وزگەلەردىڭ ونەگەسى
قازىرگى ۋاقىتتا الماتى كوشەلەرىندە كەلە جاتىپ، ءار جەردە شاشىلىپ جاتقان تەمەكى تۇقىلدارى مەن قوقىر-سوقىردى كورگەندە، ەسىمە سينگاپۋر تۇسەدى.
ءيا، ازيا جولبارىسى اتانعان سينگاپۋر. ءوز ەگەمەندىگىن 1965 جىلدىڭ 9 تامىزىندا عانا الىپ، از عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە الەمدەگى ەڭ باي ەلدىڭ بىرىنە اينالعان مەملەكەت-قالا. جەر كولەمى 728،6 كۆادرات شاقىرىمدى عانا قۇرايدى. تابيعي قازبا بايلىق جوقتىڭ قاسى. حالقىنىڭ سانى بولسا، 2021 جىلعى ساناق بويىنشا، التى ميلليونعا جاقىنداعان.
2011 جىلى تالاي جىل ارمانداعان سينگاپۋرعا جولىم تۇسكەن ەدى. سول اسەردەن ءالى كۇنگە دەيىن ارىلا الماي جۇرگەن جايىم بار. سوندا مەنى ەرەكشە تاڭقالدىرعان جاعداي – ەلدەگى ءتارتىپ پەن زاڭ مەحانيزمىنىڭ مىقتىلىعى.
سونىڭ ءبىرى – سينگاپۋردى ءۇش كۇن ارمانسىز ارالاعان كەزدە التى ميلليونعا جۋىق حالىقتىڭ ىشىنەن بىردە-بىر تەمەكى تارتقان، ساعىز شايناعان جانە كوشەگە قوقىس تاستاعان ادامدى كەزدەستىرگەن ەمەسپىن. جانە دە سونداي كەزدە ءوزىمنىڭ تەمەكى تارتپاعانىما قۋاندىم. سەنسەڭىز دە، سەنبەسەڭىز دە وسى.
قوعامدىق ورىندا تەمەكى تارتقان ادامعا سالىناتىن ايىپپۇلدىڭ مولشەرى 500 دوللاردان اسادى. سوندىقتان دا زاڭ الدىندا ءبارى بىردەي. جانە دە ەكونوميكالىق رەفورمالاردىڭ مىقتى جۇرگىزىلگەنى سونشا، ەلدەگى ءار ءجۇز ادامنىڭ ۇشەۋى - ميلليونەر.
ال بىزدە شە؟ 20 ميلليونعا دا جەتپەيتىن حالقىمىز بار. سونىڭ قانشا پايىزى تەمەكى تارتادى ەكەن؟ تەمەكى تارتقانىمەن قويماي، ونىڭ تۇقىلىن قوقىس جاشىگىنە تاستاۋعا دا ەرىنەمىز. كەز كەلگەن جەرگە لاقتىرا سالۋ ادەتكە اينالعان. الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ جاعىنا كەلسەك، قازاقستاندا قاراپايىم حالىقتىڭ تابىسى دا ءماز ەمەس.
ال ەندى سينگاپۋردا جالپى ىشكى ءونىم حالىقتىڭ جان باسىنا شاققاندا 103 مىڭ دوللاردان اسادى. وسىلايشا، سينگاپۋر عاجايىپتارىنا قاراپ وتىرىپ، «دامىعان ەلۋ ەلدىڭ قاتارىنا ەندىك» دەگەن ءسوزدىڭ قۇر دالباسا ەكەنىنە ناليسىڭ. جۋىردا ءبارىمىزدىڭ دە وتىرىكپەن ءومىر سۇرۋگە بولمايتىنىنا كوزىمىز جەتتى. وعان كەشەگى قايعىلى قاڭتار وقيعاسى كۋا.
سوندىقتان دا ءتارتىپ بار جەردە ءتالىم بار ەكەنىن ەستە ساقتاپ جۇرسەك، اداسپاسپىز. ءتارتىپتى بولۋدى ءبىرىنشى وزىمىزدەن باستايىق. سوندا عانا قازاقستاننىڭ بولاشاعى جارقىن بولادى..