Saıahatshy Denıs Jelnın 2024 jylǵy 24 tamyzda Almatydan velosıpedpen Everestke, ıaǵnı áıgili Gımalaı taýyna attandy. Bul - onyń mundaı aýqymdaǵy alǵashqy sapary. Oǵan deıin ol el aýmaǵynda Pavlodardan Shyǵys Qazaqstan arqyly Almatyǵa, Pavlodardan Mońǵolıa shekarasyna deıin, sondaı sekildi ózi úshin kishigirim saparlarǵa shyǵyp júrgen. Bul týraly Aqshamnews.kz tilshisi saıahatshymen tildesip kórdi.
Pavlodar týmasy Denıs qazir 34 jasta. Keıingi 4 jyl Almatyda turady. Keıipkerdiń ásem shaharǵa qonys aýdarýy da beker emes. Sebebi onyń taýǵa degen yqylasy erekshe. Taýdy jaqsy kóretin Denıske 2024 jyly Gımalaıǵa velosıpedpen barý oıy keledi. Bastapqyda oıǵa alǵan baǵyty ózine de qorqynyshty bolyp kóringenmen, "sheshingen sýdan taıynbaıtynyn" aldymen ózine dáleldeý úshin beldi bekem býyp, daıyndyqty bastap ketedi. Bul jolda onyń tańdaǵan baǵyty - biryńǵaı taý arqyly ótetin jondar men jotalar.
Sýrette: saıahattyń alǵashqy kúnderi
"Everestke deıin velosıpedpen jetý ıdeıasy saıahatshyny qatty qyzyqtyrsa kerek. Sebebi bul baǵyt boıynda álemdegi eń bıik taýly júıeler ornalasqan.
"Saparymnyń barlyǵy derlik taýly baǵytta ótti. Bastapqysy – Tán-SHan. Bul – Almaty men Qyrǵyzstan aýmaǵy. Tán-SHan taýlary aıtarlyqtaı bıik taý júıesine jatady. Al Tán-SHannan keıin taýlar birtindep Pamırge ulasady. Pamır taýlary men áıgili Pamır joly – búkil álemge tanymal baǵyt. Pamır taýlary odan da bıik. Bul jerde Lenın shyńy ornalasqan. Bul – bıiktigi jeti myń metrden asatyn shyń.Odan keıin Pamır birtindep Qaraqorym taýlaryna ulasady. Qaraqorym – álemdegi ekinshi bıik taý júıesi. Bul aımaq Qytaıdyń bir bóligi men Pákistan aýmaǵynda ornalasqan. Qaraqorymnyń basym bóligi Pákistanda.
Keıin Qaraqorym da birtindep Gımalaıǵa ótedi. Al Gımalaı – álemdegi eń bıik taý júıesi. Meniń marshrýtym osynyń bárinen ótti", – deıdi Denıs.
Qyrǵyzstan aýmaǵynan ótip bara jatqan kez
Bastapqy jospary boıynsha, bul saparyn ol 150 kúnde eńserýge bel býǵan. Alaıda jolda kezdesken tabıǵı kedergiler, shekaralyq shekteýler, aýa raıynyń qubylýy men bıiktiktiń áseri bul sapardy qıyndatyp, qazir saıahattyń shamamen 420-kúnine jetken.
Tájikstan aýmaǵy, teńiz deńgeıinen 4000 km bıiktikte ornalasqan, buzylyp qalǵan velosıped dóńgelegin jóndeý barysy
Qazir Denıs Everestke taıaý jerde. Dittegen jerge jetýge bar bolǵany 60 shaqyrymdaı ǵana qalypty.
"Joǵarylaǵan saıyn atmosferalyq qysym artyp, otteginiń mólsheri azaıa túsedi. Sáıkesinshe, tynys alý da qıyndaıdy. Ár basqan qadam aýyrlap, tynys jetispeı, júrek soǵysy jıileıdi. Sondyqtan osy sońǵy 60 shaqyrymdy eńserý úshin keminde 10–15 kún qajet bolýy múmkin", – deıdi Denıs.
Alǵan baǵyt aıqyn: Everest qaıdasyń?
Denıs Jelnınniń sapary Qazaqstannan bastalyp, Ortalyq Azıa men Ońtústik Azıa arqyly júrip ótip, mejege jetýine sál qaldy. Jol boıyndaǵy ár eldiń óz synaǵy, óz qıyndyǵy men ereksheligi bolǵan.
Sýret: Pamır taýy, Tájikstan aýmaǵy
"Júrip ótken jolymdy qysqasha aıtatyn bolsam, men Almatydan shyǵyp, Bishkekke qaraı jol tarttym. Biraq Bishkekke men basqa jaǵynan bardym. Qyrǵyzstandy túgel júrip óttim. Keıin Tájikstanǵa bardym. Tájikstannan Qytaıǵa óttim. Qytaıda kóp bolǵan joqpyn. Qytaıdan Pákistanǵa avtobýspen óttim, óıtkeni bul aýmaqtan jaıaý nemese velosıpedpen ótý múmkin emes. Pákistanda Qaraqorym tas jolynyń boıymen Islamabad qalasyna deıin tolyq júrip óttim.
Sýret: Pákistanǵa jetken kez
Keıin Denıs Pákistannan ushaqpen Dýbaıǵa ushqan. Dýbaıdan – Delıge (Úndistan). Delıden qaıtadan Pákistanǵa, Islamabadqa ushyp barǵan.
