2025 جىلعى 13-14 قاراشا كۇندەرى تۇركى مادەنيەتى جانە مۇراسى قورىنىڭ پرەزيدەنتى اقتوتى رايىمقۇلوۆانىڭ پولشاعا رەسمي ساپارى اياسىندا ەۋروپادا تۇركى مادەني مۇراسىن ىلگەرىلەتۋگە جانە اكادەميالىق ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋگە باعىتتالعان ءبىرقاتار ماڭىزدى ءىس-شارالار ءوتتى.
تۇركىتانۋ جونىندەگى حالىقارالىق كونفەرەنسيانىڭ اشىلۋى
ۆارشاۆا ۋنيۆەرسيتەتىندە تۇركى مادەنيەتى جانە مۇراسى قورى مەن ازيا جانە افريكا مادەنيەتتەرى فاكۋلتەتىنىڭ قولداۋىمەن تۇركىتانۋ جونىندەگى حالىقارالىق كونفەرەنسيا ءوتتى.
كونفەرەنسيانىڭ اشىلۋىندا قور پرەزيدەنتى اقتوتى رايىمقۇلوۆا ەۋروپانىڭ تۇركى مۇراسىنا دەگەن ارتا تۇسكەن قىزىعۋشىلىعىن اتاپ ءوتىپ، ۆارشاۆا ۋنيۆەرسيتەتىمەن اكادەميالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ ورتاق عىلىمي جوبالار ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر اشاتىنىن ايتتى.
اشىلۋ راسىمىنە ازەربايجان، تۇركيا جانە وزبەكستان ديپلوماتيالىق كورپۋسىنىڭ وكىلدەرى، سونداي-اق تۇركىتانۋ سالاسىنىڭ جەتەكشى عالىمدارى قاتىستى.
كونفەرەنسيا بارىسىندا ۆارشاۆا ۋنيۆەرسيتەتى مەن تۇركى الەمىنىڭ عىلىمي ورتالىقتارى اراسىنداعى اكادەميالىق الماسۋلاردى كەڭەيتۋ جانە سەرىكتەستىكتى دامىتۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.
كازاحستاندىق زەرتتەۋشى مۇحيت-ارداگەر سىدىقنازاروۆ دايىنداعان ەۋروپا ارحيۆتەرىندەگى تۇركى الەمىنىڭ كونە كارتالارى كورمەسى ەرەكشە قىزىعۋشىلىق تۋدىردى.
تۇركى مادەني مۇراسى ورتالىعىن قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويۋ
ساپاردىڭ ماڭىزدى وقيعالارىنىڭ ءبىرى – ۆارشاۆا ۋنيۆەرسيتەتى بازاسىندا تۇركى مادەني مۇراسى ورتالىعىن قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلۋى.
قۇجاتقا قور پرەزيدەنتى اقتوتى رايىمقۇلوۆا مەن ۋنيۆەرسيتەتتىڭ پرورەكتورى پروفەسسور ەۆا كرۋگۋلەس قول قويدى.
جاڭا ورتالىقتىڭ نەگىزگى مىندەتتەرى:
تۇركى حالىقتارىنىڭ مادەني مۇراسىن ناسيحاتتاۋ؛
عىلىمي جانە ءبىلىم بەرۋ باستامالارىن دامىتۋ؛
ينتەراكتيۆتى كورمەلەر مەن سەمينارلار وتكىزۋ؛
پولشا قوعامىندا تۇركى حالىقتارىنا دەگەن قىزىعۋشىلىقتى ارتتىرۋ.
ۆارشاۆا ۋنيۆەرسيتەتى كىتاپحاناسىمەن تانىسۋ
اقتوتى رايىمقۇلوۆا ۆارشاۆا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كىتاپحاناسى ديرەكتورى كشيشتوف نەرجۆيسكييمەن كەزدەسۋ وتكىزدى. تاراپتار كونە جازبا ەسكەرتكىشتەردى زەرتتەۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ باعىتىنداعى ىنتىماقتاستىقتى، سونداي-اق عىلىمي الماسۋ باعدارلامالارىن دامىتۋ مۇمكىندىكتەرىن تالقىلادى.
