ءقازىر الاياقتار ءتۇرلى ايلا-تاسىلمەن الدايتىن بولعان.
Stopfake.kz رەداكسياسى تەلەفون الاياقتارىنان قالاي قورعانۋ كەرەك ەكەنى تۋرالى كەڭەستەر دايىندادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
ماتەريالدا تەلەفون الاياقتارى قوڭىراۋ شالىپ تۇرعانىن قالاي تانۋعا بولاتىنى جانە ولاردىڭ ايلاسىنا تۇسپەۋ تۇسىندىرىلەدى.
الاياق پا الدە بانك قىزمەتكەرى مە؟
اڭگىمەلەسۋشى ءسىز اقشا سالعان بانكتە جۇمىس ىستەيتىنىن ايتادى. ول سىپايى، ساۋاتتى سويلەيدى، ءسىزدىڭ تولىق ءاتى-جونىڭىزدى جانە ءسىز تۋرالى باسقا دا اقپاراتتى ءبىلۋى مۇمكىن. سەنبەڭىز! بىرىنشىدەن، بانك قىزمەتكەرلەرى ءوز كليەنتتەرىنە سيرەك قوڭىراۋ شالادى. ەكىنشىدەن، قىزمەتكەردىڭ قوڭىراۋ شالعانىن بانكتىڭ call-ورتالىعىنا قوڭىراۋ شالىپ، ناقتىلاي الاسىز.
قوڭىراۋ ءتورت تاڭبالى نومىردەن كەلدى. بۇل بانك ەمەس پە؟
جوق. SIP-تەلەفونيا كومەگىمەن الاياقتار كەز كەلگەن ءنومىردى، سونىڭ ىشىندە قىسقا ءنومىردى دە جاساي الادى. قوڭىراۋ شالعان نومىرگە قاراپ، قورىتىندى جاساعان دۇرىس ەمەس.
ولار مەنىڭ شوتىما ءقاۋىپ ءتونىپ تۇرعانىن ايتىپ، اقشانى باسقا، ءقاۋىپسىز اۋدارۋدى ۇسىندى. سولاي ىستەۋىم كەرەك پە؟
جوق. «ءقاۋىپسىز شوت» تەرمينىن الاياقتاردان باسقا ەشكىم قولدانبايدى. رەسمي بانكتەردە بارلىق شوتتار ادەپكى بويىنشا ءقاۋىپسىز. سالىمشىلاردىڭ قاراجاتى سەنىمدى قورعالعان، ال قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرى ۇنەمى جاڭارتىلىپ، جەتىلدىرىلىپ وتىرادى. بۇل ەڭ ايلاكەر الاياقتاردىڭ شوتتاردا ساقتالعان اقشاعا قول جەتكىزۋىنە جول بەرمەيدى.
ولار مەنىڭ اتىما بىرەۋلەر نەسيە الماق بولعانىن جانە باسقا ءبىر اينا شوت اشۋىم كەرەك دەيدى. بۇل دا وتىرىك پە؟
ءيا. «اينا نەسيەلەر» بولمايدى. ونى الاياقتار ويلاپ تاپتى. بىردە-بىر بانك ءسىز بولماساڭىز ءسىزدىڭ اتىڭىزعا نەسيە راسىمدەمەيدى. بۇل ءسىز قاتەلەسىپ نەمەسە كەزدەيسوق ءوز دەرەكتەرىڭىزدى ۇسىنعاندا جانە بانك قوسىمشاسىنا كىرۋگە ءۇشىنشى تۇلعالارعا رۇقسات بەرگەندە عانا مۇمكىن.
مەن اقشانى شوتتان شوتقا اۋدارسام نەمەسە نەسيە السام، الاياقتار قانداي پايدا كورەدى؟
قاراجاتتى «ءقاۋىپسىز شوتقا» اۋدارۋعا كوندىرە وتىرىپ، الاياقتار ءسىزدى اقشانى ولارعا اۋدارۋعا يتەرمەلەيدى. ولار «ءقاۋىپسىز ۇياشىق» دەپ وزدەرىنىڭ شوتتارى مەن كارتالارىنىڭ نومىرلەرىن ايتادى. نەسيە العاندا دا سولاي. AnyDesk نەمەسە TeamViewer سياقتى قاشىقتان كىرۋ باعدارلامالارىن قولدانا وتىرىپ، الاياقتار بانكتەن العان اقشالارىن وزدەرىنە اۋدارادى.
مۇنداي قوڭىراۋلاردان قالاي قورعانۋعا بولادى؟
ەگەر اڭگىمەلەسۋشى ءسىزدى بانكتىك شوتپەن قانداي دا ءبىر ارەكەت جاساۋعا كوندىرسە، جيناقتاردى جوعالتۋىڭىز نەمەسە قارىزعا كىرۋىڭىز مۇمكىن دەپ ايتسا، بىردەن اڭگىمەنى توقتاتىڭىز. بانك قىزمەتكەرلەرى ولاي ىستەمەيدى، سونىمەن قاتار ولار كليەنتتەردەن SMS-پارولدەر، CVC-كودتار، لوگيندەر جانە باسقا دا دەربەس دەرەكتەردى سۇرامايدى. ەگەر ءوز شوتىڭىزدىڭ ساقتالۋىنا الاڭدايتىن بولساڭىز، بانككە قوڭىراۋ شالىپ، اقشاڭىزدىڭ بارىنا كوز جەتكىزىڭىز.