وتباسىنداعى جانجالدان باستالىپ زورلىق-زومبىلىققا ۇلاساتىن ارەكەتتەردەن ءزابىر كورەتىندەر– ايەلدەر مەن بالالار. قىلمىستىق ستاتيستيكا بويىنشا سوڭعى ءۇش جىلدا تۇرمىستىق الىمجەتتىك كورگەن ايەلدەردىڭ كورسەتكىشى 25 پايىزدان اسقان.
ىشكى ىستەر مينيسترلىگى سوڭعى ون جىلدا وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىققا قاتىستى قىلمىستىق ءىستىڭ كۇرت كوبەيگەنىن مالىمدەيدى. اسىرەسە، توتەنشە جاعداي كەزىندە تۇرمىستىق جانجال كورسەتكىشى 41،7 پايىزعا وسكەن. وتباسى ىشىندەگى زورلىق-زومبىلىقتان ايەلدەردەن بولەك، بالالارعا دا كۇش كورسەتۋ تىيىلماي تۇر. بۇل تۋرالى يۋنيسەف پەن قازاقستان اراسىنداعى بىرىككەن زەرتتەۋلەردە ەرەسەكتەردىڭ 75 پايىزى بالالاردى تاربيەلەۋ ماقساتىندا تاياقتايتىنى جازىلعان.
بۇۇ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، ورتالىق ازياداعى ءاربىر ءۇشىنشى ايەل مەن قىز ءومىرىنىڭ ءبىر كەزەڭىندە زورلىق-زومبىلىققا ۇشىرايدى ەكەن. ال ەلىمىزدە زورلىق-زومبىلىق ءار سەگىزىنشى وتباسىندا ورىن الاتىن كورىنەدى. ءار جەتىنشى وتباسىدا ايەل ەكونوميكالىق زورلىققا تاپ بولىپ، ءار التىنشى ايەل سوققىعا جىعىلادى، ءار ءۇشىنشى ايەل پسيحولوگيالىق قىسىمعا ۇشىرايدى. تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتان قازاقستاندا جىلىنا 80 ايەل كوز جۇمادى.
جاي ەستىگەندە دەنە تۇرشىكتىرەتىن «زورلىق-زومبىلىق» ءسوزىنىڭ تۇرمىستىق جاعدايدا ورىن الۋى ودان ءارى ۇرەيلەندىرەدى. جاي كوزگە ەلەستەتكەننىڭ وزىندە سەسكەنىپ قالاتىن نارسەنىڭ، قانشاما ايەلدەر باسىنان ءوتىپ جاتقاندىعى جانىڭا باتادى. ال، ونداي وقيعالاردى كوزىمەن كورىپ، جۇرەگىمەن سەزىنىپ وسكەن بالانىڭ مەنتالدى جاعدايىنىڭ دۇرىس بولۋى، ارينە ەكىتالاي. ءوز وتباسىنىڭ قورعانى بولۋدى-قورقىتۋمەن شاتاستىرعان ەر سىماقتاردى دەرتتى دەمەي، نە دەيمىز؟ ءبىر وتباسى عانا ەمەس، بۇكىل حالىق، قوعام دەرتىنە اينالعان ماسەلەنىڭ تۇيىتكىلى شەشىلەر ەمەس. سەبەبى، تەك «ەر» ءسوزىن جامىلىپ جۇرگەن ادامداردىڭ ءوز اشۋىن باسا الۋىندا نەمەسە پسيحولوگيالىق جاعدايىنىڭ ناشارلاۋىندا عانا ەمەس. ءوز جارىنان قىسىم كورە تۇرا ءوزىن قورعاۋعا ارەكەت ەتپەگەن ايەلدەردىڭ دە قاتەلىگى. ولار وتباسىن ساقتاپ قالۋ دەگەن سەبەپتەن عانا-اق وزىنە دەگەن قۇرمەتسىزدىكتى كەشىرۋگە دايىن. الايدا، باس اماندىعىنان، جانىنان ارتىق نارسە جوق ەكەنىن ءاربىرى ءتۇسىنۋ قاجەت. ال، ەر ادام وتباسىنا زالال كەلتىرۋ ءۇشىن ەمەس، كەرىسىنشە سىرتقى قاتەردەن ساقتاپ، قامقورلىق پەن جاۋاپكەرشىلىك تانىتۋى مىندەت ەكەنىن ەسكە سالۋىمىز كەرەك. سوندىقتان دا ءار ادام ءوز مىندەتىن ورىنداپ، مۇنداي باسسىزدىققا بەي-جاي قاراماسا، 1 ايەل ازاماتىنىڭ بولسا دا ءومىرى ساقتالاتىنىنا كامىل سەنەمىن...