قازاقستاندا كەيىنگى جىلدارى ەكستراكورپورالدىق ۇرىقتاندىرۋ (ەكو) جانە رەپرودۋكتيۆتى مەديسيناعا جۇگىنەتىن جۇپتاردىڭ سانى كۇرت ءوستى. بۇل سالادا مىڭداعان وتباسىعا ءۇمىت سىيلاپ كەلە جاتقان مامانداردىڭ ءبىرى - رەپرودۋكتولوگ امانگەلدى ەركەن ۇلى. ول 12 جىلدان بەرى كوپ اتا-انانىڭ قۋانىشىنا سەبەپشى بولىپ ءجۇر. اqshamnews.kz ءتىلشىسى مامانمەن سۇحباتتاسىپ، ەكو سالاسىنداعى ماڭىزدى جايتتاردى، ەرلەر مەن ايەلدەر دەنساۋلىعى تۋرالى تۇيتكىلدەردى تالقىلادى. ماتەريالدان وقىڭىز.
امانگەلدى ەركەن ۇلى - بۇگىندە الماتى قالاسىنداعى NGC Clinic ورتالىعىندا قىزمەت اتقاراتىن تاجىريبەلى رەپرودۋكتولوگ. 12 جىل ىشىندە ول جانە ونىڭ كومانداسى مىڭنان استام وتباسىنا ءسابي ءسۇيۋ باقىتىنا جول اشقان. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇرىن ادامدار بەدەۋلىك ماسەلەسىن جىلداپ كوتەرمەي جۇرە بەرەتىن. ءقازىر جاعداي وزگەردى:
"بۇگىنگى جۇرت كوزى اشىق، مەديسينا مۇمكىندىكتەرىنەن حاباردار. سوندىقتان ناتيجە بولماسا، 2–3 جىلدا بىردەن مامانعا كەلەدى"، - دەيدى دارىگەر.
ورتالىق جىلىنا شامامەن 1500–2000 جۇپتى قابىلدايدى. ولار بالا سۇيۋگە قاتىستى كەڭەس الىپ، مەديسينالىق تەكسەرۋدەن وتەدى. بۇل - قوعامدا رەپرودۋكتيۆتى دەنساۋلىققا دەگەن سۇرانىستىڭ ارتقانىن كورسەتەدى.
"بەدەۋلىك - تەك ايەلدىڭ ەمەس، ەردىڭ دە ماسەلەسى"
قوعامدا كوپ جاعدايدا بالا كوتەرە الماۋ ماسەلەسى ايەل ادامنىڭ موينىنا ارتىلا سالادى. الايدا دارىگەر بۇل تۇسىنىكتى جوققا شىعارادى. ونىڭ ايتۋىنشا، ءىس جۇزىندە بەدەۋلىك ەر مەن ايەلگە تەڭ دارەجەدە ءتان - 50/50. ياعني، ءبىرجاقتى كىنا ارتۋدىڭ ەش نەگىزى جوق.
"ەر ادامدار ءوز دەنساۋلىعىنا سالعىرت قارايدى. سۋىقتا جۇرەدى، بەيبەرەكەت جىنىستىق قاتىناسقا تۇسەدى، ۋاقىتىندا دارىگەرگە قارالمايدى. دەنى ساۋ ۇرپاق دۇنيەگە كەلسىن دەسەك، ەر ازاماتتار جىلىنا ءبىر رەت تەكسەرۋدەن ءوتۋدى ادەتكە اينالدىرۋى كەرەك"، — دەيدى امانگەلدى ەركەن ۇلى.
قوعامدىق ستەرەوتيپتەر: نامىس پەن ۇياتتىڭ كولەڭكەسىندە قالعان جاۋاپكەرشىلىك
امانگەلدى مىرزا قازاق قوعامىندا ەر ادامداردىڭ مەديسينالىق تەكسەرۋدەن ءوتۋى سيرەك كەزدەسەتىنىن جاسىرمادى. ولار مۇنى نامىسقا بالايدى.
