قازاقستانعا اتوم ەلەكتر ستانسياسى (اەس) قۇرىلىسى پايدا اكەلۋى مۇمكىن بە الدە زيان با؟ وسى ماسەلە جونىندە تومەن ەنەرگيالى يادرولىق رەاكسيالار زەرتحاناسىنىڭ كىشى عىلىمي قىزمەتكەرى ايكەن نۇرپەيىسوۆ ءوز ويىمەن بولىسەدى.
اتوم ەلەكتر ستانسياسى (اەس) — اتوم يادروسىنىڭ ەنەرگياسىن ەلەكتر ەنەرگياسىنا اينالدىراتىن قوندىرعى. اەس يادرونىڭ نەيتروندارمەن اسەرلەسۋىنەن تۋاتىن ەنەرگيا كومەگىمەن جۇمىس ىستەيدى.
يادرولىق وتىن رەتىندە ۋران (233U، 235U، 238U)، پلۋتونيي (239Pu)، توريي (232Th) يزوتوپتارى پايدالانىلادى. بۇل اتالعان وتىنداردى پايدالانۋ كادىمگى وتىننان (كومىر، مۇناي، گاز) بىرنەشە ملن. ەسە ارتىق.
بۇل دەگەنىمىز ەنەرگيانى ءتيىمدى پايدالانۋ. قازىرگى تاڭدا قازاقستان الەمدە وتىن ۋرانىن ءوندىرۋ بويىنشا (2021 جىلى 45%) كوشباسشى بولىپ تابىلادى.
اەس-تىڭ قازاقستانعا پايداسى قانداي؟ اتوم ەنەرگەتيكاسى اتموسفەرانى لاستامايدى جانە ءبىزدىڭ پلانەتامىزداعى كليماتتىڭ تەز ناشارلاۋىنا، توپىراقتىڭ لاستانۋىنا جانە مۇحيتتاردىڭ قىشقىلدىعىنىڭ جوعارىلاۋىنا اكەلەتىن پارنيكتىك گازدار شىعارمايدى.
اەس قۇرىلىسى ەكونوميكالىق ءوسۋدى جانە جاڭا جۇمىس ورىندارىنىڭ پايدا بولۋىن قامتاماسىز ەتەدى-اەس سالۋ كەزىندە 1 جۇمىس ورنى ارالاس سالالاردا 10-نان استام جۇمىس ورنىن قۇرادى.
اتوم ەنەرگەتيكاسىنىڭ دامۋى، سونىمەن قاتار، عىلىمي زەرتتەۋلەردىڭ وسۋىنە جانە جوعارى تەحنولوگيالىق ونىمدەر ەكسپورتىنىڭ كولەمىنە ىقپال ەتەدى، ادام قىزمەتىنىڭ كوپتەگەن باسقا سالالارى مەن سالالارىن دامىتادى.
قورىتا ايتساق، اەس ادام بالاسىنىڭ تۇتىنۋىنا قاجەت ەنەرگيا ماسەلەسىن تۇپكىلىكتى شەشەتىن بولادى.