/Ǵasyrlyq rekvıem/
Mánshúk. Máńgi jas Mánshúk. Qyrshynynan qıylǵan aıaýly qyz. Taǵdyry da asa jeńil emes-ti. Ol erliktiń sımvoly boldy. Sebebi el úshin ǵumyryn qıdy. Ol beıbit ómirdiń sımvoly boldy. Sebebi soǵys ataýlyny Mánshúktiń zamanymen birge ketkendeı kórdik. Ol jastyqtyń sımvoly boldy. Sebebi eseıgen kezi kóz aldymyzǵa elestemeıdi. Áıtpese, keshe ǵana ómirden ótken Ábdijámil kókemizden eki-aq jas úlken ardaqty apamyz edi...
Bala kezimizde áýenimen aıtylatyn mynadaı óleń bar-dy. Avtory Sádý Mashaqov-aý deımin. Ony barlyq mekteptiń búkil balasy jatqa biletin:
Silkintip zeńbirekter jerdiń júzin,
Oq borap, snarádtar qaqqanda yzyń.
Qaptaǵan qalyń jaýdan taısalmaǵan,
Men kórdim pılotkaly qazaq qyzyn.
Qolynda pýlemeti «Maksım» onyń,
Boıynda kúsh-jigeri tasqyn onyń.
Erlermen tize qosyp shabýylda da,
Oǵymen qyrǵyn maıdan ashty jolyn.
Kózinen ushqyn órtteı lapyldaǵan,
Jaýyna qahar tigip qatýlanǵan.
Otan úshin shaıqasqan aýyr kúnde,
Tónse de ólim qaýpi jasymaǵan.
"Maksım" demekshi, jaqynda Soltústik Qazaqstan oblystyq ólketaný mýzeıinen atyshýly pýlemetti kórip, sýretke túsirip aldym. Mynaý sol Mánshúktiń myń qoıǵa aıyrbastamaıtyn "Maksımi". Qaısar qyz sámbi taldaı taldyrmashtyǵyna qaramastan, "Maksımi" qurǵyrdy bólshektep alyp, joryq dalasynda arqalap júrgen desedi. Qarshadaı qyzǵa qarý, qalyń elge qasiret óńgertken sum soǵys-aı deseńshi...
Mánshúktiń ómiri - ónegeli ómir. Mánshúktiń taǵdyry - qatpary qalyń taǵdyr. Mánshúktiń erligi - máńgilik erlik. Onyń ǵıbratty ǵumyryn kóp jyl zerttegen jýrnalıs-jazýshy Maqsat Táj-Murat jaqynda ǵana "Mánshúk: muz ben jalyn jyry" atty derekti kitap jazyp bitirdi. Tyń dáıekter men mańyzdy málimetterge toly. Oqyǵan da armanda, oqymaǵan da armanda. Buıyrsa, taıaýda jaryqqa shyǵyp qalar.
* * *
Búgin Mánshúk Mámetovanyń týǵanyna 100 jyl toldy! Arhıv aqtaryp, osy datany aıqyndap bergen de Maqsat aǵamyz. Keıýananyń jasy. Keıýana bolmaq túgili, boıjetken atanyp, boı túzep te úlgermeı, jaryq dúnıeni sarp etip, bir tutam ǵana ǵumyr keshken Mánshúk júz jyl boıy jastyqtyń jalynyna jylynyp, jalaýyna oranyp turǵan sekildi kórinedi bizge...
Tumanbaı aǵamnyń Álıa men Mánshúktiń monology ispetti mynadaı bir óleńi bar edi:
Úılerińde kúler bolsa, dos kúlsin,
Tosar bolsa, baqyt qana tostyrsyn.
Aq nıetpen ótip jatsa toılaryń,
Bizder isher eki bokal bos tursyn!
Seksen jyl boldy qos bokaldyń bos turǵanyna...
Astaýymyz da, aspanymyz da shytynamasyn!
Beıbit tirshilik jalǵasa bersin! Mánshúk sekildi medınstıtýttyń stýdent qyzdary eshqashan qolǵa qarý almasyn...
Júz jyldyq jastyq... Rıasyz rekvıem...