ونىڭ ۇزاقتىعى - 6 ايدان 9 ايعا دەيىن
تۋبەركۋلەزدى ەمدەۋدەگى ماڭىزدى جەتىستىك ەمدەۋ ۇزاقتىعىن قىسقارتۋ بولىپ وتىر. سوڭعى ون جىلدا تاجىريبەگە تۋبەركۋلەزگە قارسى جاڭا پرەپاراتتار مەن قىسقا مەرزىمدى ەمدەۋ رەجيمدەرى ەنگىزىلدى، بۇل ەمدەۋ ۇزاقتىعىن الدىڭعى 20-24 ايدىڭ ورنىنا 6-9 ايعا دەيىن قىسقارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل تۋرالى وكق بريفينگىندە الماتى قالاسى فتيزيوپۋلمونولوگيا ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى جانار ساپييەۆا مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
وسىلايشا، 2024 جىلى الماتى قالاسى ەمدەۋدىڭ جاڭا رەجيمدەرىن پيلوتتىق قولدانۋ جوباسىنا ەنگىزىلدى. بۇگىنگى تاڭدا 11 پاسيەنت جاڭا رەجيم بويىنشا ەم الۋدا جانە ەمدەۋ ۇزاقتىعى 6 ايدان 9 ايعا دەيىن.
الماتى قالاسىندا تۋبەركۋلەزدى دياگنوستيكالاۋ مەن ەمدەۋدىڭ جاڭا ادىستەرى بەلسەندى ەنگىزۋدە، سونداي-اق وسى اۋرۋدىڭ الدىن الۋ مەن ەرتە انىقتاۋدى كەڭىنەن ناسيحاتتالۋدا.
“بۇل قالا تۇرعىندارى اراسىندا تۋبەركۋلەزبەن سىرقاتتانۋشىلىق پەن ءولىم-جىتىمدى ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. دۇنيەجۇزىلىك تۋبەركۋلەزگە قارسى كۇرەس كۇنىنە ارنالعان ايلىق بارلىعىنا وسى ءقاۋىپتى اۋرۋمەن كۇرەسۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن جانە ەمدەلىپ جاتقان ناۋقاستاردى قولداۋ قاجەتتىگىن ەسكە سالادى. ونىڭ ىشىندە الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگى تۋبەركۋلەزبەن اۋىراتىن 922 ناۋقاسقا 41 400 تەڭگەدەن اي سايىنعى اقشالاي تولەمدەر تۇرىندە قاراجات ءبولدى. ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ قاراجاتى ارقىلى 63 ناۋقاسقا جول ءجۇرۋ بيلەتتەرى، ازىق-تۇلىك پاكەتتەرى جانە ت. ب. تۇرىندە كومەك كورسەتىلدى”، - دەدى ج. ساپييەۆا.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، الماتىدا تۋبەركۋلەزبەن اۋىرعان جانە ودان ءساتتى ايىققان ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىم جۇمىس ىستەيدى. ادامدار ءۇشىن تۋبەركۋلەزدىڭ ەمدەلەتىنىن ءتۇسىنۋ ماڭىزدى. بۇل يدەيانىڭ ەڭ جاقسى باعىتتاۋشىلارى «تەڭ – تەڭ» قاعيداتى بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن قوعامدىق ۇيىمدار بولۋى مۇمكىن.
«مەيىرىمدى جول» قوعامدىق قورى 2022 جىلدان باستاپ تۋبەركۋلەزدىڭ الدىن الۋ سالاسىنداعى جاھاندىق قوردىڭ شاعىن گرانتىن ىسكە اسىرادى، حالىقتىڭ نەگىزگى توپتارى مەن مەديسينالىق كومەككە قولجەتىمدىلىگى شەكتەۋلى ادامدار اراسىندا تۋبەركۋلەزدىڭ الدىن الۋ جانە انىقتاۋ جونىندەگى قىزمەتتى جۇزەگە اسىرادى (يەپا-ينەكسيالىق ەسىرتكىنى پايدالاناتىن ادامدار، ۇيسىز-كۇيسىز، بەلگىلى ءبىر تۇرعىلىقتى جەرى جوق ادامدار، الكوگولدى شەكتەن تىس تۇتىناتىن ادامدار، اي - ەسىرتكى قولداناتىن ادامدار، بۇرىن ءىستى بولعاندار، تۇتقىندار، ايتۆ-مەن ءومىر سۇرەتىن ادامدار، ميگرانتتار، كەدەيلەر).
ودان وزگە، تۋبەركۋلەزگە قارسى ءىس-شارالاردىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ماقساتىندا فتيزيوپۋلمونولوگيا ورتالىعى قالانىڭ بارلىق مەديسينالىق ۇيىمدارىندا، ونىڭ ىشىندە جەكە مەديسينالىق ورتالىقتاردا تۋبەركۋلەزگە قارسى ءىس-شارالارعا تۇراقتى مونيتورينگ پەن باعالاۋ جۇرگىزەدى، 188 مونيتورينگ جۇرگىزىلدى.
فتيزيوپۋلمونولوگيا ورتالىعىنىڭ بازاسىندا مساك ۇيىمىنىڭ مەديسينا قىزمەتكەرلەرىن تۋبەركۋلەزدى انىقتاۋ، دياگنوستيكالاۋ جانە ەمدەۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وقىتۋ جۇرگىزىلەدى جانە 2023 جىلى مساك ۇيىمدارىنىڭ 2 169 مامانى وقىتىلدى، ونىڭ ىشىندە 975 دارىگەر بار.
“قورىتىندىلاي كەلە، الماتى قالاسى «Zero TB cities» سەرىكتەستىگى شەڭبەرىندە جانە «قازاقستانداعى تۋبەركۋلەزدى توقتاتۋ» ارىپتەستىگىن ودان ءارى دامىتۋ بويىنشا جۇمىستى دايەكتى تۇردە ورىنداپ جاتقانىن اتاپ وتكىم كەلەدى. الماتى قالاسى قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ اتىنان تۋبەركۋلەزگە قارسى كۇرەسكە ۇلەس قوساتىن بارلىق سەرىكتەستەرگە جانە ب ا ق وكىلدەرىنە العىس بىلدىرەمىن تۋبەركۋلەز تۋرالى حالىقتى اقپاراتتاندىرعانى، تۋبەركۋلەزگە قوعامنىڭ كوزقاراسى مەن پىكىرىن قالىپتاستىرعانى، تۋبەركۋلەزدەن زارداپ شەككەن ادامداردى قولداعانى، ستيگما مەن كەمسىتۋشىلىكتىڭ تومەندەگەنى ءۇشىن ريزاشىلىعىمىزدى بىلدىرەمىز. “ءبىز تۋبەركۋلەزدى جەڭە الامىز” ايلىعىنىڭ ۇرانى ىسكە قوسىلدى، بارلىعىنا تۋبەركۋلەزگە قارسى كۇرەستە ايتارلىقتاي ناتيجەلەر تىلەيمىن”، - دەدى ج. ساپييەۆا.