jergilikti búdjet shyǵystarynyń 28,1% tıesili boldy.
Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń esebine sáıkes, 2020 jyly mınıstrlik respýblıkalyq búdjetten 108,8 mlrd teńge jumsady, bul bir jyl burynǵy kórsetkishten 17,9% -ǵa artyq.
Onyń ishinde shyǵystardyń 27,9%-y nemese 30,3 mlrd teńgesi joǵary ónimdi sport túrlerin damytýǵa tıesili, onyń ishinde 10,9 mlrd teńgesin Ulttyq Olımpıada komıteti jumsady.
Taǵy 8,8% nemese 9,6 mlrd teńge daryndy balalardy sportpen shuǵyldanýǵa jáne oqytýǵa tústi, onyń ishinde qarajattyń jartysyna jýyǵy sport salasyndaǵy memlekettik uıymdardyń kúrdeli shyǵyndary boldy.
Buqaralyq sport pen ulttyq sportty damytýǵa qoldaý kórsetýge tek 0,4%nemese 426,5 mıllıon teńge jumsald.
Esterińizge sala keteıik, Memleket basshysy eldegi sport sektoryn reformalaý boıynsha tapsyrma bergen, dep habarlaıdy QR Premer -Mınıstriniń resmı resýrsy. Memlekettik organdarǵa sportty odan ári damytý boıynsha birqatar tapsyrmalar berildi:
- buqaralyq jáne balalar sportyna qoljetimdilikti arttyrý;
- sport ǵımarattarynyń materıaldyq -tehnıkalyq jabdyqtalý deńgeıin kóterý.
Halyqty sportpen qamtý boıynsha maqsatty ındıkatorlardy aǵymdaǵy jyly keminde 35% nátıjege qol jetkizýmen qaıta qaraý tapsyryldy (búgin - 31,6%).
Jyl sońyna deıin ákimdikterge 43 sporttyq-saýyqtyrý kesheniniń qurylysyn aıaqtaý, jattyǵý alańdary men basqa da arzan sporttyq nysandar jelisin keńeıtý tapsyryldy.
Aıta keterligi, qazaqstandyq sportshylar Tokıo Olımpıadasynda medaldar sany boıynsha reıtıńtiń sońynan úshinshi orynǵa ıe boldy: Qazaqstan 86 orynnyń ishinde 83 -shi orynǵa ıemdendi. Marapattar sany boıynsha aldyńǵy qatarǵa AQSH, Qytaı jáne Japonıa shyqty.
Qazaqstandyqtar nebary 8 qola medal ala aldy. Bıyl Qazaqstanǵa «kúmis» te, «altyn» da ákelinbedi - bul barlyq TMD elderi arasyndaǵy eń nashar kórsetkish.
Bul rette Qazaqstandaǵy Olımpıada júldegerlerine «qola» úshin 75 myń AQSH dollary tabystaldy. Bul qola medali 15 myń AQSH dollaryn quraıtyn AQSH-taǵy «qolaǵa» beriletin memlekettik nagradadan nemese ol úshin 9 myń AQSH dollary berilgen Japonıada áldeqaıda kóp.
Salystyrmaly túrde aıtatyn bolsaq, Reseıdegi qola medal úshin sportshylarǵa 23 myń AQSH dollary kóleminde aqsha berdi, al Ýkraınada - 55 myń AQSH dollaryn, Ózbekstan - 50 myń AQSH dollaryn, Ázirbaıjan - 58,8 myń AQSH dollaryn, Qyrǵyzstan - 59 myń AQSH dollaryn berdi.
