بىرنەشە كۇن بويى تاياۋ شىعىستا قارۋلى شيەلەنىس كۇشەيىپ كەلەدى. بۇل قازاقستانعا قالاي اسەر ەتۋى مۇمكىن؟ ساياساتتانۋشى پەردەحان شامشييەۆ اqshamnews.kz تىلشىسىنە ىقتيمال نۇسقانى اتادى.
اقش يراننىڭ يادرولىق نىساندارىنا اۋە سوققىسىن جاساپ، جاعدايدى ودان ءارى ۋشىقتىردى. بۇل سوققىلار دەەسكالاسياعا باعىتتالعان قادام رەتىندە قابىلداندى، سەبەبى تەگەران ستراتەگيالىق ماڭىزى بار ورمۋز بۇعازىنا شابۋىل جاساعان جوق.
ال كەشە يران كاتارداعى اقش-تىڭ اسكەري بازاسىنا التى راكەتامەن شابۋىل جاسادى. قاقتىعىستىڭ ۋشىعۋى مۇناي نارىعىنا دەرەۋ اسەر ەتتى.
كەيىن ترامپ تۇندە يزرايل مەن يران اراسىنداعى اتىستى توقتاتۋ تۋرالى مالىمدەمە جاساپ، ەكى ەلدى تاتۋلاستىرعان سىڭاي تانىتتى، كەيىن مۇناي باعاسى ودان ءارى قۇلدىرادى.
ءقازىر Brent ماركالى مۇنايدىڭ باعاسى باررەلىنە 70 دوللاردان تومەن ءتۇسىپ كەتتى.
لوندون ICE بيرجاسىندا Brent ماركالى مۇنايدىڭ تامىز فيۋچەرستەرىنىڭ قۇنى 9،79 پايىزعا تومەندەپ، ءبىر باررەلىنە 69،47 دوللار بولدى.
WTI ماركالى مۇنايدىڭ تامىز فيۋچەرستەرىنىڭ قۇنى 9،72 پايىزعا تومەندەپ، ءبىر باررەلىنە 66،66 دوللارعا جەتتى.
"اقش يراننىڭ يادرولىق وبەكتىلەرىنە اۋە سوققىسىن جاساعاننان كەيىن الەمدە مۇناي نارىعى قۇبىلا ءتۇستى. بۇعان دەيىن Brent جانە WTI مۇنايىنىڭ باعاسى كەيىنگى 5 ايداعى جوعارى ءوسىمدى كورسەتكەن ەدى. ءبىراق ءالى قاڭتارداعى 80$ كورسەتكىشكە جەتە المادى. دەسە دە ونىڭ باعاسى ءالى دە ءوسۋى مۇمكىن. كەيبىر ەكونوميست ساراپشىلار 200$-عا دەيىن بارادى دەپ بولجاپ جاتىر. بۇعان ساياسي نەگىز دە بار. ەگەر يران اقش-تىڭ شابۋىلىنا جاۋاپ رەتىندە ورمۋز بۇعازىن جابۋعا ارەكەت جاساسا، مۇناي باعاسى وسەدى. سەبەبى نارىقتاعى سۇرانىستى ۇسىنىس وتەي المايدى"، - دەيدى ساياساتتانۋشى.
بۇل ءبىزدىڭ ەلگە قالاي اسەر ەتۋى مۇمكىن؟ ساراپشى بۇل سۇراققا جاۋاپ بەردى.
"باعانىڭ ءوسۋى قازاقستانعا قىسقا ۋاقىتقا ءتيىمدى. ارى كەتسە، 1-2 جىل. نەگىزگى ەكسپورتتىق تاۋار مۇناي بولعاندىقتان، مەملەكەتتىك بيۋدجەت تولىعادى. الايدا ورتا جانە ۇزاق پەرسپەكتيۆادا بۇل ەلىمىزگە ءتيىمسىز. سەبەبى ورمۋز بۇعازى جابىلسا، بۇكىل الەم ەكونوميكالىق داعدارىسقا ۇشىرايدى. ەكونوميكالىق داعدارىس گەوساياسي جاعدايدى ودان سايىن ۋشىقتىرادى"، - دەدى ول.