Qazaqstannyń AES-ten shyqqan ıadrolyq qaldyqtardy qaýipsiz saqtaý jáne óńdeý boıynsha áleýeti joǵary jáne bul salany damytý úshin aıtarlyqtaı múmkindikteri bar, dep habarlaıdy aqshamnews.kz
Qazaqstan ýran óndirisi boıynsha álemdik kóshbasshylardyń biri bolyp tabylady, bul ıadrolyq otynmen jumys isteý tájirıbesi men ınfraqurylymy bar ekenin kórsetedi. Ýrandy óńdeý jáne ıadrolyq materıaldardy basqarý salasyndaǵy jınaqtalǵan tájirıbe atom elektr stansıasynan shyqqan qaldyqtardy tıimdi ári qaýipsiz saqtaýǵa da kómektesedi.
Qazaqstanda Iadrolyq fızıka ınstıtýty jáne Ulttyq ıadrolyq ortalyq sekildi ǵylymı-zertteý uıymdary jumys isteıdi. Bul mekemelerde radıoaktıvti qaldyqtardy qaýipsiz óńdeý, saqtaý jáne ýtılızasıalaý tehnologıalary zerttelýde jáne qoldanylýda. Mysaly, Kýrchatovtaǵy Ulttyq ıadrolyq ortalyqta radıoaktıvti qaldyqtardy basqarý boıynsha halyqaralyq standarttarǵa saı jumys júrgiziledi.
Qazaqstan ıadrolyq qaldyqtardy basqarý máselesinde halyqaralyq yntymaqtastyqqa úlken mán beredi. MAGATE (Atom energıasy jónindegi halyqaralyq agenttik) arqyly elimizde qaýipsizdik sharalaryn kúsheıtýge baǵyttalǵan jobalar iske asyrylýda. MAGATE-men birlesken jumys Qazaqstannyń ıadrolyq qaldyqtardy óńdeý salasyndaǵy halyqaralyq tájirıbeni meńgerýine múmkindik beredi.
Qazaqstanda qaldyqtardy qaıta óńdeý jáne olardy qaýipsiz saqtaýǵa arnalǵan birneshe tehnologıalyq sheshimder zerttelip, tájirıbege engizilip jatyr. Aldaǵy ýaqytta bul tehnologıalar jetildirilip, atom energetıkasy salasyndaǵy qaldyqtardy tıimdi basqarý júıesi damytylady dep kútilýde.
Qazaqstanda atom energetıkasymen baılanysty qaldyqtardy saqtaý máselesi de muqıat qaralady. Elimizdiń keń aýmaǵy men geologıalyq jaǵdaılary radıoaktıvti qaldyqtardy oqshaýlaý men saqtaý úshin qolaıly oryndar tabýǵa múmkindik beredi. Radıoaktıvti qaldyqtardy saqtaý oryndary qorshaǵan orta men halyqtyń densaýlyǵyna zıan tıgizbeıtindeı qatań baqylaýda bolady.
Qazaqstanda ıadrolyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý jáne radıoaktıvti qaldyqtardy basqarý boıynsha zańnamalyq baza qalyptasqan. Bul ıadrolyq qaldyqtardyń óńdelýi men saqtalýynyń barlyq prosesteri halyqaralyq talaptarǵa saı qatań túrde júrgiziledi degendi bildiredi.
Osylaısha, Qazaqstannyń atom elektr stansıalarynan shyqqan ıadrolyq qaldyqtardy qaýipsiz saqtaý jáne óńdeý áleýeti joǵary, ári bul baǵytta jumystardy damytý úshin barlyq qajetti quraldar men tájirıbeler bar.