سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى ازىرلەگەن جاڭا سۋ كودەكسى مەملەكەت باسشىسىنا قول قويۋعا جىبەرىلەدى
سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى ازىرلەگەن جاڭا سۋ كودەكسى مەملەكەت باسشىسىنا قول قويۋعا جىبەرىلەدى. قۇجاتتى پارلامەنت دەپۋتاتتارى ماقۇلدادى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz.
سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى جاڭا كودەكستى بەس نەگىزگى قاعيدات بويىنشا ازىرلەندى. بۇل سۋدى قورشاعان ورتانىڭ اجىراماس بولىگى، ازاماتتاردىڭ تىرشىلىك ارەكەتى مەن ەكونوميكانىڭ دامۋىنىڭ نەگىزى رەتىندە تانۋ، سۋ قورىن قورعاۋ جانە ونىڭ سارقىلۋىنىڭ الدىن الۋ، جەرۇستى جانە جەراستى سۋلارىن كەشەندى پايدالانۋ، سۋ ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋ جانە كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋ، جۇرتشىلىقتى سۋ قورىن قورعاۋ جانە پايدالانۋ جونىندەگى مىندەتتەردى شەشۋگە تارتۋ.
جاڭا كودەكستە العاش رەت «سۋ قاۋىپسىزدىگى» ۇعىمى ەنگىزىلدى. ول ازاماتتار مەن ەل ەكونوميكاسىن سۋ تاپشىلىعىنان، ال سۋ وبەكتىلەرىن لاستانۋدان قورعاۋ، سونداي-اق قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ترانسشەكارالىق سۋ نىساندارىن قورعاۋ جانە پايدالانۋ باعىتىنداعى مۇددەسىن قورعاۋدى قامتيدى. سۋ كوزدەرىنىڭ سارقىلۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن وزەن-كولدەر جانە تەڭىزدەردىڭ ەكوجۇيەسىن قولداۋ ماقساتىندا سۋدىڭ ەڭ تومەنگى رۇقسات ەتىلگەن دەڭگەيى ايقىندالعان «ەكولوگيالىق اعىن» ۇعىمى ەنگىزىلەدى.
سۋ نىساندارىن قورعاۋ بويىنشا تالاپتار كەڭەيتىلدى. ەڭ الدىمەن، شاعىن وزەندەر مەن كولدەردى ساقتاۋعا نازار اۋدارىلادى. اتاپ ايتقاندا، شاعىن وزەندەردە سۋ وتكىزبەيتىن بوگەتتەر سالۋعا تىيىم سالىنادى. سۋلى-باتپاقتى جەرلەر مەن مۇزدىقتاردى قورعاۋدىڭ ەرەكشە رەجيمى قاراستىرىلعان. ال جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار ەكى جىل ىشىندە بارلىق ەلدى مەكەندەردەگى سۋ قورعاۋ ايماقتارى مەن بەلدەۋلەرىن ايقىندايدى.
سونداي-اق، جاڭا كودەكس سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋدىڭ باس جوسپارىن جانە باسسەيندىك جوسپارلارىن ازىرلەۋدى كوزدەيدى. بۇل قۇجاتتار سۋ رەسۋرستارىنىڭ كولەمى تۋرالى بولجامدارعا سۇيەنە وتىرىپ نەگىزگى ماقسات-مىندەتتەردى، تاسىلدەردى جانە ءىس-شارالاردى انىقتايدى. وسى جوسپارلاردىڭ قورىتىندىسى مەن ۇسىنىستارى مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ كەزىندە ەسكەرىلۋى ءتيىس.
بۇدان بولەك، جاڭا سۋ كودەكسىنىڭ جوباسى سۋ تاسقىنى مەن قۇرعاقشىلىققا قارسى كۇرەس كەزىندە مەملەكەتتىك جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ وكىلەتتىكتەرىن ناقتى اجىراتۋدى كوزدەيدى. اتاپ ايتقاندا، سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى باسسەيندىك سۋ ينسپەكسيالارى ارقىلى تاسقىن سۋدى وتكىزۋ جانە قابىلداۋ كەزىندە گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستاردىڭ جاي-كۇيى مەن جۇمىس رەجيمىن باقىلايدى. سونىمەن قاتار، مينيسترلىك تاسقىندى سۋ ايدىندارىنا جىبەرۋدى قامتاماسىز ەتۋى ءتيىس.
توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگى سۋ تاسقىنى مەن سۋ تاسقىنىنان تۋىنداعان توتەنشە جاعدايلاردىڭ الدىن الۋ جانە سالدارىن جويۋ جۇمىسىن جۇزەگە اسىرادى. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار تاسقىن جانە ەرىگەن قار سۋىنىڭ الدىن الۋ جانە ودان قورعاۋعا باعىتتالعان ءىس-شارالاردى ىسكە اسىرادى. ەلدى مەكەندەردى، ونەركاسىپتىك وبەكتىلەردى، اۋىل شارۋاشىلىعى القاپتارىن جانە كولىك ينفراقۇرىلىمىن تاسقىن جانە ەرىگەن قار سۋىنان قورعاۋ ءۇشىن جەرۇستى سۋ نىساندارىنا ساناسيا (تازارتۋ جانە تەرەڭدەتۋ) جۇرگىزەدى.
