وسى كۇنى ادامدار اراسىنداعى باۋىرمالدىقتى ساقتاۋ وتە وزەكتى. بۇل – جاھاندانۋدىڭ جۇتىلۋىنان ساقتايتىن بىردەن-بىر جول. سوندىقتان ايدىڭ-كۇننىڭ امانىندا ءوزارا جىلۋلىقتى ساقتاي الساق، نۇر ۇستىنە نۇر. ويتكەنى، دۇنيەنى ۇستاپ تۇرعان وسى قاسيەت.
شىعارماشىلىق ادامى ءبارىن بايقايدى كاپيتاليستىك قوعامدا ءومىر ءسۇرىپ كەلەمىز. بارىنە ۇلگەرۋ شارت. جاي جۇرۋگە بولمايدى. ۋاقىتتى قۇر جىبەرسەڭىز، ءبىراز ءناپاقادان قاعىلاسىز. سول سەبەپتى، ءار ءىستى اقىلمەن ىستەپ، اياقتى اڭداپ باسقان ابزال. بۇل – بۇگىنگىنىڭ تالابى. وسىعان ىلەسكەندەر جاقسى عۇمىر ءسۇرىپ، وڭ-سولىن تۇگەندەيدى.
قوعامنىڭ تىرلىگىنەن قول ۇزە المايدى ەكەنسىز. وتكەن جولى زاڭگەرمەن تىلدەستىم. ءبىراز نارسەنى ايتىپ، ءوزارا پىكىر الماستىق. بۇرىن ويلاۋشى ەدىم، زاڭگەرلەر قاۋىمى ناعىز قاتىپ قالعان قاعيداعا جۇمىس ىستەيدى دەپ. الايدا، ولاي ەمەس سياقتى. جاسى ۇلكەن اپاي بولسا دا، ءوز-وزىن كۇتكەن، ساليقالى جان ەكەن. اڭگىمە – وتباسى تاقىرىبى. ادامداردىڭ روبوت سىندى قاتايىپ، ەشقانداي ەموسياعا الدىرمايتىندىعىن ايتتىق. اسىرەسە، قىزدان قىلىق، ۇيات كەتىپ بارا جاتقاندىعىن ايتا جونەلدى. ءوزىنىڭ ۇلدارى ۇيلەنەيىن دەسە، دەنى دۇرىس قىزعا جولىعا الماي جۇرگەن سىڭايلى. ونىسى ءسوزىنىڭ ىڭعايىنان بايقالدى. ايتپەسە، جاعدايى ءتاپ-تاۋىر. ءوز-وزىن كۇتىپ باپتايدى، تىڭ. دەمەك، وزدەرىنىڭ جانۇياسىنا جاراسىمدى جان ىزدەپ جۇرگەن بولار.
بىردە قوعامدىق كولىكتە كەلەمىز. الماتىنىڭ اۆتوبۋستارى ءاردايىم لىق تولى. اياعىڭدى قوياتىن جەر تاپساڭىز، ءماز بولاسىز. قالانىڭ 15-16 جاستاعى جاستارى قۇلاعىنا قۇلاققاپ تاعىپ، كوزىن جۇمىپ، تەرەزەگە قيسايىپ وتىرا بەرەدى. ءبولىپ-جارعانىمىز ەمەس. كوبىنە ەلدىمەكەننەن كەلگەندەر ورىن بەرەدى. كەيبىر ۇلكەن كىسىلەر دە ورىن بەرگەندە لەبىز بىلدىرمەيدى. مىندەت سياقتى قارايدى. شاپالاق ءبىر الاقاننان شىقپايدى وسىنى ەسكەرەيىك. ايتەۋىر وقتا-تەكتە ورىن ءۇشىن تالاس-تارتىس تۋىنداپ جاتادى. ءبىراق ارتى تىنىش بولسىن دەيمىز دە.
كوشەدە كەتىپ بارا جاتساڭ جول سۇرايتىندار كەزىگەدى. كەيدە ونداي جاعدايدى تۇسىنبەي دالمىز. اياق-قولى بالعاداي ادامدار قايىر سۇرايدى. وسىندايلاردان سوڭ تاعى سونداي تىلەنشى مە دەپ قالاسىز. ءبىر بايقاعانىمىز، جاۋاپ بەرۋگە قينالاتىندار تابىلادى. وندايلار ءسىزدى كوزگە دە ىلمەيدى. قۇددى زومبي سياقتى تىك، وتە شىعادى. ءتۇسى سۋىقتاردان قالاي تۇڭىلمەيسىز؟ ءبىراق جاقسى ادامدار بار. باياعىدا اقىن امانحان ءالىم اعامىز «ولجاس، دۇنيەنى جاقسى ادامدار ۇستاپ تۇر» دەيتىن. سول ءبىر ءسوزدىڭ قۋاتى كۇشەيىپ، بۇگىندە ءقادىرى ارتىپ بارادى.
ءبىز شىعارماشىلىق ادامىمىز. كوڭىل شىركىن، ەلپىلدەپ تۇرادى. رەنجۋ دە تەز، جادىراپ سالا بەرۋ دە جىلدام.
قازاق نەتكەن دانا حالىق. ءاربىر سوزىندە ءمان بار. ءار ارپىندە ماعىنا جاتىر. عاسىرلار بويى جينالعان ءپالساپا، قازىرگى تاڭدا دا وزەكتىلىگىن جويعان جوق. اراسىندا بولماشىعا بۇل- قان-تالقان بولساق، ۇلاعاتتى سوزدەردى ويعا الامىز. سودان سوڭ بويىڭ ءجىپسىپ سالا بەرەدى. سابىرلى بولعانعا نە جەتسىن!
