Májilis depýtaty Sergeı Ponomarev Qazaqstan aýmaǵyndaǵy teńiz akvatorıasynda jumys isteıtin barlyq munaı jobalaryna halyqaralyq ekologıalyq aýdıt júrgizýdi talap etti, dep habarlaıdy aqshamnews.kz
Depýtattyń aıtýynsha, 2005-2023 jyldar aralyǵynda Kaspıı teńiziniń deńgeıi 185 sm-ge tómendep, sý betiniń aýdany 31 myń sharshy shaqyrymǵa azaıǵan. Bul shamamen Belgıa aýmaǵyna teń. Ortasha eseppen teńiz jylyna 10 sm-ge sheginip otyr, al keı jyldary bul kórsetkish 25 sm-ge jetken.
NASA Earth Observatory málimetterine sáıkes, 2008-2023 jyldar aralyǵynda Kaspıı teńiziniń Qazaqstanǵa tıesili bóligi 7%-ǵa qysqarǵan. Mundaı qarqynmen jalǵasa berse, Soltústik Kaspıı aldaǵy 75 jylda tolyqtaı joıylyp ketýi múmkin.
Sergeı Ponomarev óz sózinde NCOC jáne Teńizshevroıl sıaqty iri munaı kompanıalaryn ekologıalyq normalardy elemeıdi dep aıyptady. Depýtattyń aıtýynsha, bul kompanıalar aıyppuldardy daýlaýmen nemese olardy basqa tólemder esebinen jabý arqyly jaýapkershilikten jaltarady.
Osyǵan baılanysty depýtat birneshe naqty usynys aıtty:
• Munaı kompanıalaryna ekologıalyq talaptardy qatańdatý;
• Júıeli zań buzýshylyqtar úshin olardyń lısenzıalaryn ýaqytsha toqtatý;
• Kaspııdegi barlyq munaı jobalaryna halyqaralyq aýdıt júrgizý;
• QazKaspııTeńizǴZI-ǵa respýblıkalyq memlekettik kásiporyn (RMK) mártebesin berý.
Buǵan deıin áleýmettik jelilerde Kaspıı teńiziniń jaǵalaýy qalaı sheginip bara jatqany beınelengen vıdeolar men fotosýretter keńinen taraǵan bolatyn. Ǵalymdar teńiz deńgeıiniń 5-10 metrge tómendeýi búkil aımaqtyń bıoalýantúrliligi men turǵyndarynyń ómirine apatty áser etýi múmkin ekenin aıtyp dabyl qaǵýda.
Depýtattyń pikirinshe, ekologıalyq qaýip naqty sheshimder men batyl qadamdardy talap etedi. Eger tıisti sharalar ýaqytynda qolǵa alynbasa, Qazaqstan tabıǵı jáne ekonomıkalyq daǵdarysqa tap bolýy múmkin.