بۇگىن الماتى قالاسىندا ەكى كۇنگە سوزىلاتىن "تۇركى الەمىنىڭ مەديا كەڭىستىگى: جاڭا داۋىردەگى مىندەتتەر مەن مۇمكىندىكتەر" اتتى VI حالىقارالىق تۇركىتىلدەس جۋرناليستەر مەديا فورۋمى ءوز جۇمىسىن باستادى. فورۋمعا تۇركى الەمىنەن، ەۋروپادان، مەملەكەتتىك قۇرىلىمداردان جانە مەديا ۇيىمداردان كەلگەن ساراپشىلار، جۋرناليستەر مەن سالا ماماندارى قاتىسۋدا. القالى جيىندا تۇركى حالىقتارىنىڭ ورتاق اقپاراتتىق كەڭىستىگىن قالىپتاستىرۋ، مەديا سالاسىنداعى جاڭا ترەندتەر، زاماناۋي تەحنولوگيالاردىڭ ىقپالى جانە ىنتىماقتاستىقتى تەرەڭدەتۋ ماسەلەلەرى كەڭىنەن تالقىلاندى.
العاشقى ءسوز تۇركىتىلدەس جۋرناليستەر قورىنىڭ پرەزيدەنتى ءنازيا جويامەرگەنقىزىنا بەرىلدى. ول ءوز سوزىندە فورۋمنىڭ نەگىزگى ماقساتى تۇركىتىلدەس جۋرناليستەردىڭ كاسىبي الەۋەتىن ارتتىرۋ، ورتاق جوبالار ارقىلى ءتۇبى ءبىر تۇركى حالىقتارىنىڭ مادەني-رۋحاني قۇندىلىقتارىن دارىپتەۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
"وكىنىشكە قاراي، جەتپىس جىلدان استام ۇستەمدىك ەتكەن كەڭەستىك جۇيەنىڭ سالدارىنان بۇگىنگى كۇنى تۇركى ەلدەرى ءبىرىن-بىرى تولىق تاني بەرمەيدى. تىلدىك، مادەني جاقىنداستىق السىرەپ، ءارتۇرلى الفاۆيتتەردىڭ قولدانىلۋى ءوزارا تۇسىنىستىكتى تەجەدى. وسى ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرۋ ءۇشىن تۇركىتىلدەس جۋرناليستەر قورى قازاق جانە تۇركى جۋرناليستەرىن بىرىكتىرىپ، ورتاق جوبالار ارقىلى اقپاراتتىق بايلانىستاردى نىعايتۋعا مۇددەلى"، - دەدى ول.
فورۋمنىڭ نەگىزگى تاقىرىبى، تۇركيانى قوسا العاندا، بارلىق تۇركى مەملەكەتىنە ورتاق اقپاراتتىق كەڭىستىك قالىپتاستىرۋ بولىپ وتىر. پرەزيدەنت ءوز سوزىندە تۋريزم، PR، مادەني جانە تاريحي جوبالار ارقىلى اقپاراتتىق ىقپالداستىقتى ارتتىرۋدىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى. ول بۇگىنگى مەديانىڭ تەز وزگەرىپ جاتقانىن، سيفرلىق ورتاداعى جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ جۋرناليستەرگە جاڭا مىندەتتەر جۇكتەيتىنىن ايتتى.
"سول ءۇشى اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ دامۋى بىزگە ۇلكەن مۇمكىندىكتەر ۇسىنىپ وتىر. جاڭا مەديا، سيفرلىق فورماتتار، جاساندى ينتەللەكت، بۇلاردىڭ بارلىعى مەديانىڭ بەت-بەينەسىن تۇبەگەيلى وزگەرتىپ جاتىر. ءبىز وسى مۇمكىندىكتەردى تۇركى ەلدەرى اراسىنداعى ورتاق جوبالاردى دامىتۋعا ءتيىمدى پايدالانۋىمىز قاجەت"، - دەدى قور باسشىسى.
ول سونداي-اق سوڭعى جىلدارى جۇزەگە اسقان ماڭىزدى باستامالارعا توقتالدى. بيىل 16-20 قازاندا بريۋسسەل قالاسىندا وتكەن V حالىقارالىق مەديا فورۋمنىڭ قورىتىندىسىمەن قازاقستان، بەلگيا جانە نيدەرلاند بىرلەسىپ دۇنيەجۇزىلىك تۇركى مەديا اسسوسياسياسىن قۇرعانىن اتاپ ءوتتى. ارىپتەستەردىڭ ۇسىنىسىمەن اسسوسياسيا پرەزيدەنتى بولىپ ءوزى سايلانعانىن دا ايتتى.
"بۇگىنگى فورۋم اياسىندا گەرمانيانىڭ ۇيىمعا قوسىلۋى كۇتىلۋدە. ازەربايجان مەن قىرعىزستان دا قوسىلۋعا مۇددەلىلىك تانىتىپ وتىر. ەڭ باستى ماقسات ورتاق اقپاراتتىق كەڭىستىكتى قالىپتاستىرىپ، تۇركى حالىقتارىن بىر-بىرىنە جاقىنداتۋ بولماق"، - دەدى ول.
