QazUAZÝ halyqaralyq ǵylymı-bilim berý keńistigindegi óz ustanymyn nyǵaıtyp keledi
Sońǵy jyldary ákimder ǵana emes, joǵary oqý orny rektorlarynyń da halyq aldyna shyǵyp, atqarylǵan jumystarynyń esebin berýi dástúrge aınaldy. Taıaýda agrarlyq bilimniń qarashańyraǵy Qazaq ulttyq agrarlyq zertteý ýnıversıtetiniń rektory Tilektes Espolov onlaın túrde bir jyldyq atqarylǵan jumystarynyń esebin berdi.
Bedeldi oqý ordasy basshysynyń esep berý kezdesýin jurtshylyq YouTube kanalynda jáne áleýmettik jelilerde (Facebook jáne Instagram) tikeleı efır arqyly tamashalady. Kezdesýge elimizdiń kórnekti memleket jáne qoǵam qaıratkerleri, QR Parlamenti Májilisiniń depýtattary, QR Ulttyq Ǵylym akademıasynyń basshylyǵy, Aýyl sharýashylyǵy, Bilim jáne ǵylym, Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrlikteriniń, Almaty oblysy, Almaty qalasy jáne Medeý aýdany ákimdikteriniń ókilderi, AQSH, Reseı, Belorýssıa, Qyrǵyzstan jáne t.b. elderdiń tanymal ǵalymdary, jumys berýshiler – agroqurylymdardyń basshylary, joǵary oqý oryndarynyń, ǵylymı-zertteý ınstıtýttarynyń, úkimettik emes uıymdardyń ókilderi, QazUAÝ-dyń profesor-oqytýshylary men stýdentter, BAQ ókilderi qatysty. Oqý ordasy basshysynyń esep berý kezdesýi onlaın bolǵandyqtan, bul joly ata-analardyń da qatysýyna múmkindik týdy.
Alǵashqy sóz kezegin alǵan Tilektes Espolov 2020-2021 oqý jylyndaǵy atqarylǵan jumystarǵa keńinen toqtaldy. Oqý ordasy sońǵy jyldary Ulttyq zertteý ýnıversıteti mártebesin ıelengeni belgili. Jıyn barysynda oqý ordasy zaman talaptaryna sáıkes, óziniń odan ári damytý josparyn jarıalady. Sonymen qatar, QazUAZÝ rektory oqý ordasynda atqarylyp jatqan jumystardyń túrli aspektileri, agrarlyq ǵylym men bilimdi jetildirý prosesinde týyndaǵan jetistikter men máseleler jáne ony óndirispen ıntegrasıalaý týraly keńinen ortaǵa salyp, aldaǵy belgilengen strategıalyq maqsattar men damý baǵdarlamasymen kópshilikti jan-jaqty tanystyryp ótti.
Máselen, ótken oqý jylynda ýnıversıtet ujymy bilim berý sapasyn arttyrý, ǵylym júıesin jetildirý, halyqaralyq yntymaqtastyq, tárbıe, jeke tulǵanyń kásibı qalyptasýy, ınfraqurylymdy damytý, kadrlyq áleýetti jaqsartý jáne basqa da salalarda kóptegen mańyzdy jumystar atqardy. Sonyń bir dáleli – bıyl ýnıversıtet alǵash ret QS-2021 álemdik reıtıńisinde 60 pozısıaǵa kóterilip, 551-orynǵa ıe boldy.
Ýnıversıtet agrarlyq salada jetekshi ról atqaratyn, Qazaqstandaǵy birden-bir joǵary oqý orny bolyp tabylady, aýyl sharýashylyǵy ǵylymdary jáne bıoresýrstar, veterınarıa, bakalavrıat, magıstratýra, doktorantýra baǵyttary boıynsha mamandar daıyndaıdy.
«Jańa talapqa saı Halyqaralyq bilim Haby quryldy. Oqý ordasynda akademıalyq utqyrlyq damýda, úsh tilde bilim berý júıesi engizilgen, 14 baǵyt boıynsha halyqaralyq jazǵy jáne qysqy mektepter ótkizilip jatyr. AQSH, Eýropa, Tynyq muhıt aımaǵy elderiniń bedeldi ýnıversıtetterimen belsendi yntymaqtasa otyryp, QazUAZÝ qos tarapta bilim berýdiń 11 baǵdarlamasyn qalyptastyrdy. Sondaı-aq, ýnıversıtet óziniń ınovasıalyq damýynda agrarlyq mamandyqtar boıynsha QS álemdik reıtıńisinde №1 joǵary oqý orny bolyp tabylatyn Vagenıngen zertteý ýnıversıtetiniń (WUR, Nıderlandy) tájirıbesin basshylyqqa alady, – dedi Tilektes Espolov.
