ەنەرگەتيكالىق سۋسىنداردى كوپ ءىشۋدىڭ سالدارى
الماتىدا جۇرەك-قانتامىر جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى جاسارىپ كەلەدى. بۇل تۋرالى س.اسفەندياروۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق مەديسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۇرەك-قان تامىرلارى حيرۋرگياسى كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، الماتى قالالىق كارديولوگيا ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى المات قوداسبايەۆ ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz قازاقپاراتقا سىلتەمە جاساپ.
دارىگەردىڭ ايتۋىنشا، بۇرىندا 60-70 جاستان اسقان قارتتار جۇرەك-قانتامىر اۋرۋلارىمەن ءجيى شاعىمداناتىن. ال قازىرگى تاڭدا جۇرەك اۋرۋىنىڭ ءارتۇرلى فورمالارى بار ناۋقاستار كوبەيگەن.
«جۇرەك اۋرۋلارىنىڭ نەگىزگىسى – ارتەريالىق گيپەرتەنزيا. تاعى ءبىرى ينفاركت – بۇل سترەسستەن، ەموسيونالدى جۇكتەمەدەن، ەنەرگەتيكالىق سۋسىنداردى كوپ ءىشۋدىڭ سالدارىنان بولادى. بىزگە سونداي-اق ەنەرگەتيكالىق سۋسىنداردى ءىشۋدىڭ سالالارىنان پايدا بولعان ءارتۇرلى جۇرەك اۋىتقۋلارى بار ناۋقاستار كەلەدى»، - دەدى المات كوداسبايەۆ.
ول قازىرگى تاڭدا ەنەرگەتيكالىق سۋسىنداردىڭ جۇرەككە اسەرى تۋرالى عىلىمي زەرتتەۋلەرگە دۇرىس كوڭىل بولىنبەي جاتقانىن ايتتى.
«بۇل سۋسىنداردى وندىرۋشىلەر ونى اعزاعا زياندى دەپ سانامايدى. ناۋقاستار انامنەز كەزىندە ەنەرگەتيكالىق سۋسىنداردى شامادان تىس تۇتىنعاندارىن ايتادى. ولاردىڭ جۇرەك كورسەتكىشتەرى وزگەرگەن، جالپى پاتولوگيا بار. ەنەرگەتيكالىق سۋسىندارعا تىيىم سالىنبايدى. دەگەنمەن، دەنساۋلىعىن كۇتەتىن ءار ازامات جارناماسىنا قاراماي، بۇل سۋسىنداردىڭ اعزاعا زياندى ەكەنىن ءبىلۋى قاجەت»، - دەدى كارديوحيرۋرگ.
دارىگەر مۇنداي جامان ادەتتەردەن باس تارتۋعا، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋعا، تۇتىناتىن تاعامداردىڭ ساپاسىن قاتاڭ باقىلاۋعا كەڭەس بەردى.
«ءار ادام بالا كەزىنەن دەنساۋلىعىن كۇتۋ كەرەك. قالىپتى تاماقتانۋ، جۇمىس جانە دەمالىس رەجيمىن ساقتاۋ كەرەك. سوندا جۇرەگىڭىز عارىشكەردىكىندەي بولادى. ال عارىشكەردە تۇراقتى قان قىسىمى، تۇراقتى يمپۋلس، قالىپتى دياپازونداعى بيوحيميالىق كورسەتكىشتەر بولادى. عارىشكەردىڭ دەنساۋلىعى وسىنداي بولادى»، - دەپ ءتۇسىندىردى كارديوحيرۋرگ المات كوداسبايەۆ.