Prezıdenttiń memlekettik apparat jumysyn debúrokratızasıalaý týraly Jarlyqqa qol qoıǵanyna birshama ýaqyt ótti.
Úmit kóp. Solardyń ishinen men kásipkerler úshin mańyzdy úsh tarmaqty bólip aıtar edim: rásimderdi qysqartý jáne búdjettik prosesti jedeldetý.
Memlekettik satyp alý shynymen de aldyn ala (oryndalý merzimine birneshe aı qalǵanda emes) júzege asyp, bıznestiń máńgilik bas aýrýy – bir jyldan ekinshisine ótetin jobalardaǵy qarjylyq olqylyqtar joıylady dep senemiz. Onyń ishinde nesıeler boıynsha paıyzdyq mólsherlemelerdi sýbsıdıalaý jáne t.b. sekildi SHOB-ty qoldaý baǵdarlamalaryn qarjylandyrý bar.
Ekinshiden, sheshim qabyldaýǵa qabiletti sheneýnikterdiń tabylatynyna shynymen sengimiz keledi. Sońǵy onjyldyqta mundaı jaýapty basshylardyń tapshylyǵy kózge uryp tur. Qarjy polısıasynan qorqyp, nusqaýlarmen retteletin memlekettik qyzmetshiler (kóbinese saýatty jáne shynaıy adamdar) kóptegen bekitýlermen, alqalyq hattamalarmen, t.b. «ózin-ózi qamtamasyz etýdi» úırendi.
Kez kelgen keńse qyzmetkeri eń mańyzdy sheshimderdi «kúmándi» dep taný arqyly ǵana mańyzdy sheshimderdi buǵattaı alýy erejege aınaldy - naqty jobalar toqtatylyp, anyq sheshimder birneshe aıǵa keıinge qaldyryldy. Tym bolmasa, osy búrokratıa men istiń taǵdyryna degen nemquraılylyq joǵalady eken dep tileıik. Buǵan shynymen úmit artamyz. Endi búrokrattar memlekettik qyzmetten ketsin. Memleketke sheshim qabyldaýǵa da, onyń nátıjesi úshin jaýapkershilik alýǵa de qabiletti adamdar qajet.
Úshinshisi – formalızm men toqtaýsyz hat almasýdy azaıtý, memlekettik organdarda burynnan bar aqparatqa qosymsha suraý salýǵa tyıym salý. Bul sheshim barlyq memlekettik organdardyń aqparattyq júıelerin sınhronızasıalaýǵa ákeledi dep sengim keledi. Al búginde ártúrli memlekettik organdar, salyq qyzmeti, statısıka organdary sıaqty, kásipkerlerden birdeı málimetterdi talap etedi. Sonymen qatar, eger salyq eseptiligindegi keıbir buzýshylyqtar saldarsyz túzetilse, sol derekterdi statısıka organdaryna habarlaýdy qarapaıym keshiktirý úshin birden aıyppul salynady.
Árıne, Jarlyqta belgili bir naqtylaýdy talap etetin tarmaqtar da bar – mysaly, memlekettik organdarǵa «zań shyǵarý deńgeıinde olardyń fýnksıalaryn shekten tys naqtylamaı, normatıvtik quqyqtyq aktilerdi qabyldaýǵa quqyq berý».
Birinshiden, ásirese, belsendi sheneýniktermen shekten tys ókilettikterdi ıemdený, sondaı-aq ártúrli vedomstvolar tarapynan fýnksıalardy qaıtalaýdyń paıda bolý qaýpi bar. Bul másele boıynsha da oń sheshim bolady dep úmittenemin.