ول سونىمەن قاتار دەرەكتى فيلمدەر ءتۇسىرۋ، كاسىبي بايقاۋلار ۇيىمداستىرۋ، ونلاين جانە وفلاين فورماتتاعى سەمينارلار وتكىزۋ سەكىلدى الداعى جوبالارعا توقتالدى. "تۇركىتىلدەس جۋرناليستەر قورى توعىز جىلدان بەرى "ەركىن ءسوز" بايقاۋىن، سونداي-اق حالىق بانكى جانە Chevron كومپانياسىمەن بىرلەسكەن
"قوعام ايناسى" جوباسىن ۇيىمداستىرىپ كەلەدى. ەندى بۇل بايقاۋلاردى بۇكىل تۇركى الەمىن قامتيتىن دەڭگەيگە كوتەرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز"، - دەدى قور پرەزيدەنتى.
فورۋمدا ءسوز العان قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ اقپارات كوميتەتى باسپا باق-قا اقپاراتتىق جۇمىس باسقارماسىنىڭ باسشىسى قۋانىش يگىمان ءوز قۇتتىقتاۋىندا تۇركى ەلدەرى اراسىنداعى اقپاراتتىق ىقپالداستىقتىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى.
"بۇل فورۋم – ورتاق يدەيالارىمىزدى توعىستىرىپ، ءوزارا تاجىريبە الماسۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ماڭىزدى الاڭ. تاريحى، مادەنيەتى جانە ءتىلى جاقىن حالىقتار ءۇشىن ورتاق مەديا كەڭىستىكتى دامىتۋ تەك كاسىبي مىندەت ەمەس، رۋحاني جانە ستراتەگيالىق قاجەتتىلىك"، - دەدى ول.
مينيسترلىك وكىلى اقپارات سالاسىنداعى سىن-قاتەرلەرگە دە توقتالدى.
"اقپارات لەگىنىڭ شەكتەن تىس ارتۋى، سيفرلىق پلاتفورمالاردىڭ ۇستەمدىگى، گيبريدتىك اقپاراتتىق قاۋىپتەر وسىلاردىڭ بارلىعى مەديا سالاسىندا جاڭا تاسىلدەر ازىرلەۋدى تالاپ ەتەدى. وسى ورايدا جاساندى ينتەللەكتتىڭ ءرولى ەرەكشە. ول جۋرناليستيكانىڭ فورماتىن وزگەرتىپ، رەداكسيالاردىڭ جۇمىسىن جەڭىلدەتىپ قانا قويماي، اقپاراتتىڭ جاڭا ساپاسىن قالىپتاستىرىپ جاتىر"، - دەدى ول.
قورىتىندىلاي كەلە، ول ورتاق اقپاراتتىق كەڭىستىكتى قالىپتاستىرۋدىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن، تۇركى الەمى جۋرناليستەرىنىڭ ىنتىماقتاستىعى ودان ءارى تەرەڭدەي تۇسەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.
فورۋمدا الماتى قالاسى ىشكى ساياسات باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى شەرەحان داستان دا ءسوز سويلەدى. ول الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ اتىنان فورۋمعا قاتىسۋشىلاردى قۇتتىقتاپ، ءىس-شارانىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى.
"مەديا فورۋمنىڭ جۇمىسىنا ساتتىلىك تىلەيمىن. حالىقارالىق دەڭگەيدە ءوتىپ جاتقان مۇنداي ءىس-شارانىڭ ماڭىزى وتە زور. سەبەبى مەديا سالاسىنىڭ وكىلدەرى ءۇشىن تاجىريبە الماسۋ، پىكىر ءبولىسۋ – اقپاراتتىق كەڭىستىكتە اتقارىلاتىن جۇمىستىڭ ساپاسىن ارتتىرۋعا جانە جاڭا سەرپىن بەرۋگە ىقپال ەتەدى"، - دەدى ول.
سونىمەن بىرگە، ول فورۋمدى ۇيىمداستىرۋعا ۇلەس قوسقان ازاماتتارعا ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.
"وسىنداي ماڭىزدى شارانى جوعارى دەڭگەيدە ۇيىمداستىرۋشىلارعا شىن العىسىمىزدى بىلدىرەمىز. ال تۇركى الەمىنىڭ اقپاراتتىق ىنتىماقتاستىعىن دامىتۋ باعىتىندا باستاماشى بولىپ جۇرگەن ءنازيا جويامەرگەن قىزىنىڭ ەڭبەگىن ەرەكشە اتاپ وتكەن ءجون"، - دەدى ول. سپيكەر فورۋمنىڭ الداعى ەكى كۇن ىشىندە مازمۇندى ءارى ناتيجەلى وتەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى.
الماتىدا ءوتىپ جاتقان بۇل القالى جيىن تۇركى الەمىنىڭ اقپاراتتىق كەڭىستىگىن دامىتۋ، مەديا سالاداعى ءوزارا قولداۋ مەن ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ، ورتاق قۇندىلىقتاردى كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ باعىتىنداعى ماڭىزدى قادام بولىپ وتىر. فورۋمنىڭ ناتيجەسىندە تۇركى ەلدەرى اراسىنداعى اقپاراتتىق بايلانىستار جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلىپ، جۋرناليستەر اراسىنداعى كاسىبي سەرىكتەستىك ودان ءارى بەكىتىلەدى دەپ كۇتىلىپ وتىر.