"پاتريارحالدى تۇسىنىك بويىنشا، جاۋاپكەرشىلىك ايەلدە دەپ ەسەپتەيدى. ءبىراق بۇل - قاتە. ءبىز بۇل كوزقاراستى وزگەرتۋىمىز كەرەك. ويتكەنى بالانىڭ دۇنيەگە كەلۋى - اكەنىڭ دە، انانىڭ دا ورتاق جاۋاپكەرشىلىگى"، - دەيدى مامان.
ونىڭ ايتۋىنشا، ەرلەر اراسىندا بەدەۋلىككە قاتىستى دۇرىس تۇسىنىك قالىپتاسپاعان.
"قازاق جىگىتتەرىندە جاسىراتىنى جوق كوكىرەك بار. وعان ورتا دا اسەر ەتەدى. ەرلەر اراسىندا ايتىلاتىن سىن دا ءوزارا نامىستانۋعا، قاتە تۇسىنىكپەن جۇرە بەرۋگە اكەلىپ سوعادى. مۇندايدا قوعامنىڭ كوزقاراسىن وزگەرتۋ ماڭىزدى"، - دەپ تولىقتىردى ول.
رەپرودۋكتيۆتى مەديسينانىڭ كوپكە بەيمالىم مۇمكىندىكتەرى
مەديسينا جەتىستىكتەرى بۇگىندە ۇرىق پەن انالىق جاسۋشانى (ووسيت) بىرنەشە جىل بويى ساقتاپ قويۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ماماننىڭ ايتۋىنشا بۇل مۇمكىندىكتەردى ءبىزدىڭ ەلدە دە ءجيى پايدالانادى.
"ءبىزدىڭ تاجىريبەدە ومىردەن وتكەن ادامنىڭ ۇرىعىن پايدالانىپ، كەيىن بالا سۇيگەن جاعدايلار دا كەزدەسكەن. بۇل - عىلىم مەن تەحنولوگيانىڭ جاڭالىعى. سونداي-اق، قازىرگى تاڭدا مانسابىن ءبىرىنشى ورىنعا قويعان كوپتەگەن ايەل ءوز ووسيتتەرىن قاتىرىپ قويادى. ايەلدەر ءوز بولاشاعىن الدىن الا جوسپارلايدى، كارەراسىن قالىپتاستىرىپ، بەلگىلى ءبىر جاستا انا بولۋعا شەشىم قابىلدايدى. ءوزىنىڭ جاس كەزدەگى بەلسەندىلىگىن ەسكەرىپ، ۇرىعىن ساقتاپ، كەيىن انا اتانعان ايەل دە بولدى"، - دەيدى امانگەلدى ەركەن ۇلى.
قازاقستاندا بۇل سالا قالاي دامىپ جاتىر؟
امانگەلدى ەركەن ۇلى رەپرودۋكتيۆتى مەديسينانىڭ قازاقستاندا بىرتىندەپ دامىپ كەلە جاتقانىن ايتتى. ماماندار كوبىنە شەتەلدە ءبىلىم الىپ، جاڭا تەحنولوگيالاردى مەڭگەرىپ جاتىر. ەكو قىزمەتتەرى جالپى الەمدە قىمبات بولعانىمەن، سۇرانىس جوعارى.
"ءبىزدىڭ مەملەكەتتە سۋرروگات انالىق پەن دونورلىق ۇرىق ارقىلى بالا ءسۇيۋ زاڭمەن رۇقسات ەتىلگەن. بۇل - قازاقستاندى كورشى ەلدەردەن ەرەكشەلەندىرەتىن فاكتور. مىسالى، قىتايدا سۋرروگات انا بولۋعا تىيىم سالىنسا، وزبەكستاندا دونورلىق بالالى بولۋعا شەكتەۋ قويىلعان. بىزدە زاڭنامالىق بازا يكەمدىرەك. دەگەنمەن بۇل سالادا دا شەشىمىن كۇتەتىن ماسەلەلەر بار. ول - ۋاقىت ەنشىسىندەگى جۇمىس"، - دەپ تۇيىندەدى مامان.