Almaty qalasynda asa qaýipti jasyryn esirtki zerthanasy áshkerelenip, polıseıler sıntetıkalyq esirtkiniń zańsyz óndirisine tosqaýyl qoıdy. Bul týraly Aqshamnews.kz saıty habarlaıdy. İshki ister mınıstrliginiń (İİM) dereginshe, zerthana Alǵabas yqshamaýdanyndaǵy jalǵa alynǵan jeke úıde uıymdastyrylǵan.
Polisia.kz málimetinshe, qylmystyq top músheleri jeke úıdi sıntetıkalyq esirtki óndirýge arnap qaıta jabdyqtaǵan. Jedel-izdestirý sharalary kezinde úıden 5 keliden astam a-PVP sıntetıkalyq esirtki zaty tabylyp, tárkilendi. Bul zat halyqaralyq klassıfıkasıa boıynsha asa qaýipti psıhoaktıvti zattar tizimine kiredi.
a-PVP – adam aǵzasyna qatty áser etetin jáne psıhologıalyq táýeldilik týdyratyn zat. Bul zatty qoldaný kóptegen elde zańmen qatań tyıym salynǵan. Mamandardyń aıtýynsha, mundaı kólemdegi esirtki myńdaǵan dozaǵa jetip, qoǵamdyq qaýipsizdikke úlken qaýip tóndiredi.
Tergeý barysynda esirtki óndirisimen shektelmeı, onyń taratylýyna qatysy bar tulǵalar da anyqtalǵan. İİM esirtki qylmysyna qarsy is-qımyl komıteti tóraǵasynyń orynbasary Qýandyq Áljanovtyń aıtýynsha, ustalǵandar qatarynda:
· esirtki óndirýshiler,
· ınternet-resýrstar arqyly taratýshy kýrerler,
· jáne esirtki satatyn ınternet-dúkenniń ıesi, ıaǵnı uıymdastyrýshy bar.
Barlyq kúdiktiler ýaqytsha ustaý ızolátoryna qamaldy. Qazirgi ýaqytta tergeý áreketteri jalǵasyp jatyr.
Qazaqstandaǵy krımınolog mamandar mundaı jasyryn zerthanalardyń kóbine iri megapolısterde paıda bolatynyn aıtady. «Mundaı qylmystyq áreketterdiń tamyry tereńde. Bul tek quqyq qorǵaý organdarynyń emes, qoǵamnyń, otbasynyń, bilim berý mekemeleriniń de kúresetin salasy», – deıdi qylmystyq sarapshy, zańger Talǵat Nurmanov.
Sonymen qatar, ınternet arqyly esirtki satýdyń beleń alyp otyrǵany da alańdatarlyq jaǵdaı. Bul jasóspirimder men jastardy qylmysqa tartýdyń jańa tásiline aınalǵan. İİM bul baǵytta arnaıy operasıalar men sıfrlyq baqylaý mehanızmderin jetildirýdi qolǵa alǵan.
İİM málimetinshe, mundaı jedel sharalar aldaǵy ýaqytta da jalǵasyn tabady. Quqyq qorǵaý organdary esirtki bıznesiniń jolyn kesýge baǵyttalǵan aýqymdy jumys júrgizip jatyr. Qoǵam men buqaralyq aqparat quraldarynyń mundaı máselelerge belsendi nazar aýdarýy – nátıjeli kúrestiń bir bóligi.