Elimiz buryn bul reıtıń boıynsha 80-orynda bolǵan.
Qazaqstan Ortalyq Azıa elderiniń arasynda 4-orynda, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginiń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
Dúnıejúzilik ekonomıkalyq forýmnyń «Jahandyq genderlik alshaqtyq - 2022» baıandamasynyń derekteri boıynsha, Qazaqstan genderlik teńsizdik boıynsha óz kórsetkishterin jaqsartty jáne jahandyq reıtıńte 80-orynnan 65-orynǵa deıin kóterildi.
Genderlik teńsizdikti tómendetýdiń qazirgi qarqynynda búkil álem tolyq tepe-teńdikke jetý úshin 132 jyl qajet bolady. Teńdiktiń jıyntyq kórsetkishi boıynsha TOP-5 elge Islandıa, Fınlándıa, Norvegıa, Jańa Zelandıa jáne Shvesıa kiredi.
Qazaqstan genderlik teńsizdiktiń jahandyq ındeksi boıynsha «kórshiles» jáne reıtıńte Italıa, Izraıl, Grýzıa jáne Sıngapýr sıaqty elderden sál tómen, biraq bul rette Slovakıa, Mońǵolıa, Chehıa, Polsha nemese Armenıadan alda tur. Ortalyq Azıa elderinde Qazaqstan 4 orynda.
«Sarapshylar qarastyrylyp otyrǵan krıterııler aıasynda Qazaqstannyń eń úlken jetistigi áıelder men erler úshin mekteptegi jáne kásiptik bilimge qoljetimdilik boıynsha tolyq teńdik bolyp tabylatynyn atap ótti. Sondaı-aq, densaýlyq saqtaý jáne ómir súrý krıterııi boıynsha joǵary baǵalar alyndy, onda salaýatty ómirdiń ortasha uzaqtyǵy jáne týý kezindegi jynystyq teńdik eskeriledi. Osy kórsetkishter boıynsha bizdi tıisinshe 27 jáne 44-orynǵa ornalastyrdy», – dedi «Eńbek resýrstaryn damytý ortalyǵy» AQ Basqarýshy dırektory Aleksandra Molchanovskaıa.
Eńbek naryǵyndaǵy múmkindikterge qatysty Qazaqstan bir jumys úshin jalaqynyń teńdigi ólshemi boıynsha 46-oryndy, jumys kúshine qatysý deńgeıi boıynsha 51-shi oryndy jáne biliktiligi joǵary jáne orta bilikti qyzmetkerler arasynda áıelderdiń teń ókildigi boıynsha 1-oryndy alady.
«Saıası quqyqtar men múmkindikterge teń qol jetkizý ólshemi boıynsha, elimiz 146 eldiń ishinde 103-orynda ekenin atap ótken jón. Mundaı tómen kórsetkishter Ortalyq Azıanyń barlyq elderine tán. Bul áıelderdi joǵary saıası ókiletti jáne atqarýshy organdarǵa kóbirek tartý qajettigin bildiredi», – dep atap ótti Aleksandra Molchanovskaıa.
Sonymen qatar, qoldanystaǵy elektrondy eńbek kelisimsharttary boıynsha júrgizilgen taldaýǵa sáıkes, áıelder Qazaqstandaǵy joǵary bilikti mamandardyń negizin quraıdy. Alaıda, basshylyq laýazymdardaǵy áıelderdiń erlerge qatynasy aıtarlyqtaı tómen. Sondaı-aq, biliktiligi tómen eńbekpen aınalysatyn áıelderdiń sany erlerge qaraǵanda edáýir kóp. Sonymen qatar, aýyl sharýashylyǵynda, qurylysta, ónerkásipte jáne kólikte erlerdiń aıtarlyqtaı ústemdigi baıqalady.
Qyzmetkerlerdiń kiristerin eskere otyryp, erlerdiń ortasha jalaqysy negizgi jumys toptaryndaǵy áıelderge qaraǵanda edáýir joǵary. Mysaly, er basshylar áıel menedjerlerine qaraǵanda orta eseppen 12,4% joǵary jalaqy alady. «Kásibı mamandar» tobyndaǵy áıelderdiń kóp bolýyna qaramastan, olardyń jalaqysy erlerge qaraǵanda 29,0%-ǵa az. Eń úlken alshaqtyq «ónerkásip, qurylys, kólik jumysshylary» tobyna tıesili, munda erlerdiń ortasha jalaqysy áıeldermen salystyrǵanda 69%-ǵa joǵary.
«Óńirler bólinisinde munaı jáne ónerkásiptik óńirlerde eńbekaqy tóleýdiń aıtarlyqtaı genderlik alshaqtyǵy baıqalady, al ońtústik jáne agrarlyq óńirlerde aıyrmashylyq az. Atap aıtqanda, Mańǵystaý oblysynda erlerdiń ortasha jalaqysy áıelderge qaraǵanda 86%-ǵa kóp, jáne eńbekaqy tóleý boıynsha alshaqtyqqa negizgi úles «ónerkásip, qurylys, kólik jumysshylary» jáne «kásibı mamandar» sanattaryna tıesili», – dep habarlady Aleksandra Molchanovskaıa.
Megapolısterde eńbekke aqy tóleýdegi genderlik alshaqtyq 16-19% dıapazonynda bolady jáne eńbekke aqy tóleý boıynsha alshaqtyqqa negizgi úles «kásibı mamandar» jáne «ónerkásip, qurylys, kólik jumysshylary» toptaryna tıesili. Sonymen qatar, Almaty oblysy men Shymkent qalasynda kásipterdiń barlyq negizgi toptary boıynsha eńbekaqy tóleýdiń salystyrmaly teńdigi baıqalady.
«Jahandyq genderlik alshaqtyq 2022» baıandamasy negizindegi zertteýmen «Eńbek resýrstaryn damytý ortalyǵy» AQ saıtynda myna silteme boıynsha tolyǵyraq tanysýǵa bolady: https://iac.enbek.kz/kk/node/1360