Sýret: Úndistan vızasy aldyn ala rásimdelmegen soń týrıske Dýbaı arqyly ushaqpen qatynaýǵa týra kelgen. Velosıped pen basqa jabdyqtardy Islamabadta qaldyrýǵa týra kelgen kez
"Velosıpedin kútip alyp, osy joly Úndistanǵa óz aıaǵymmen qaıta kirdim. Shekarany ekinshi ret kesip óttim. Amrıtsar qalasyna deıin velosıpedpen bardym. Ol jerden Goaǵa poıyzben attandym. Goada bir jarym aı boldym. Sol jerden keıin motosıklmen jolǵa shyǵyp, ony satyp jiberip, qaıtadan velosıpedke otyrdym", - deıdi saıahatshy.
Bir qyzyǵy, osy saıahat barysynda ol motosıkldy birinshi ret júrgizgen jáne ony úırenýge 3 kún jumsaǵan.
"Osylaısha, Nepalǵa da jettim. Bul elde 700 shaqyrymdaı jol júrip óttim. Pokharadan Katmandýǵa baryp, keıin Everest baǵytynda jolǵa shyqtym. Qazir kishkentaı bir eldi-mekendemin, bul jerden adamdar, ádette, Everestke deıin tikushaqpen jetedi eken. Al men ádettegideı velosıpedpen aıańdaımyn", - deıdi maqsatyna jetýge az qalǵan týrıs.
Shekaralyq shekteýler men erekshe ótkelder
"Jolaýshy óz úıinen 40 qadam attap shyqqasyn músápir" degen támsil tegin emes. Jol mashaqatyn ábden tartqan týrıs onyń mánin ábden uqqan syńaıly. Keı kezderi as-sýsyz qalyp ,eki kúnde bir ret tamaqtanǵan kezderi de bolypty. Taý joldarynda birneshe kún jaýyn jaýyp, baılanysqa shyǵa almaı qalǵan kezderdi de basynan ótkergen. Tipti qolyndaǵy bar aqshasyn urlatyp alǵan oqıǵalar da bolypty. Pákistan shekarasynda tekseristen ótkende dorbasyndaǵy shujyq pen jumyrtqany alyp qalyp, bos qaıtarǵan oqıǵalar da ótken.
Sapar barysynda ár eldiń shekarasynan ótken kezde ákimshilik shekteýler de saparyn biraz qıyndatqan. Sonyń biri – Qytaı men Pákistan arasyndaǵy shekarasy.
"Qytaıdan Pákistanǵa óz kóligińmen ótýge múlde ruqsat joq. Absolútti túrde. Ol - jabyq, kúzetiletin aýmaq. Bar bolǵany bir ǵana múmkindik bar - arnaıy avtobýspen 200 shaqyrymdaı jol júrý. Sondyqtan Hýndjerab asýyna men avtobýspen kóterildim, al keri qaıtqanda ǵana velosıpedpen tústim", - deıdi ol.
Sýret: saıahat barysyndaǵy qyzyqtar
Joldaǵy senimdi serik - astyńdaǵy kóligiń
Denıs Jelnın saparǵa barynsha daıyndyqpen shyqqan. Dese de, bul jolda oǵan serik bolǵan kóligi bári oılaǵandaı sý jańa velosıped emes. Aıtýynsha, bul saıahatqa ózinde burynnan bar velosıpedpen shyqqan. Ony OLX saıtynan satyp alǵanyna toǵyz jyl bolǵan.
"Uzaq sapar aldynda tek tizbegin aýystyryp, qosymsha júk salǵysh ornatyp, dóńgelekterin tekserdim. Boldy. Bul – kádimgi qarapaıym velosıped. Arnaıy tehnıka emes", – deıdi ol.
Osy qarapaıym kólikpen ol ondaǵan myń shaqyrymdy artta qaldyrdy.
Erik-jiger men shydamdylyq pen tabandylyqqa úıretken sapar
Denıs Jelnın úshin bul saıahat jaı ǵana marshrýt emes. Bul - ishki erkindikke bastaıtyn, adam múmkindiginiń shegin synaıtyn rýhanı jol. Árbir shaqyrym, árbir el, árbir shekara - bir tájirıbe, bir sabaq.
Sýret: Maqsatqa jetýge az qaldy, alda - 60 shaqyrym
"Sapardyń máni - barǵan jerińde emes, joldyń ózinde. Ár kezdesken adam, ár kórgen taýly asý - meniń bir bólshegime aınaldy", – deıdi ol.
421 kún, ondaǵan el, myńdaǵan shaqyrym, velosıped, motosıkl, poıyz, ushaq - bári bir maqsat úshin: Everest etegine jetý. Biraq bul sapardyń eń qundysy - el kórý, jer kórý ǵana emes, adamnyń tabandylyǵy men erkin rýhynyń kórinisi.
Qazir Denıs Jelnın Everestke óte jaqyn. Alda sońǵy 60 shaqyrym bar – eń qıyn ári eń mańyzdy kezeń. Ol bul joldy aıaǵyna deıin jetkizýge beldi bekem býǵan. Jyldan asqan bul saparynda onyń týǵan elge, týǵan úıge degen saǵynyshy da synalǵan. Maqsatyna jetkesin Denıs elge qaraı ushaqpen qustaı alyp-ushyp jetpek.