دارەتحانا – مادەنيەت وشاعى ەمەس. ءبىراق ول قوعامنىڭ مادەني دەڭگەيىن كورسەتەتىن باستى نىسانداردىڭ ءبىرى. كەزىندە ستانيسلاۆسكيي «تەاتر گاردەروبتان باستالادى» دەسە، ەلدەگى مادەنيەتتى قوعامدىق ورىنداردان، سونىڭ ىشىندە دارەتحانادان بايقاۋعا بولادى.
قازاقستان تابيعاتى كوركەم، تۋريزمگە قولايلى ەل ەكەنىن ءجيى ماقتان ەتەمىز. الايدا جول بويىنداعى ينفراقۇرىلىم، سونىڭ ىشىندە دارەتحانا ماسەلەسى – ەلدىڭ بەت-بەينەسىنە كەرى اسەر ەتەتىن وزەكتى تۇيتكىلدەردىڭ ءبىرى. اراسى مىڭداعان شاقىرىمداردى قامتيتىن اۋىل مەن قالا اراسىنداعى اجەتحانالار جايىن كولىكپەن جول ءجۇرىپ جۇرگەندەرگە جاقسى تانىس.
سۋرەت: Informburo.kz
تۋريزم بار، ينفراقۇرىلىم اقساپ تۇر
پاندەميادان كەيىن ىشكى جانە سىرتقى تۋريزم قايتا جانداندى. الايدا جولعا شىققان جولاۋشىنىڭ ەڭ ءبىرىنشى كورەتىنى – جول بويىنداعى دارەتحانالاردىڭ جاي-كۇيى. بۇل – جاي تۇرمىستىق قولايسىزدىق ەمەس. بۇل – قوعامنىڭ دەنساۋلىعى مەن ەلدىڭ بەدەلىنە اسەر ەتەتىن ماڭىزدى فاكتور.
ماسەلەن، الماتى وبلىسىنداعى كورىكتى كولساي مەن قايىڭدى كولدەرىنە، شارىن شاتقالىنا ساپار بارىسىندا دارەتحانا تاپشىلىعى مەن تازالىعى ماسەلەسى بىردەن كوزگە تۇسەدى. بار دارەتحانانىڭ ءوزى لاس، ءيىسى بىرنەشە مەتردەن اڭقيدى. تۋريستەردىڭ «Terrible» (سۇمدىق) دەپ جاعاسىن ۇستاعان ساتتەرىندە ۇيالۋعا ءماجبۇر بولاسىڭ. بۇل جەردە ەسكەرە كەتەتىنى، جاپان تۇزدەگى اجەتحانالار تەگىن ەمەس، ءارقايسىسى كەمىندە 200 تەڭگەنى قاعىپ الادى.
سۋرەت: ۆيدەودان سكرين، 31 ارنا 
سۋرەت: travelpress.kz
ۇكىمەت نە ىستەپ جاتىر؟
جۋىردا ۇكىمەت وتىرىسىندا تۋريزم مەن سيفرلاندىرۋ ماسەلەلەرى تالقىلانىپ، جۋرناليستەر دارەتحانا تاپشىلىعى تۋرالى سۇراق كوتەردى.
تۋريزم جانە سپورت ۆيسە-مينيسترى ەرجان ەركىنبايەۆ بىلاي دەدى:
«Kazakh Tourism جۇرگىزگەن اۋديت بويىنشا تۋريستىك باعىتتار بويىندا 493 دارەتحانا قاجەت ەكەنى انىقتالعان. ونىڭ 300-دەن استامى سالىنىپ ءبىتتى. الماتى ۇلتتىق پاركىندە فرانسۋز تەحنولوگياسىمەن جابدىقتالعان زاماناۋي دارەتحانالار جۇمىس ىستەپ تۇر».
كولىك مينيسترلىگى دە بۇل ىسكە تارتىلعان. ولار رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار جولدار بويىنداعى 1400-دەن استام سەرۆيستىك نىساندى ۇلتتىق ستاندارتقا سايكەستەندىرگەن. جىل سايىن 100 ەسكى دارەتحانا بۇزىلىپ، ورنىنا جاڭاسى سالىنادى. بيىل تاعى 25 سانيتارلىق نىسان اشۋ جوسپاردا بار.
نەگە باياۋ شەشىلىپ جاتىر؟
پارلامەنت مىنبەرىندە دە، اكىمدەردىڭ بايانداماسىندا دا دارەتحانا جايى تالاي رەت كوتەرىلدى. ءبىراق ناتيجە باياۋ. كوپ جەردە سالىنعان نىساندار كۇتىمسىز قالىپ، جارامسىز كۇيگە تۇسكەن. قارجى بولىنگەنىمەن، جاۋاپكەرشىلىك پەن باقىلاۋ جەتكىلىكسىز.
