Maı ónimderi ónerkásibi óz pozısıasyn nyǵaıtyp keledi: óńdeý kólemi artyp, maıly daqyldar alqaby keńeıip, eksporttyq áleýet kúsheıýde.
2025 jylǵy qańtar–naýryz qorytyndysy boıynsha ósimdik maıy óndirisi 239,6 myń tonnany qurady. Bul 2024 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 23,4%-ǵa kóp (194,1 myń tonna). Atap aıtqanda, kúnbaǵys maıynyń óndirisi 23,1%-ǵa artyp, 170,8 myń tonnadan 210,2 myń tonnaǵa jetti.
2024 jyly maıly daqyldar egilgen alqap kólemi 2,9 mln gektarǵa jetti. Bul kórsetkish boıynsha Soltústik Qazaqstan oblysy aldyńǵy orynda – jalpy egis kóleminiń 23,3%-y, odan keıin Qostanaı oblysy – 23%, Pavlodar – 12,5%, Abaı oblysy – 10,2%, Aqmola – 9,2%, Shyǵys Qazaqstan oblysy – 7,7%.
Ulttyq statısıka búrosynyń málimetinshe, 2024 jyly elde 3,3 mln tonna maıly daqyl jınaldy. Bul 2023 jylmen salystyrǵanda 53%-ǵa kóp (2,1 mln tonna).
El aýmaǵynda jylyna 4,7 mln tonna shıkizat óńdeýge qaýqarly 88 óńdeý kásiporny jumys isteıdi. 2024 jyly bul kásiporyndar 753 myń tonna ósimdik maıyn óndirdi. Bul 2023 jylǵy kólemmen salystyrǵanda (672,1 myń tonna) 12%-ǵa artyq.
2024 jyly ósimdik maıynyń eksporty 29%-ǵa artty. Negizgi ımporttaýshy elder: Qytaı – 42,4%, Ózbekstan – 35,4%, Tájikstan – 12,7%, Aýǵanstan – 3,2%, Qyrǵyzstan – 1,4%, Latvıa men Túrikmenstan – 1,8%. Al kerisinshe, ımport 6,8%-ǵa azaıdy.
Shıkizatpen ishki óńdeýdi qamtamasyz etý jáne ónimniń qosylǵan qunyn arttyrý maqsatynda Qazaqstan Respýblıkasynyń 2021–2030 jyldarǵa arnalǵan AÓK damytý tujyrymdamasy aıasynda maıly daqyldar alqaptaryn 3,3 mln gektarǵa deıin ulǵaıtý josparlanǵan.
Eksportty retteý sheńberinde 2023 jylǵy 1 aqpannan bastap kúnbaǵys eksportyna 20% kóleminde, biraq bir tonnasyna keminde 100 eýro mólsherinde kedendik baj salyǵy engizildi. Sonymen qatar, eksporttyq áleýetti keńeıtý maqsatynda Qytaımen maıly daqyldardy óńdeý ónimderin eksporttaý boıynsha sanıtarlyq jáne fıtosanıtarlyq talaptar jónindegi hattamalarǵa qol qoıyldy.
Óńdeýshi kásiporyndardy qoldaý úshin memleket AÓK-ti qoldaý baǵdarlamalary aıasynda aınalym qarajatyn tolyqtyrýǵa jeńildetilgen nesıeler, sondaı-aq Qazaqstan Respýblıkasynyń Salyq kodeksiniń 411-babyna sáıkes QQS-tyń 70%-ǵa tómendetilgen mólsherlemesin usynady.
Mundaı sharalar maı ónimderi ónerkásibiniń pozısıasyn kúsheıtip, ónimniń básekege qabilettiligin arttyryp, ony syrtqy naryqtarǵa ilgeriletýge yqpal etedi.