جىل سايىن ودان 8 ميلليوننان استام ادام قايتىس بولادى
جىل سايىن 31 مامىردا بۇكىل الەم جۇرتشىلىعى 1988 جىلى ددۇ رەسمي تۇردە جاريالاعان دۇنيەجۇزىلىك تەمەكىسىز كۇندى اتاپ وتەدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
بۇل كۇن بارلىق ەلدەردەگى ادامداردىڭ نازارىن دەنساۋلىققا ۇلكەن زيان كەلتىرەتىن جانە ولىمگە اكەلەتىن اۋرۋلارعا اكەلەتىن تەمەكى شەگۋ ماسەلەسىنە اۋدارۋعا ارنالعان.
تەمەكى ەپيدەمياسى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىنا ەڭ ۇلكەن قاۋىپتەردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. جىل سايىن ودان 8 ميلليوننان استام ادام قايتىس بولادى. ولاردىڭ 7 ميلليوننان استامى - تەمەكى تۇتىنۋشىلارى مەن بۇرىنعى تۇتىنۋشىلارى، ال 1،2 ميلليوننان استامى - تەمەكى شەكپەيتىندەر.
تەمەكى شەگۋدەن باس تارتۋ قيىن مىندەت بولۋى مۇمكىن، اسىرەسە پاندەميادان تۋىنداعان قوسىمشا الەۋمەتتىك جانە ەكونوميكالىق كۇيزەلىسكە بايلانىستى، ءبىراق مۇنى ىستەۋدىڭ كوپتەگەن سەبەپتەرى بار.
تەمەكىنى تاستاۋدىڭ ارتىقشىلىقتارى بىردەن سەزىلەدى. تەمەكى شەگۋدى توقتاتقاننان كەيىن 20 مينۋتتان كەيىن جۇرەك سوعۋ جيىلىگى تومەندەيدى. 12 ساعاتتىڭ ىشىندە قانداعى كومىرتەگى توتىعىنىڭ دەڭگەيى قالىپتى دەڭگەيگە دەيىن تومەندەيدى. 2-12 اپتانىڭ ىشىندە قان اينالىمى جاقسارادى جانە وكپە قىزمەتى قالىپقا كەلەدى.
1-9 ايدىڭ ىشىندە جوتەل مەن ەنتىگۋ ازايادى. 5-15 جىلدىڭ ىشىندە ينسۋلت ءقاۋپى تەمەكى شەكپەيتىن ادامنىڭ ءقاۋىپ دەڭگەيىنە دەيىن تومەندەيدى. 10 جىلدىڭ ىشىندە تەمەكى شەگەتىن ادامداردىڭ قاۋپىمەن سالىستىرعاندا وكپەنىڭ وبىرىنان ءولىم ءقاۋپى شامامەن ەكى ەسە ازايادى. 15 جىلدىڭ ىشىندە جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنىڭ ءقاۋپى تەمەكى شەكپەيتىن ادامنىڭ ءقاۋىپ دەڭگەيىنە دەيىن تومەندەيدى.
تەمەكى شەگۋ نەمەسە بالالاردىڭ اراسىندا ەلەكتروندىق تەمەكىنى پايدالانۋ ولاردىڭ دەنساۋلىعى مەن قاۋىپسىزدىگىنە ءقاۋىپ توندىرەدى
تەمەكى شەگەتىن بالالاردا وكپە قىزمەتى ءجيى تومەندەيدى، ونىڭ سالدارى ەرەسەك جاستاعى سوزىلمالى رەسپيراتورلىق اۋرۋلار بولىپ تابىلادى.
بالالاردىڭ دەنساۋلىعىنا ەلەۋلى ءقاۋىپ ەلەكتروندىق تەمەكى سۇيىقتىعىنىڭ اسەرىنەن بولادى. قۇرىلعىلاردىڭ اعۋى جانە بالالاردىڭ سۇيىقتىقتى جۇتۋ ءقاۋپى بار.
تەمەكى شەگۋ تەرىنىڭ، تىرناقتىڭ، شاشتىڭ جاعدايىن ناشارلاتادى، تىستەردى بۇزادى، اۋىزدان، كيىمنەن جاعىمسىز يىسكە اكەلەدى. تەمەكى شەگۋ وكپەنىڭ قاتەرلى ىسىگى، ينفاركت سياقتى ءجيى ومىرگە سايكەس كەلمەيتىن اۋرۋلاردىڭ دامۋىمەن تىكەلەي بايلانىستى.
جىل سايىن بۇل كۇنى ءتۇرلى ءىس-شارالار وتكىزىلەدى: اشىق ەسىك كۇندەرى، اكسيالار، كونفەرەنسيالار، دارىستەر، كورمەلەر، چەللەندجدەر تەمەكى شەگۋدىڭ زياندى اسەرى تۋرالى حالىقتىڭ حاباردارلىعىن ارتتىرۋعا جانە تەمەكى شەگۋدەن باس تارتۋدى ناسيحاتتاۋعا باعىتتالعان.