Tarıhı málimetterge súıensek, Oraza aıt 624 jyldan beri atap ótilip keledi
2 mamyr musylman qaýymy úshin ulyq mereke – Oraza aıt bastalady. Meıramnyń birinshi kúni meshitterde jamaǵatpen aıt namazy oqylady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Almaty.tv-ge silteme jasap.
Musylman álemi otyz kún orazadan keıin Sháýýal aıynyń alǵashqy úsh kúninde Oraza aıt merekesin toılaıdy.
Aıt sóziniń ózi "mereke", "meıram" degen maǵynany bildiredi.
Qasıetti Ramazan aıynan keıin keletin osy ulyq merekeni álemdegi jalpy búkil musylmandar aıryqsha qýanyshpen, zor yqylaspen atap ótedi. Óıtkeni Ramazan - bereke men birlik, beıbitshilik, ıgilik, keshirim, meıirim jáne qaıyrymdylyqtyń aıy bolsa, úsh kún boıy atalyp ótiletin Oraza aıt adamdardyń jan dúnıesin, sana-sezimin, kóńilin qýanyshqa bóleıtin, kirbińnen tazalaıtyn ulyq mereke bolyp sanalady. Arada qanshama ǵasyr ótse de bul ulyq meıramnyń mán-mańyzy kemimeı, kerisinshe jyl ótken saıyn artyp keledi.
Aıt namazy qalaı oqylady?
Oraza aıt merekesiniń negizgi sharty – meıram aıt namazyn oqýmen bastalady. Aıt namazy meshitterde tańerteń erte jamaǵatpen oqylady. Paıǵambarymyz Muhammed (s.ǵ.s.) óz ósıetinde: "Aıt kúni birinshi oryndaıtynymyz – namaz oqý", - degen.
Ár musylman aıt namazyna jýynyp-shaıynyp, dáret alyp, eń ádemi ári taza kıimderin kıip, ústine hosh ıis seýip barady.
Sonymen qatar meshitke barmas buryn bir-eki qurma jep, dám aýyz tıgen abzal. Bul orazanyń aıaqtalǵanynyń belgisi.
Pitir sadaqa berý
Pitir sadaqa Ramazan aıynda beriledi. Eger kimde-kim pitir sadaqany áli bermese, Oraza aıt namazy oqylǵanǵa deıin berip tastaýy qajet. Aıt namazynan keıin berilgen pitir sadaqa jaı sadaqa bolyp qalady.
Bıyl pitir sadaqanyń mólsheri – jan basyna 500 teńge. Jaǵdaıy bar adamdar ony meıizdiń nemese qurmanyń baǵasymen bere alady.
Oraza aıt kúni aýyz bekitýge bola ma?
Oraza aıttyń tańynda sáresi ishilmeıdi, kúndiz aýyz ashyq bolady.
Oraza aıt dastarhan jaıyp, dámnen aýyz tıetin kún bolǵandyqtan, Oraza aıttyń birinshi kúni aýyz bekitýge tyıym salynǵan.
Ramazan aıynan qalǵan qaza orazany aıttyń ekinshi kúni, ıaǵnı 3 mamyrdan bastap ustaı berýge bolady.
Oraza aıt qalaı toılanady?
Oraza aıt kúnderi árbir musylmannyń shańyraǵynda baýyrsaq pisirilip, et asylyp, merekelik mol dastarhan jaıylady. Týǵan-týysqandar, kórshi-qolań bir-birine qonaqqa baryp, Aıt merekesimen quttyqtaıdy, syılyq beredi.
Dástúr boıynsha bul kúni musylmandar bir-birine "Oraza aıt qabyl bolsyn" dep jyly lebizderin bildiredi.
Renjisip qalǵan aǵaıyn-týys, jora-joldas bir-birinen keshirim surap, ókpe-nazyn umytady.
Sonymen qatar Oraza aıt merekesinde turmysy tómen otbasylarǵa, jetim-jesirlerge qol ushyn sozǵan abzal.