«Vıtılıgo jáne teri saýlyǵy ortalyǵy» Almaty klınıkasynda vıtılıgo týraly habardar bolý aıy sheńberinde ósirilmegen epıdermaldyq jasýshalardy transplantattaý boıynsha kórsetilim operasıasy ótti.
Vıtılıgo naýqastaryn emdeýde pasıenttiń saý terisin transplantattaýǵa negizdelgen mundaı operasıa búginde álemdegi eń tıimdi bolyp sanalady. Onyń kómegimen nátıjeler teri qurylymynyń ereksheligine baılanysty aıtarlyqtaı tómen qol men aıaqtan basqa, 85%-dan 100%-ǵa deıin repıgmentasıaǵa (vıtılıgo oshaǵynyń jabylýy) qol jetkizýge bolady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz QazAqparatqa silteme jasap.
Alǵash ret ósirilmegen epıdermaldyq jasýshalardy transplantattaý operasıasy Qazaqstanda segiz jyl buryn Shymkent qalasynda Dúnıejúzilik vıtılıgo qorynyń deldaldyǵymen Úndistannan kelgen medısına ǵylymdarynyń doktory, profesor Davınder Parsadtyń qatysýymen júrgizildi. 2015 jyly qazaqstandyq dárigerler toby Úndistanda oqýdan ótti. Sodan beri eldegi «Úndi ádisi» tek qyzmetke ǵana emes, sonymen qatar transplantattaý kezinde teri jasýshalarynyń jaqsy ómirsheńdigine yqpal etetin transplantattaýdyń jeke kezeńderin jetildirdi. TMD elderinen mundaı operasıany tek Almaty men Tashkent dárigerleri júrgizedi.
Qazaqstandyq dárigerlerdiń pikirinshe, aýrýdy emdeýdiń hırýrgıalyq ádisteri vıtılıgonyń segmenttik túrinde tıimdi (aq daqtar deneniń bir jaǵynda ornalasqan kezde). Bul jaǵdaıda emdeý nátıjeleri máńgi qalady. Segmenttik formadaǵy remısıa jeti jyl, bul álemdik standarttarǵa sáıkes keledi. Sondaı-aq, hırýrgıa fototerapıamen emdeýden keıingi nátıjeleri tıimdi ózgeristerge ákelmegen pasıentter úshin qolaıly. Operasıaǵa qoıylatyn mańyzdy talaptardyń biri - bir jyldyń ishinde órshýdiń bolmaýy.
Búginde otandyq dárigerler 133 transplantattaý jasady. Serpindi nátıje bette 100%-ǵa deıin repıgmentasıanyń bolýy. Sońǵy jyldary hırýrgıalyq ádisti qoldana otyryp, qoldardaǵy oshaqtyń 35-40% jabylýyna qol jetkizildi. Qazir dárigerler bul nátıjelerdi jaqsartý boıynsha jumysty jalǵastyrýda.
Álemdik tájirıbe vıtılıgomen emdeýden keıingi remısıanyń ortasha uzaqtyǵy orta eseppen tórt jyl ekenin kórsetedi. Qazaqstanda alǵash ret keshendi emdeýden keıin remısıanyń klınıkalyq jaǵdaıy tirkeldi - 14 jyl.
Dárigerler sheteldik sarapshylardyń qatysýymen ındıkatıvti operasıa jasaǵan pasıent 25 jasta. Aq daqtar bir jyldan astam ýaqyt buryn mańdaıy men ıeginde paıda boldy. Dárigerler qos segmentti vıtılıgo degen dıagnoz qoıdy. Bir jyldyń ishinde fototerapıanyń kómegimen progresıa men repıgmentasıany tek 15% toqtatýǵa qol jetkizildi. Tómen nátıje aýrýdyń bul túri fototerapıa ádisimen jaqsy emdelmegendigimen baılanysty, biraq vıtılıgony toqtatady. Segmenttik vıtılıgo-hırýrgıalyq emdeýdiń negizgi kórsetkishi. Dárigerler bir jyl boıy aq daqtardyń óspeýine baılanysty bir jarym saǵatqa sozylǵan ósirilmegen epıdermıs jasýshalaryn transplantattaý operasıasy fokýstyń eń joǵary jabylýyna múmkindik beretinine senimdi.
Kórmelik operasıany tájirıbeli dárigerler dermato-kosmetolog, medısına ǵylymdarynyń kandıdaty, Dúnıejúzilik vıtılıgo-2023 kúniniń prezıdenti A. K. Abdrahmanova jáne dermatolog A. A. Qasymhanova júrgizdi.
Qazaqstan Respýblıkasy Densaýlyq saqtaý mınıstrligi maýsym aıyn vıtılıgo týraly habardar etý aıy dep jarıalady. Maýsym aıynda Qazaq dermatologıa jáne ınfeksıalyq aýrýlar ǵylymı ortalyǵy men Almaty qalasynyń vıtılıgo jáne teri saýlyǵy ortalyǵy túrli is-sharalar ótkizedi. Alǵash ret qazaqstannyń Almaty qalasy 13-shi Dúnıejúzilik vıtılıgo kúniniń halyqaralyq shtab-páteri bolyp tańdaldy.
Vıtılıgo bet terisin jáne deneni daqtarmen aǵartady. Bul boljanbaıtyn, sozylmaly, ınfeksıalyq emes, aýtoımmýndyq teri aýrýy, ol árbir júz adamnyń bireýine ártúrli dárejede áser etedi. Vıtılıgo ólimge ákelmeıdi jáne eshqandaı organıkalyq zıan keltirmeıdi, biraq keıde naýqas adamnyń jáne onyń otbasynyń áleýmettik ómirine qatty áser etedi. Aýrý kez-kelgen jastaǵy kez-kelgen adamǵa áser etýi múmkin, biraq ádette bul jaǵdaı jıyrma jasqa deıin damıdy, ıaǵnı kóptegen balalar vıtılıgomen ómir súredi.
Bir jyldyń ishinde qazaqstandyq dermatologıalyq mekemelerge vıtılıgo problemalarymen 15 myńnan astam pasıent júgindi. Bul kórsetkish 2-3 ese joǵary bolýy múmkin, óıtkeni kóptegen dárigerler men pasıentter vıtılıgony emdeýdiń yqtımal ádisteri týraly habardar emes. Kóbisi uıalshaqtyqqa, kópshilik aldynda aıyptaýǵa jáne stıgmaǵa baılanysty aýrýdy jasyrýdy jón kóredi jáne dárigerge barmaıdy, bul emdeý úshin úlken kedergi bolyp tabylady.