Álemdegi alǵashqy atom elektr stansıasy 1954 jyly Obnınsk qalasynda iske qosyldy. Bul beıbit maqsatta elektr energıasyn óndiretin alǵashqy atom elektr stansıasy retinde tanyldy. Keıinnen ár túrli elderde atom elektr stansıalaryn qurý jáne damytý úrdisi bastalyp, 1956 jyly Ulybrıtanıadaǵy alǵashqy komersıalyq AES — Calder Hall jumysyn bastady.
2024 jylǵy jaǵdaı boıynsha álemde 31 elde shamamen 415 ıadrolyq reaktor jumys isteıdi. Álemdegi eń kóp AES sany AQSH-ta (94), Fransıada (56), Qytaıda (56), Reseıde (36) ornalasqan.
Atom elektr stansıalarynyń 70 jyldyq tarıhynda tek úsh iri apat oryn alǵan: 1979 jyly AQSH-taǵy Trı-Maıl-Aılend, 1986 jyly Chernobyl jáne 2011 jyly Japonıadaǵy Fýkýsıma-1 stansıalarynyń apattary.
Bul apattardyń sabaqtary negizinde jańa býyn reaktorlary senimdilik pen qaýipsizdik kórsetkishterin barynsha arttyryp, jańadan jobalanyp, paıdalanýǵa berildi. Qazirgi zamanǵy AES tabıǵı apattarǵa jáne tehnogendik ekstremaldy áserlerge tótep berýge qabiletti etip jasalǵan. Mysaly, 8 baldyq jer silkinisteri nemese úlken ushaqtardyń qulaýy sıaqty oqıǵalarǵa qarsy joǵary deńgeıde qorǵalǵan.
Qazirgi zamanǵy atom stansıalaryndaǵy apattardyń yqtımaldyǵy teorıalyq turǵydan 10 mıllıon jyl jumys isteý kezinde 1 apattan az dep esepteledi. Salystyryp aıtsaq, kómir elektr stansıalarynda jarylys yqtımaldyǵy 80 ese joǵary.
Atom elektr stansıalary ekonomıkalyq, ekologıalyq jáne tehnıkalyq parametrlerdiń biregeı úılesiminiń arqasynda turaqty energıany, kómirqyshqyl gazynyń shyǵaryndylaryn qysqartýdy jáne energetıkalyq táýelsizdikti qamtamasyz etetin jahandyq energetıkanyń negizgi elementi bolyp tabylady. Klımattyń ózgerýimen kúresý jáne energıaǵa suranystyń artýy jaǵdaıynda AES-ter senimdi jáne bolashaqqa baǵyttalǵan energıa kózi retinde elderge turaqty ekonomıkalyq ósýdi jáne halyqtyń ál-aýqatyn qamtamasyz etýge múmkindik beredi.