ەلىكتەيمىز عوي...
ءبىز شەتەلگە ەلىكتەيمىز. ءداپ سونداي بولسا دەيمىز. باتىستىڭ جولىمەن جۇرگىمىز كەلەدى. وسى ورايدا ءبىر نارسەنى شەگەلەپ وتەيىك. ءبىر جولى قوعام قايراتكەرى اسىلى وسمان اپامىزبەن تىلدەستىك. سوندا اپامىز: «تاربيە – ۇلتتىق، ءبىلىم – الەمدىك بولۋى كەرەك» دەدى. اڭگىمەلەسىپ وتىرىپ، وسى ءسوزدى جادىمىزعا توقىپ، زەردەگە تۇيدىك. وسىنداي زەردەلى سوزدەر بويتۇمار بولادى.
ءقازىر ينتەرنەتتىڭ پايداسى مەن زيانىن تەڭدەي كورىپ كەلەمىز. باتىسقا ەلىكتەۋدەن ساقتانعان ءجون. ءيا، جاقسى تۇرمىسىن، كەرەمەت تەحنولوگياسىن الايىق، يگەرەيىك. ال جالپى-ادامزاتتىق قۇندىلىققا جات قىلىقتارىنان جيرەنەيىك. ايتپەسە، باتىستىڭ سيۆيليزاسياسىنا تۇسەمىز دەپ، كاناليزاسياسىنا ءتۇسىپ كەتىپ جۇرمەيىك. ءبىز قاشان ادام بولساق، سول كۇنى باعىمىز جانادى.
وسى كۇنگى قازاقتار ەلىكتەۋگە ءجۇدا قۇمارمىز. ءبارىمىز باي تۇرعىمىز كەلەدى. ارا-اراسىندا اراب بولىپ كەتەمىز. قالىڭمالدى از كورىپ، قالىڭدىق ماھرگە تاۋداي دۇنيە سۇرايدى. وعان كۇيەۋ جىگىتتىڭ شاماسى كەلە مە، جوق پا، ول جاعى ماڭىزدى ەمەس.
وسىنىڭ بارشاسى ەلىكتەۋدەن تۋىندايدى. ۇلكەندەر «قاناعات قارىن تويدىرار، قاناعاتسىز جالعىز اتىن سويدىرار» دەيتىن. تۇسىنگەن ادامعا وسىنىڭ ءوز جەتىپ جاتىر.
ءوزىمىز دە، 25 جاستان ءارى استىق. اتا-اجە تاربيەلەگەننەن كەيىن بە، ءومىر تۋرالى ومىرشەڭ ويلار جادىمىزدان شىقپايدى. ۇلتتىق رۋحانياتقا تارتىپ تۇرامىز. جاس بۋىننىڭ سمارتفونعا بەيىم ەكەندىگى تاڭقالدىرمايدى. الايدا، بويلارىندا قازاقيلىق ازداۋ سياقتى. بارىنە توپىراق شاشپايمىز. مەكتەپ ءبىتىرىپ، شەتەلگە كەتىپ، سوندا قالعاندى ءتاۋىر كورەتىندەردىڭ شوعىرى شىقتى. ءوزىنىڭ اتا-تەگى ماڭىزدى ەمەستەر قاپتاپ بارادى. اكە-شەشەسىنىڭ الەۋمەتتىك جاعدايى الاڭداتپايتىندارعا نە دەرسىز. كەيىن وسىندايلار ۇلكەندەرىنە قارايلاسپايتىن دا شىعار. وسىعان ءبىر توقتاۋ بولۋ كەرەك. ايتپەسە، قازاقتىڭ ۇرپاعى رۋحاني جۇتاڭدىققا ۇشىرايتىن ءتۇرى بار. وندايدىڭ بەتىن اۋلاق قىلسىن. قازاق ءوزىنىڭ ءار بالاسىنا سىناپ قاراعان.
نەگىزى ار-ۇيات، ادەپ دەگەن جاقسى قاسيەت. ءبىز روبوت ەمەسپىز، ادامبىز. وسىنى ۇمىتپايىق! نەگىزى ەلىتكەنگە ەرىپ كەتە بەرۋگە استە بولماس. اسىرەسە، نازىك جاندىلار ۇستىن-ۇستىنە بولسا دەپ تۇرادى. اتا-اجەلەرىمىزدە ىنساپ بولۋشى ەدى. بىزدە ءقادىرلى قاسيەت ازايعانداي. سونى ەسكەرىپ وسى ويلاردى حاتقا ءتۇسىرىپ قويۋدى ءجون كوردىك. بالكىم، قوعامدىق سانادا سىلكىنىس بولىپ، ءبارى ءوز ورنىنا كەلەردە وسىنداي وقشاۋ ويلاردى ىزدەر. بارلىعى ۋاقىتتىڭ ەنشىسىندە. نە بولسا دا، جاقسىلىق بولسىن. نەعۇرلىم بىربىرىمىزگە باۋىرمال بولساق، سوعۇرلىم الەم نۇرلانا تۇسەدى. بۇل دۇنيەدەگى تىنىشتىق پەن مەيىرىمدى ۇستاپ تۇرۋعا اتسالىساتىن – ءبىز بەن ءسىز اعايىن!