تۇركى مادەنيەتى جانە مۇراسى قورى مەن ازيا جانە تىنىق مۇحيتى مۋزەيى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ
ساپار بارىسىندا قور پرەزيدەنتى ازيا جانە تىنىق مۇحيتى مۋزەيىنە بارىپ، ونىڭ ديرەكتورى يوزەف زاليەۆسكييمەن كەزدەستى. كەزدەسۋ بارىسىندا مۋزەي قورىنداعى تۇركى حالىقتارىنا قاتىستى كونە كوللەكسيالار جانە ىنتىماقتاستىقتىڭ جاڭا باعىتتارى قاراستىرىلدى.
بەلوستوك قالاسىنا جۇمىس ساپارى
14 قاراشادا دەلەگاسيا بەلوستوك قالاسىن بارىپ، قالانىڭ ۆيسە-مەرى رافال رۋدنيسكيي جانە پولشا ءمۇفتياتىنىڭ باسشىسى، تۇتاس پولشا مۇسىلمان ءدىني بىرلەستىگى مەن تاتار قاۋىمىنىڭ جەتەكشىسى توماش ميشكيەۆيچپەن كەزدەستى.
كەزدەسۋدە كەلەسى ماسەلەلەر تالقىلاندى:
• مادەنيەتارالىق ديالوگتى دامىتۋ؛
• تەگى تۇركى حالىقتارىنا جاتاتىن پولياك تاتارلارىمەن ىنتىماقتاستىق؛
• گۋمانيتارلىق جانە مادەني جوبالار بويىنشا بىرلەسكەن باستامالار.
سونداي-اق بەلوستوك وڭىرىندە 600 جىلدان استام ۋاقىت بويى تۇركى حالىقتارىنا جاتاتىن تاتارلار مەن قارايىمدار تاتۋ تۇردە ءومىر ءسۇرىپ، پولشانىڭ تاريحي-رۋحاني مۇراسىنىڭ اجىراماس بولىگى بولىپ كەلە جاتقانى ەرەكشە اتاپ ءوتىلدى.
قالا مەرياسىنداعى كەزدەسۋلەر ناتيجەسىندە تۇركى مۇراسىن حالىقارالىق دەڭگەيدە ناسيحاتتاۋعا، قاۋىمدىق باستامالاردى قولداۋعا جانە مادەني الماسۋدى كەڭەيتۋگە باعىتتالعان جاڭا حالىقارالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ جونىندە كەلىسىمدەرگە قول جەتكىزىلدى.
بەلوستوكقا ساپار ەۋروپاداعى ەتنيكالىق تۇركى قاۋىمداستىقتارىمەن ىنتىماقتاستىقتى نىعايتىپ، تۇركى الەمىنىڭ ەۋروپالىق مادەني كەڭىستىككە قوسقان زور ۇلەسىن تاعى ءبىر مارتە ايقىندادى.
ساپار قورىتىندىلارى
تۇركى مادەنيەتى جانە مۇراسى قورى پرەزيدەنتىنىڭ پولشاعا ساپارى مادەني ديپلوماتيانى كۇشەيتۋ مەن حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ جولىنداعى ماڭىزدى قادام بولدى.
قول قويىلعان كەلىسىمدەر، عىلىمي ءىس-شارالار مەن جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋلەر ەۋروپادا تۇركى مۇراسىن ىلگەرىلەتۋگە جاڭا مۇمكىندىكتەر اشىپ، تۇركى الەمى مەن ەۋروپالىق ينستيتۋتتار اراسىنداعى ستراتەگيالىق ديالوگتى نىعايتادى، سونداي-اق ەۋروپا ەلدەرىندە تۇركى مادەنيەتى مەن مۇراسىن ساقتاۋعا، قولداۋ جانە كەڭىنەن ناسيحاتتاۋعا ىقپال ەتەدى.