ماسەلە تەك نىسان سالۋمەن ەمەس، ونى ۇقىپتى كۇتىپ ۇستاۋمەن شەشىلەدى.
كاسىپكەرلەرگە قولداۋ بار، ءبىراق…
مەملەكەت سانيتارلىق نورمالارعا ساي بيوتۋالەتتەر ورناتقان كاسىپكەرلەرگە اي سايىن 83 مىڭ تەڭگە وتەماقى تولەيدى. ءبىراق بۇل قولداۋ اۋقىمدى وزگەرىس جاساۋعا جەتكىلىكسىز.
سۋرەت: flagma.kz
ءتىپتى الماتى مەن استانا سياقتى ءىرى قالالاردا دا قوعامدىق دارەتحانا تاپشى.
كوپشىلىك نىسانداردا تازالىق ءۇيىن اقىلى تۇردە پايدالانۋعا قۇقىق بەرەتىن ەرەجە جوق. سونىڭ كەسىرىنەن كەي ازاماتتار سىرتقا دارەت سىندىرۋعا ءماجبۇر. بۇل – اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق. ءبىراق جازالاۋدان بۇرىن قاجەتتى جاعدايدىڭ جاسالعان-جاسالماعانىن ەسكەرۋ قاجەت.
الەمدە بۇل ماسەلە قانداي شەشىم تاپقان؟
بارلىق سالادا شەتەلگە قاراپ ۇيرەنەتىنىمىز، بوي تۇزەيتىنىمىز بار. ەندەشە بۇل سالادا دا قازاقستانعا حالىقارالىق تاجىريبەنى ەنگىزۋ قاجەت شىعار. شەتەلدىك تاجىريبەگە كوز جۇگىرتە وتىرىپ، كەلەسىدەي
1. قولجەتىمدىلىك:
دارەتحانالار تەك ورتالىق كوشەلەر مەن ساياباقتاردا عانا ەمەس، تۇرعىن ۇيلەر ماڭىندا، ايالداما، بازار، ۆوكزال، ويىن-ساۋىق ورتالىقتارىندا دا بولۋى ءتيىس.
2. سۋىققا ءتوزىمدى نۇسقالار:
سۋىق كليماتتى ەلدەردەگىدەي (فينليانديا، كانادا) جىلىتىلعان، جەلدەتىلەتىن ءمودۋلدى دارەتحانالار ورناتۋ ماڭىزدى. مۇنداي نىساندار كۇن، جەل ەنەرگياسىمەن جۇمىس ىستەي الادى.
3. «ءبىر كەسە كوفە» مودەلى:
فرانسيا مەن گەرمانيادا اقىلى دارەتحانالار بار. تازالىعى جوعارى، قىزمەتكەر وتىرادى. كىرۋ قۇنى – ءبىر شىنى كوفەنىڭ باعاسىنداي. مۇمكىن قازاقستانعا دا وسىنداي سەرۆيستىك مادەنيەت قاجەت شىعار.
4. كاسىپكەرلەردى تارتۋ:
نيدەرلاندىدا اكىمدىك جەر بەرەدى، كاسىپكەر سالادى، كۇتەدى، تابىسىن ءوزى الادى. بۇل ۇلگى قازاقستاندا ەندى عانا جۇزەگە اسا باستادى.
5. قولدانبالار:
لوندون مەن نيۋ-يورك قالالارىندا قوعامدىق دارەتحانالاردىڭ كارتاسى ءموبيلدى قوسىمشادا كورسەتىلەدى. ءبىزدىڭ ەلدە دە وسىنداي قاجەتتىلىكتى 2gis.kz كارتاسىنا ەنگىزىپتى. ءبىراق ول جەردە كورسەتىلگەن اجەتحانالاردىڭ ءبارى بىردەي اشىق تۇرمايدى، كوبىنە - جابىق. بالكىم، شەتەلدەگىدەي ToiletMap سىندى سەرۆيس ءبىزدىڭ ەلدە دە قاجەت بولار.
دارەتحانا – تەك فيزيولوگيالىق قاجەتتىلىك ەمەس. بۇل – قوعام مادەنيەتى مەن گيگيەناسىنىڭ كورىنىسى. تۋريست ەل تۋرالى العاشقى اسەردى جولداعى سەرۆيس پەن تازالىقتان الادى.
قازاقستان ءتۋريزمدى دامىتۋ جولىندا دارەتحانا ماسەلەسىن كەيىنگە ىسىرىپ قويا المايدى. ءقازىر قولعا الىنعان شارالار ناقتى ناتيجەگە اينالسا، ەل ىشىندە عانا ەمەس، شەتەلدىك قوناقتاردىڭ دا ەلگە دەگەن كوزقاراسى وڭ وزگەرۋى مۇمكىن.