سۋ رەسۋرستارى بويىنشا اقپاراتتىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن جىل سايىن ۇلتتىق اقپاراتتىق ەسەپ جاريالانادى. قۇجاتتا ەلىمىزدەگى سۋ رەسۋرستارىنىڭ جاي-كۇيى، قورعالۋى جانە پايدالانىلۋى تۋرالى مالىمەت بولادى.
سۋ سالاسىن سيفرلاندىرۋ ءۇشىن ۇلتتىق اقپاراتتىق جۇيە جاسالادى، ونىڭ جۇمىسىن وتكەن جىلى قۇرىلعان سۋ رەسۋرستارىنىڭ اقپاراتتىق-تالداۋ ورتالىعى قامتاماسىز ەتەدى.
بۇدان بولەك، قولدانىستاعى رەداكسيادا قاراستىرىلماعان، سۋ ۇنەمدەۋدى ىنتالاندىرۋ تەتىكتەرى ەنگىزىلدى. مىسالى، اينالىمداعى نەمەسە قايتا سۋمەن جابدىقتاۋعا كەزەڭ-كەزەڭىمەن كوشۋ جوسپارى بولعان كەزدە عانا سۋ پايدالانۋعا رۇقسات بەرىلەدى. ال وعان اۋىسۋعا بەس جىل ۋاقىت بەرىلەدى. جوسپار جاڭا سۋ كودەكسى قولدانىسقا ەنگىزىلگەن كۇننەن باستاپ ەكى جىل مەرزىمدە ازىرلەنۋى ءتيىس.
جاڭا قۇجاتتىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى - گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستاردىڭ قاۋىپسىزدىگى ماسەلەسىن جەكە تاراۋعا شىعارۋ. وندا گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستاردىڭ ءتىزىلىمىن قالىپتاستىرۋ جانە جۇرگىزۋ، ولاردى پايدالانۋ، سونداي-اق قاۋىپسىزدىك دەكلاراسيالارىن ازىرلەي وتىرىپ، كوپ فاكتورلى تەكسەرىس جۇرگىزۋ ماسەلەلەرى جۇيەلەنگەن. سونداي-اق گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستاردىڭ قاۋىپسىزدىك رەگلامەنتىن ازىرلەۋ قاراستىرىلىپ وتىر.
جاڭا سۋ كودەكسىندە سۋ رەسۋرستارىن قورعاۋ جانە پايدالانۋ سالاسىنداعى قوعامدىق باقىلاۋعا كوپ كوڭىل بولىنەدى.
باسسەيندىك كەڭەستەردىڭ ءرولى كۇشەيتىلدى. ولاردىڭ ۇسىنىمدارى مەن شەشىمدەرى باسسەيندىك، اۋماقتىق، سالالىق جانە باس جوسپاردى، دامۋ باعدارلامالارىن ازىرلەۋ كەزىندە جانە سۋدى پايدالانۋ ليميتتەرىن ايقىنداۋ كەزىندە ەسكەرىلەدى.
سۋدىڭ «قارا نارىعىمەن» ءتيىمدى كۇرەسۋ ءۇشىن باسسەيندىك سۋ ينسپەكسيالارىنىڭ مەملەكەتتىك باقىلاۋ فۋنكسيالارى كۇشەيتىلدى. ولارعا جەدەل دەن قويۋ شارالارىن قابىلداۋ ءۇشىن قاداعالاۋ فۋنكسيالارى بەرىلەدى. سونداي-اق، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ سۋ قورىن قورعاۋ جانە پايدالانۋ سالاسىندا ولارعا جۇكتەلگەن فۋنكسيالاردى ساقتالۋىنا مەملەكەتتىك باقىلاۋ جۇرگىزىلەتىن بولادى.
بۇدان بولەك، پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسكە جانە جەر قويناۋى جانە جەر قويناۋىن پايدالانۋ تۋرالى كودەكسكە تۇزەتۋلەر ەنگىزۋگە باستاماشىلىق جاسادى. اتاپ ايتقاندا، سۋدى زاڭسىز پايدالانۋ ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى قاتاڭداتۋ «گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستاردى پايدالانۋ قاۋىپسىزدىگىن بۇزۋ» اتتى جاڭا باپتى ەنگىزۋ، ارال تەڭىزى اۋماعىندا قازبالاردى وندىرۋگە تىيىم سالۋ جانە جەراستى سۋ رەسۋرستارىن ءتيىمدى باسقارۋ ءۇشىن سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگىنە ءبىرقاتار فۋنكسيالاردى بەرۋ ۇسىنىلدى.
«جاڭا سۋ كودەكسىنىڭ نەگىزگى مىندەتتەرى - سۋ ۇنەمدەۋدىڭ جالپىۇلتتىق ساياساتىن قالىپتاستىرۋ جانە دامىتۋ، عىلىمدى دامىتۋ جانە عىلىمي تاسىلدەردى پايدالانۋ، ەلدى مەكەندەردە سۋمەن جابدىقتاۋ مەن سۋ بۇرۋدى رەتتەۋ، تازارتىلعان سارقىندى سۋلاردى قايتا پايدالانۋ، سونداي-اق سۋ رەسۋرستارىن قورعاۋ جانە پايدالانۋ سالاسىندا تيىمدىلىكتى ارتتىرۋ بولىپ تابىلادى. قۇجات قازاقستاننىڭ سۋ سالاسىنىڭ بارلىق باعىتتارىن قامتيدى»،- دەدى سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا ءمينيسترى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ.