Sot júıesi tıimdiliginiń mańyzdy krıterııleriniń biri sot sheshimderiniń oryndalýy bolyp tabylady. Almatylyq sot oryndaýshylary qısyndy jáne tek zań aıasynda áreket etedi.
Almaty qalasy Ádilet departamenti basshysynyń orynbasary Jańabaı Aǵmanov Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń brıfıńinde jumys ereksheligi, boryshty óndirip alý jáne óndirip alýshylardyń múddelerin qalpyna keltirý týraly tolyq aıtyp berdi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Ádette, sot oryndaýshylar sot sheshimderimen jáne basqa da atqarýshylyq qujattarmen jumys isteıdi. Algorıtm kelesideı: sot oryndaýshysy sottan, polısıadan jáne basqa da organdardan qujattarmen atqarýshylyq is júrgizýdi qozǵaý týraly aryzdy alady. Atqarýshylyq is júrgizý bastalady, boryshkerge óz erkimen oryndaý merzimi beriledi. Eger ol qujat talaptaryn oryndamasa, mamandar oryndaýǵa kirisedi.
Sot oryndaýshylarynyń jumysy «Atqarýshylyq is júrgizý jáne sot oryndaýshylarynyń mártebesi týraly» zańymen retteledi, onda olardyń quqyqtary men mindetteri, sondaı-aq tártibi kórsetilgen.
Jańabaı Aǵmanov atqarýshylyq áreketter jasalǵan jerde sot oryndaýshysy aýdıo -, foto -, beınetirkeýdi paıdalana alatyndyǵyn habarlady. Keıinnen alynǵan materıal atqarýshylyq is júrgizýge qosa tirkeledi.
«Shyǵarýǵa, ornalastyrýǵa, buzýǵa baılanysty atqarýshylyq qujattardy oryndaý kezinde, sondaı-aq Múlikti tizimdeý jáne alyp qoıý kezinde foto -, beınetúsirilim júrgizý mańyzdy. Zańda sot oryndaýshysy boryshkerlermen jumysty tirkeýge mindetti bolatyn naqty jaǵdaılar aıqyndalǵan. Bul rette sot oryndaýshysy boryshkerge túsirilim júrgizilip jatqanyn habarlaıdy», - dedi spıker.
Ádilet departamenti basshysynyń orynbasary mundaı bekitý, ádette, boryshkerlerdi ustap turatynyn jáne olardyń quqyqqa qarsy is-áreketter jasaýyna kedergi keltiretinin ne osyndaı is-áreketterdiń dáleli bolyp tabylatynyn atap ótti.
Kóbinese sot oryndaýshylary óz jumysynda aýyr psıhologıalyq qıyndyqtarǵa tap bolady. Adamdar mamandardyń jumysyna kedergi keltiredi. Sondyqtan sot oryndaýshylarynyń qatarynda jumys tájirıbesi men kúızeliske tózimdi quqyq qorǵaý organdarynyń burynǵy qyzmetkerleri az emes. Sondaı-aq, psıholog sot oryndaýshylarymen jumys isteıdi. Al olar úshin kásibı ar-namys kodeksin bilý mindetti bolyp tabylady.
Jýrnalıserdiń suraqtaryna jaýap bere otyryp, Jańabaı Aǵmanov jumysqa kedergi keltiretin jáne úıge kirgizbeıtin boryshkerler zańdy ókimge baǵynbaǵany úshin Ákimshilik kodekstiń 667-baby boıynsha ákimshilik jaýapkershilikke tartylýy múmkin ekenin, bul 30-dan 50 AEK-ke deıingi mólsherde aıyppul salýǵa ne 15 táýlikke deıingi merzimge ákimshilik qamaýǵa ákep soǵatynyn aıtty.
Budan basqa, Ákimshilik kodekstiń 670-babynda sot oryndaýshysynyń qaýlylary men zańdy talaptaryn oryndamaǵany úshin jeke tulǵalarǵa – 10, laýazymdy adamdarǵa – 15, zańdy tulǵalarǵa-20 aılyq eseptik kórsetkish mólsherinde aıyppul kózdelgen.
Boryshkerler sot sheshimderin múldem oryndamaıtyn kezder bolady, mundaı jaǵdaılarda olar jyljymaly, jyljymaıtyn múlikten aıyrylýy múmkin.
Kóbinese alıment boıynsha boryshkerler sot oryndaýshylarynyń nazaryna túsedi. Bul jumysqa medıator qosylady.