Jalpy, bilim júıesinde sát saıyn jańalyq ashylyp otyrady. Oqý ordasynda zaman talabyna saı «Vagenıngen–Qazaqstan» ınstıtýty ashyldy. Vagenıngen ýnıversıtetimen «Veterınarıalyq-tamaq qaýipsizdigi jáne tehnologıasy» jáne «Ósimdikter jáne tehnologıalar týraly ǵylym» bilim berý baǵdarlamalary boıynsha mamandardy birlesip daıarlaý týraly kelisimge qol qoıyldy.
Jyl artqan saıyn QazUAZÝ elimizdegi jańa baǵyttaǵy zertteý ýnıversıteti retinde ulttyq deńgeıde tabystarǵa jetip, álemdik ǵylymı ortada moıyndalyp, halyqaralyq ǵylymı-bilim berý keńistigindegi óz ustanymyn nyǵaıtyp keledi.
Online esep berý kezdesýinde – KAQ «Ulttyq agrarlyq ǵylym-bilim berý ortalyǵynyń» basqarma tóraıymy Gúlmıra Isaeva, QR UǴA prezıdenti Murat Jurynov, QR Jobalyq menedjerleri odaǵynyń prezıdenti, «Qazaq ulttyq agrarlyq ýnıversıteti» KEAQ Dırektorlar keńesiniń múshesi Alekseı Sehovoı, Jer qatynastary jónindegi memlekettik ýnıversıtettiń rektory (Reseı), TMD jetekshi agrarlyq JOO Rektorlar keńesi tóraǵasynyń orynbasary, RǴA akademıgi Sergeı Volkov, Mıchıgan shtaty ýnıversıtetiniń profesory (AQSH) Djıgýan Chen, Pan Gı Mýn atyndaǵy Turaqty damý ınstıtýtynyń qurmetti dırektory, profesor Rafıs Abazov, Masherov atyndaǵy Vıtebsk memlekettik ýnıversıtetiniń ınovasıalyq damý ortalyǵynyń dırektory Aleksandr Kýrdeko sıaqty birqatar ǵylym jáne qoǵam qaıratkerleri, Parlament depýtattary sóz alyp, oqý ordasynyń atqaryp otyrǵan jumystaryna joǵarǵy baǵa berdi.
«Zertteý ýnıversıteti» degen ataqqa laıyq bolý úshin eń birinshi agrarlyq naryqta suranysqa ıe mamandar daıyndaýda erekshe kóńil bóletin nárse – bilim sapasyn joǵarylatý, bolashaq mamandardy ǵylym jáne ǵylymǵa negizdelgen joǵary tehnologıa qoldanatyn kásiporyndardyń jáne ǵylymı-zertteý ýnıversıtetterdiń negizinde daıyndaý. Sonymen qatar, munda magıstranttar men doktoranttardy daıyndaýǵa basymdyq beriledi, ol úshin sheteldik úzdik ǵalymdar kóptep tartylady. Sondyqtan jan-jaqty oqý-ǵylym ınfraqurylymyn damytý, ozyq tehnologıalarǵa beıimdeıtin ortalyqtardyń jumys jasaýyn kúsheıtý – negizgi másele. Oqý ordasynyń alǵa qoıǵan maqsaty – halyqaralyq QS reıtıńiniń 551-ornynan 2024 jyly top 400-ge kirý. Pandemıaǵa baılanysty ýnıversıtet ǵalymdary AÓK-niń barlyq baǵyttary boıynsha aýyl kásipkerleri úshin 100-ge jýyq onlaın- konferensıa ótkizdi. Oǵan Qazaqstannyń barlyq óńirlerinen 40 myńnan astam aýyl kásipkeri qatysty. Eseptik kezeńde barlyǵy 12 000 suraq kelip tústi. Aýyl sharýashylyǵy taýar óndirýshileriniń suraqtaryna jaýap berý úshin Call-ortalyq tabysty jumys jasaýda.